Pedagogiek:
1.betekent letterlijk kinderleiding
•Pais = kind
•Agogein= leiden
2.maakt gebruik van psychologische, sociologische, filosofische, theologische en andragogische
wetenschappen.
2.Wat is belangrijk bij opvoeden?
-Liefde - Ondersteuning
-Grenzen - Intimiteit
-Geborgenheid - Controle
-Instructie - Aandacht
-Veiligheid
3.Drie belangrijkste uitgangspunten bij opvoeden:
-Wederzijds respect;
-Voldoende veiligheid;
-Uitgedaagd worden eigen beslissingen te nemen (wel passend bij leeftijd)
→draagt bij aan zelfontplooiing.
De vier basisdimensies van opvoeden
1. Ondersteuning bieden
2. Instructie geven
3. Controle uitoefenen
4. Grenzen stellen
Opvoeden en opgroeien
De drie opvoeddoelen (in het westen)
1. Zelfstandigheid
2. Zelfredzaamheid
3. Zelfvertrouwen (grenzen aangeven)
Wat wordt bedoeld met de opvoeding als circulair proces?
Opvoeden is een circulair proces. Er is sprake van actie en reactie in de omgang tussen ouder en
kind.
Opvoeden heeft een fysieke en een psychische kant: het bestaat uit materiële en emotionele
handelingen van de ouder richting het kind.
,Verband tussen de 4 basisdimensies
Geestelijke vorming
- levensovertuiging
- Welke opvattingen heeft de ouder over het leven
→Voorbeelden: je moet alles in het leven verdienen, bescheidenheid siert, als je dood gaat en je
hebt je best hier gedaan, dan kom je in de hemel.
Sociale vorming
- Welke opvattingen heeft de ouder over omgang met andere mensen en wat helpt
→Voorbeelden: muziek in je leven is van groot belang om je te kunnen uiten, sport is een manier om
je energie kwijt te kunnen
Opvoeding als circulair proces
Opvoeden is een wisselwerking: er zijn geen 100% slecht opvoedende ouders of 100%
problematische kinderen: er is sprake van een complexe wisselwerking →It takes two(or 3 or 4, een
heel gezin) to tango...
NB: bij ontwikkelingspsychologie wordt gesproken over ’goodness of fit’ tussen ouderen kind (klikt
het tussen ouder en kind)
Soms kan een negatieve wisselwerking leiden tot een neerwaartse spiraal: in dat geval spreken we
van een problematische opvoedingssituatie (POS)en redt het gezin het niet zonder hulp.
Hoofdstuk 2 en 3
Zelfdeterminatie theorie
- Wat heeft ieder kind/mens nodig?
Drie basisbehoeften van ieder kind bij het opgroeien:
1.Competentie: Ik kan dit...
2.Verbondenheid: Ik voel me verbonden met de (voor mij belangrijke)
mensen om me heen.
3.Autonomie: Ik kan mijn leven invullen zoals ik het wil
, Essentiële aspecten bij de opvoeding
Goed pedagogisch leefklimaat
- Om aan de drie basisbehoeften van de zelfdeterminatietheorie te kunnen voldoen, heb je een goed
pedagogisch leefklimaat nodig
- vijf kenmerken van een goed pedagogisch leefklimaat:
1. Responsiviteit en sensiviteit (komt terug bij Ontwikkelingspsychologie):
•Sensitiviteit: aanvoelen wat het kind bedoelt/voelt.
•Responsiviteit: passend reageren op het kind.
- Positief: kind maakt huiswerk en ouder moedigt aan
- Negatief: kind maakt huiswerk en ouder geeft geen aandacht
2. Ruimte voor ontwikkeling en leren
- Positief: vrijheid geven in de keuze voor sport of kleding
- Negatief: kinderarbeid, ouder kiest sport voor kind
3. Duidelijkheid: structuur en leefregels
- Positief: structuur brengen op het gebied van slaap
- Negatief:
4. Een positieve omgang (goede sfeer)
- Positief: succes vieren met het kind, aanmoedigen
- Negatief: alleen zwaktes worden benadrukt,
5. Veiligheid
- Positief: huis kindvriendelijk maken, ruimte geven mening te uiten
- Negatief: kind alleen thuis laten en scherpe dingen laten liggen, ouder die alcoholist of
drugsverslaafd is, huiselijk geweld
Goede genoeg ouderschap
- het is moeilijk om te formuleren wat goed genoeg ouderschap is
- goed genoeg is: stabiel, zorgzaam, liefdevol -> zodat het kind zich kan ontwikkelen
- daarom spreken we in de hulpverlening ook wel van: ‘een ontwikkeling bedreigd kind’
- maar het blijft moeilijk: wanneer moet je ingrijpen of niet?
- en als je ingrijpt in een gezin: wat is het alternatief? Hoe kan het gezin alsnog ondersteund worden
Diversiteit in opvoeden
gezinstypen
- Hoe harmonieus is een gezin?
- Harmonieus = vriendelijk, geborgen, men staat klaar voor elkaar, voelt elkaar aan, samenhorig
Dre gezinstype
1. Loszandig
2. Kluwengezin
3. Half open/ half gesloten
1. Loszandig
Kenmerken:
•Langs elkaar heen leven.
•Emoties worden niet gedeeld.
•Geen ondersteuning geboden.
•Geen veiligheid en intimiteit.
•Ouders vaak druk met ‘eigen dingen’.
•Geen ‘identificatiefiguur in gezin’ (op wie je wil lijken, waar je dingen van overneemt).
•Worden weinig grenzen gesteld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cvanoeffel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.