Dit is een korte samenvatting van de hoofdstuk 6-10 van het boek actuele criminologie! Alles is kort en duidelijk opgeschreven; perfect voor je tentamen!
Hoofdstuk 6; criminaliteitspreventie
Criminaliteitspreventie=alle maatregelen van burgers en particuliere instelling en van de overheid
liggende buiten de strafrechtspleging die erop zijn gericht gedragingen die volgens de wet strafbaar
zijn te voorkomen, preventie; ingegrepen in de oorzaken van criminaliteit, voordat het feit is gepleegd
Tabel blz. 178 (meningen van de theorieën van h4+h5 over preventie) → NIET gevangenisstraf
Werkt het ook echt? Uit onderzoek van Shelman is gebleken dat ook preventie maatregelen geen
nuttig effect hebben op het terugdringen van criminaliteit
● Twee dimensionele typologie van criminaliteitspreventie maatregelen;
1)Soorten; primaire (universele preventie), secundaire (selectieve; risico!) en tertiaire (geïndiceerde
preventie; gevallen waar er al in aanraking is gekomen met crim.
2)Op wie het gericht is; daders, situationeel, slachtoffergericht
● Dadergerichte preventie
1)Primaire; opvoeding, voorlichting, het onderwijs (pestprogramma's, lessen, tegengaan van spijbelen
etc.), algemeen achterstandsbeleid/probleemwijken
2)Secundaire; programma’s/projecten voor risicojongeren→ early intervention
3)Tertiaire; het geven van hulp/steun aan gedetineerden/ex-gedetineerden, reclassering, HALT
● Situationele preventie (situaties die criminaliteit kunnen faciliteren)
1)Primaire; de invoering van elementaire beveiligingsmaatregelen onder de gehele bevolking
^wetgeving als grondslag, bv; Stuurslot verplicht
2)Secundaire; gericht op de verbetering van de beveiliging/bewaking door inwoners van wijken of
andere doelgroepen met verhoogde risico
Voorbeelden van 1+2; worden vaak selectief toegepast maar kan ook primair toegepast worden
-Technopreventie=toepassing van technische middelen bij de versterking van factoren die een
belemmering vormen voor het plegen van criminaliteit → kluis, alarm etc.
-Preventie door environmental design; kan door kleine verandering of door het ontwerpen van
woonprojecten/buurten → bv; grotere overzichtelijkheid, meer licht, minder steegjes etc.
-Sociopreventie=de planmatig opgezette pogingen strafbaar gesteld gedrag te voorkomen door het
benutten van het in de samenleving aanwezige potentieel aan informele sociale controle
→ neighbourhood watch, social guardianship!
-Bystander intervention, vier noodzakelijke voorwaarden waaraan moet worden voldaan om een
interventie te laten optreden; 1)waarneming van het incident, 2)criminele definiëring, 3)betrokkenheid
bij de verkoop/afloop; individualisering en spreiding van verantwoordelijkheid (=aanwezigheid van
andere omstanders), 4)interventiekeuze; verwachte baten en kosten
-Particuliere beveiliging en functioneel toezicht (=functionarissen die een toezichthoudende functie
vervullen; parkwachters, conducteurs etc.)
3)Tertiaire/geïndiceerde situationele preventie; hot spots en hot spot policing (hier is al crim.
gepleegd; vanuit de politiecijfers en dan worden ze daar ingezet)
→Kritiek op situationele preventie; verplaatsings-, of verschuiving verschijnsel; displacement,
deterministisch beeld, duur!, landelijke schaal? (primair!; effectiever op grotere schaal)
Heckman; interventies zijn kostenefficiënter als ze eerder in de levensloop ingrijpen → primaire
dadergerichte preventie dus!
● Slachtoffergerichte preventie
1)Primaire; voorlichtingsmateriaal, waarschuwen, afweermiddelen
2)Secundaire; risicogroepen voorlichten, inoculatie=het voorbereiden van personen op een mogelijk
slachtofferschap van een delict in de toekomst
3)Tertiaire; voorlichting aan slachtoffers hoe zij het herhaald slachtofferschap kunnen voorkomen
Hoofdstuk 7; penologie
=studie naar de doelstellingen en effectiviteit van straffen; voorkomen van recidive+terugkeer ma.
