Summary
Samenvatting BESR II
- Course
- Institution
Samenvatting Straf- en Bestuursrecht II, bevat alle leerdoelen die voor het tentamen bestudeerd moeten worden.
[Show more]
Seller
Follow
jollahakkens
Reviews received
Content preview
Overzicht tentamen Straf- en Bestuursrecht IIWeek 1: Inleiding in ondermijning
Begrip ondermijning
Ondermijning = vormen van criminaliteit die zich aan het zicht onttrekken en waar burgers
geen last van lijken te hebben. Soms zijn het activiteiten die zich in het schemergebied van
de wet afspelen en een negatieve invloed kunnen hebben op het functioneren van de
rechtsstaat.
Definitie ‘Ondermijnende criminaliteit is criminaliteit die de formele (rechtsstaat) of de
informele (fatsoenlijke verhoudingen) grondslag van onze samenleving systematisch
aantast.’
Belangrijkste elementen:
1. Criminaliteit;
2. Systematische aantasting van onze samenleving;
3. Belangrijke afbakening; intentie om geldelijk gewin of macht te verkrijgen.
Bij ondermijnende criminaliteit is meestal sprake van verwevenheid van de onderwereld en
de bovenwereld. Criminelen hebben de bovenwereld ‘nodig’ om hun activiteiten te kunnen
voortzetten. Georganiseerde criminaliteit is altijd ondermijning, maar ondermijning kent meer
dan slechts georganiseerde misdaad. Definitie georganiseerde criminaliteit ‘Groepen
die primair gericht zijn op illegaal gewin en systematisch misdaden plegen met ernstige
gevolgen voor de samenleving en deze misdaden afschermen, waarbij zij in staat zijn tot
fysiek geweld.’
Ondermijning = verwevenheid van onder- en bovenwereld
Vier categorieën:
1) Geen criminaliteit/niet ondermijnend zaken zoals overlast
2) Criminaliteit/niet ondermijnend hieronder valt bijvoorbeeld winkeldiefstal
3) Geen criminaliteit/ondermijnend je kunt hierbij denken aan een poging van een
crimineel om op de lijst van de gemeenteraad te komen
4) Criminaliteit/ondermijnend hieronder valt het bedreigen/intimideren van buurtbewoners
of het omkopen van politieagenten.
,Effecten van ondermijning
1. Aantasting van het financieel-economische stelsel.
Grote winsten in de drugsmarkt opbrengsten worden witgewassen en geherinvesteerd in
de Nederlandse/buitenlandse economie gevolg: geld vloeit weer terug in de samenleving.
Effect witwassen economische groei geld wisselt van eigenaar (her)investering van
crimineel geld zorgt voor parallelle structuren alternatieve lokale economie ontstaat.
2. Aantasting van de leefbaarheid.
Bezit van grote hoeveelheid onroerend goed en ondernemingen zorgt voor gelegenheid om
andere illegale activiteiten te ontplooien brengt met zich mee dat georganiseerde
criminaliteit verweven raakt met het probleem wat men nog kleine criminaliteit noemt en wat
wordt gerekend tot de veelvoorkomende criminaliteit.
Verschuiving criminele concurrentie liquidaties vinden vaker in publieke ruimtes plaats en
vaak ook op tijdstippen dat veel mensen op straat zijn.
Lokale inbedding is nodig voor de georganiseerde criminaliteit er wordt vaak gebruik
gemaakt van de bestaande relaties met zowel de legale omgeving als met potentiële
mededaders. Bij lokale ontplooiing georganiseerde criminaliteit zijn er drie analytische
elementen:
1. Fysieke infrastructuur;
2. Sociale netwerk; en
3. Bedrijfsmatige logistiek.
3. Aantasting van de ecologische omgeving.
Milieucriminaliteit leidt tot aantasting van de fysieke en psychische gezondheid.
Economische globalisering en verschil in internationale wet- en regelgeving is afval een
exportproduct geworden er worden illegale methoden gebruikt om kosten voor
afvalverwerking te drukken of er geld aan te verdienen. Handel/verwerking van vervuilde
grond en illegale dumpingen van drugsafval vinden over het algemeen op afgelegen
plekken in de natuur plaats.
4. Aantasting van de moraliteit en het rechtsgevoel.
Ondermijnende criminaliteit heeft vaak te maken met normen, waarden en vertrouwen in de
overheid. Veiligheidsgevoel mensen moeten kunnen geloven dat de wereld om hen heen
rechtvaardig is dit rechtvaardigheidsgevoel wordt aangetast, dus ook het vertrouwen in de
rechtsstaat aantasting door maatschappelijke ontwikkelingen waar men geen invloed op
heeft en door een strenge handhaving.
5. Aantasting van de rechtsstaat en zijn instituties.
Criminelen proberen zich af te schermen van sociale controle voelen zich hierdoor
onaantastbaar doet afbreuk aan het vertrouwen van de burger in het vermogen van de
overheid om deze criminaliteit te bestrijden.
Georganiseerde criminaliteit tast de fundamenten van de rechtsstaat aan criminele
netwerken dringen via bekenden door tot voor hen belangrijke informatie er wordt geaasd
op gemeenteraadszetels en er is sprake van pogingen tot omkoping.
RIEC en LIEC
RIEC Regionaal Informatie- en Expertise Centrum delen en presenteren
ondermijningsbeelden binnen het RIEC vindt informatiedeling plaats bespreking
interventies per casus.
LIEC Landelijk Informatie- en Expertise Centrum overkoepelend draagt zorg voor
verbinding tussen beleid en uitvoeringspraktijk, kennis, expertise en signalering van
bepaalde ontwikkelingen ondersteund RIEC’s
, Barrièremodel
Gaat uit van de logistieke processen die nodig zijn om een (criminele) organisatie te laten
renderen welke stappen moet een crimineel zetten om een bepaald delict te kunnen
plegen? vergelijking illegale activiteiten met legale bedrijfsprocessen.
Belangrijk model voor de integrale aanpak model maakt enerzijds inzichtelijk welke
partijen bewust of onbewust een (crimineel) proces faciliteren, en anderzijds welke partijen in
staat zijn effectieve interventies toe te passen.
Meetbaarheid ondermijnende criminaliteit (sluipend gif)
Ondermijnende criminaliteit laat zich om meerdere redenen lastig vangen in cijfers:
1. Wordt vooral bepaald door het effect op de maatschappij en samenleving.
2. Het maatschappelijke effect wordt meestal veroorzaakt door een opeenstapeling van
meerdere gedragingen.
3. Het hoeft niet per definitie te gaan om criminele activiteiten.
4. Vaak betreft ondermijnende criminaliteit ‘slachtofferloze’ criminaliteit, waarvan de
ondermijnende gevolgen indirect zichtbaar worden.
5. De heimelijke aard maakt het lastig om goed zich te krijgen op de aard en omvang.
De aanpak van ‘ondermijning’ (R. Salet, J. Terpstra & R. de Jong)
Het onderwerp ‘ondermijning’ staat hoog op de politieke en bestuurlijke agenda’s. Er doen
zich verschillende problemen voor bij het begrip ‘ondermijning’:
1. Zeer uiteenlopende vormen van criminaliteit worden onder dit begrip geschaard;
2. Wat is de toegevoegde waarde van het concept ondermijning t.o.v. het begrip
georganiseerde criminaliteit;
3. In veel omschrijvingen lopen criminaliteit en de veronderstelde gevolgen daarvan door
elkaar;
Waarom is het begrip ‘ondermijning’ zo populair?
Sterk agenderende functie;
Brede karakter van het begrip helpt te benadrukken dat de aanpak van ondermijning niet
alleen de verantwoordelijkheid is van politie en justitie, maar ook van andere partijen;
Er worden vele maatregelen getroffen en werkwijzen uitgevoerd om ondermijning tegen te
gaan. In die aanpak is niet altijd duidelijk waarom problemen als ‘ondermijning’ worden
beschouwd en waarom de aandacht zich juist daarop richt. Vaak wordt ervan uit gegaan dat
een integrale aanpak effectiever is. De praktijk laat echter zien dat de uitvoering daarvan niet
eenvoudig is en dat dit integrale karakter soms niet of nauwelijks van de grond komt. Hoe
omvattender (of meer integraal) de aanpak is, hoe moeilijker de effecten zijn vast te stellen.
Gevolg is dat de effectiviteit van de ondermijningsaanpak duister blijft.
Ondermijnende aspecten van georganiseerde criminaliteit en de rol van de
bovenwereld (E. Kolthoff en S. Khonraad)
Verantwoordelijke instanties blijken de kennis, contacten en informatie te ontberen om
adequaat te signaleren en te acteren. Burgers verliezen hierdoor het vertrouwen in hun
overheid.
Ten diepste is de term ondermijnende criminaliteit een pleonasme – elke vorm van
criminaliteit is immers ondermijnend.
Om van ondermijning te spreken is een aantasting van de rechtsstaat of samenleving
noodzakelijk, hoe ondermijnend bepaalde gedragingen ook voor een individueel
slachtoffer kunnen zijn. Daar staat tegenover dat ook ondermijnende activiteiten worden
gesignaleerd die in strikt juridische zin geen criminaliteit zijn.
Ondermijnende criminaliteit is voor een groot deel afhankelijk van de wijze waarop de
overheid op dat handelen reageert. Waar criminelen aan de ene kant ruimte zoeken,
bieden de overheid en andere instellingen op haar beurt daarbij vaak gelegenheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jollahakkens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now