Criminele straffen vinden we uitsluitend in het strafrecht; beperken fundamentele rechten en vrijheden
dus goed waarborgen →dicht bij de ethiek, algemeen aanvaarde kernnormen handhaven
● Strafrechtstheorieën
, 1)Absolute theorieën/retributivisme; vergelding=door middel van straf wordt de schuld van de
dader aan de ma. vereffend/wordt de deuk in de rechtsorde hersteld→ herstel schade,
genoegdoening slachtoffer → geloven in vrije wil
Kant; categorisch imperatief=iedereen krijgt wat hem toekomt
→ma doel; voorkomt eigenrichting, noodventiel voor de emoties die opkomen bij de samenleving
2)Relatieve theorieën/utilitarisme; generale en speciale preventie
2.1)Speciale preventie=incapacitatie, voorkomen recidive door afschrikking van de dader,
voorkomen recidive d.m.v resocialisatie/behandelingen
Kritiek; als een straf geen preventief effect heeft, niet straffen? zware misdrijven niet straffen? tot
welke hoogte mag je ingrijpen (verplichten tot toezicht?), moeten we niet preventief al maatregelen
nemen tot potentiële daders?
2.2)Generale preventie=afschrikking, normbevestiging→gedrag van de hele bevolking+risicogroepen
→ strafbaarheid maakt bepaalt gedrag interessanter; juist deze beletten, mateloosheid, zelfcontrole?
vaak impulsieve beslissing
3)Verenigingstheorieen=straf moet proportioneel zijn aan de daad en de schuld, en op evenwichtige
wijze verschillende doeleinden dienen
→ verschillende theorieën/doeleinde bij verschillende fases (bv. tenuitvoerlegging; SP)
→vergelding als boven en benedengrens; bepaald door de ernst van de daad+Schuld van de dader,
hierbinnen bepalen SP en GP de soort en de maat van de straf
Verschillen Retributivisme Utilitarisme Verenigingstheorie
Verschil 1 Verleden Toekomst Beide
Verschil 2 Vergelding Preventie Beide
Verschil 3 Straf als doel Straf als middel Beide
Verschil 4 Proportioneel Excessief Hangt af van de situatie
Soorten straffen; hoofdstraffen(=geldboete, taakstraf, gevangenisstraf/jeugddetentie, hechtenis),
bijkomende straffen(=openbaarmaking uitspraak, ontzetting bepaalde rechten, verbeurdverklaring,
recht op eigendom) en maatregelen(=tbs, plaatsing in een inrichting voor jeugdigen, inrichting voor
stelselmatige dader, onttrekking verkeer, betalen aan de staat en psychiatrisch ziekenhuis)
Voorwaardelijk invrijheidstelling, >1 jaar gevangenistraf, als je 2/3 heb uitgezeten mag je als je goed
gedrag vertoont vrij gaan→ proeftijd, alcoholverbod, niet recidiveren, cursussen, behandeling, contact
of straatverbod (speciale preventie en resocialisatie!!!)
Doel van een maatregel; niet leedtoevoeging zoals de straffen, maar herstellen van de oude toestand
Sancties voor jeugd >12, doel; opvoeding van de jeugdige→ HALT; buiten het justitiële circuit houden
past goed bij reintegrative shaming! pedagogisch verantwoorde reactie
Maar; werken straffen? Kijken naar de doelen;
1)Vergelding; mensen vinden vaak dat de dader niet hard genoeg gestraft wordt
→ conflict tussen de dader+samenleving, vertegenwoordigt door de staat opgelost door straf en moet
gerichtheid gediend worden. Maar; welke straf is voldoende om genoegdoening te brengen?
2)Generale preventie; geen preventief effect van gevangenisstraffen, pakkans en strafkans ook geen
invloed op het plegen. Wel; angst voor negatieve reacties van politie/sociale omgeving (shaming!)
→ voorlichting helpt wel!
3)Speciale preventie; lastig om te onderzoeken of straffen effectief zijn (er zijn veel andere factoren
van invloed; verschillen van nog voor de dentie) → beste onderzoeken door gerandomiseerd
experiment, quasi-experimenteel (controle en experimentele groep)
3.1)Incapacitatie; insluitingseffect(macro), schatting van individuele delictfrequentie(micro); simulatie
3.2)Recidive; personen die gedetineerd waren geweest, recidiveerden vaker dan mensen die een
andere straf hebben gekregen,
→ kansrijke interventies helpen; behandeling en trainingsprogramma’s
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isasteenvoorden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.03. You're not tied to anything after your purchase.
