Lichaam en mond deel 2
1. Anamnese en klinisch onderzoek 2
2. Farmacologie 3
3. Infectieziekten 6
Farmacologie van de infectieziekten 15
4. Immunologische afwijkingen 17
5. Oncologie 22
6. Long & Luchtwegen 23
7. Anemie 27
8 Hypertensie & circulatie stoornissen 31
9 Hartziekten 35
10 NKO 41
11 Spijsverteringsstelsel 47
12 Endocrinologie 54
13 neurologie 60
,1. Anamnese en klinisch onderzoek
Anamnese: herinnering
Het is de ziekteherinnering zoals de patiënt zich herinnert.
Polyfarmacie: meer dan 5 medicijnen dagelijks innemen.
Een medische anamnese is belangrijk om te meten of:
- Er medische zorg vooraf nodig is (AB profylaxe aangewezen?)
- Er een complicatierisico is (het niet stollen van bloed tijdens een extractie)
- Is een beeld in de mond een gevolg van een onderliggende medische aandoening (Bijvoorbeeld
diabetes)
- Is een beeld in de mond een gevolg van een medische behandeling (wordt de patiënt behandelt
tegen osteoporose?)
- De slaagkans (rookt de patiënt?)
- Risico op acute situaties inschatten (bijvoorbeeld een hypoglycemie voorkomen bij een diabeet)
- Wetgeving (routinevragen betre ende de gezondheidstoestand van de patiënt, bespreking met
de patiënt en met de arts)
Mondelinge anamnese
Voordelen: reacties van de patiënt observeren, je kan goed inspelen op de reactie van de patiënt.
Nadelen: vergetelheid van de zorgverlener, juridisch (geen bewijs van afname), tijdrovend
Schriftelijke anamnese
Voordelen: volledigheid van de anamnese, tijdsbesparing, juridisch
Nadelen: implicaties van de antwoorden
Wanneer de anamnese herhalen: elke 2 jaar opnieuw. In sommige situaties is het nodig om het
sneller te herhalen, bijvoorbeeld wanneer er iets wijzigt in het medicatie voorschrift van de patiënt
of wanneer de patiënt recent een ingreep is ondergaan.
Dit kan je controleren door te vragen:
- Is er iets veranderd aan de medicatie
- Bent u recent een ingreep ondergaan in het ziekenhuis, zo ja voor wat was dat etc
Anamnese bestaat uit 3 delen:
- Algemene anamnese
—> administratieve gegevens, doel, toestemming uitwisseling informatie.
- Medische anamnese
—> vragenlijst die polst naar: hart -en vaataandoeningen, aandoeningen van het
ademhalingsstelsel, andere medische aspecten, levensstijl, juridisch.
- Tandheelkundige anamnese
Beperkingen van de patiënt betreft anamnese afnemen:
- Beperkte kennis
- Onderschatting bepaalde aandoeningen
- Overschatting andere aandoeningen
- Nog niet gediagnostiseerde aandoeningen
- Taalbarriere
- Culturele verschillen
Introductie patiënt: Verwelkoming patiënt, stel jezelf voor, verduidelijk je rol/functie, doel van de
afspraak, duur van de afspraak.
ASA- classi catie
ASA-I: een normale gezonde patiënt die niet rookt en met minimale alcohol gebruik
ASA-II: een patiënt met een milde aandoening, maar zonder functionele weerslag omdat het goed
onder controle gehouden wordt door medicatie. Ook een patiënt die rookt krijgt ASA-II score. Een
social drinker die meerdere glazen drinkt, een zwangere patiënt ook ASA-II. Obese persoon ook
ASA-II.
fi ff
, ASA-III: een patiënt met een ernstige systemische aandoening, bijvoorbeeld COPD patiënt.
ASA-IV: een patiënt met een ernstige systemische aandoening die zijn leven bedreigt.
Bijvoorbeeld patiënten die recent een hartinfarct/ herseninfarct hebben gehad.
ASA-V: patiënten met ernstige aandoeningen die acuut het leven bedreigt.
ASA-VI: bijvoorbeeld een patiënt die hersendood is waarvan de organen nog gebruikt worden.
Tandheelkundige anamnese
- Komt de patiënt met een klacht?
WWKKVV-model
Waar: locatie en uitstraling
Wanneer: wanneer begon het, hoe lang duurt het, variatie
Kwaliteit: hoe voelt het
Kwantiteit: intensiteit, omvang, handicap
Verzwarende en verzachtende omstandigheden
Verwante zaken: andere symptomen
- Behandeling planning
- Prothetisch werk? Hoe oud is het implantaat etc.
Lichamelijk onderzoek
Intra-orale onderzoek
Focus: harde tandweefsels, zachte weefsels (tong, wangen, palatum)
Opvallend mager persoon:
- Anorexia nervosa
- Maligniteit
- HIV
- Middelenabusus
Overgewicht:
- Hormonaal - schildklierproblemen (ziekte van Cushing, teveel cortisol)
- Medicatie
- Obesitas - diabetes type 2
- Oedeem - nier/hartfalen
Hydratatie: huid blijft overeind staan
Cyanose: blauw verkleuring door te weinig zuurstof
Icterus: geel zicht
Xanthomen en Xanthelasmata: vetophopingen
Hyperthyroïdie: te veel aan thyroidie
Bij-oortje: indiceert een ontwikkelingsdefect
Jicht tophi
Keel: halitosis (footer ex ore) oorzaken: angina (keelontsteking), tonsilitis (ontsteking van de
amandelen), geneesmiddelen (lithium), lever- en nier aandoeningen, roken, tandsteen,
parodontitis, debris achterste deel tong
2. Farmacologie
De nitie: de studie van bepaalde substanties die intrageren met levende systemen volgens
bepaalde chemische processen en door die chemische processen gaan die intrageren met het
normaal functioneren van ons lichaam door bepaalde processen te gaan activeren of met
bepaalde processen te gaan inhiberen.
DUS; bestudeert de inwerking van geneesmiddelen op het lichaam die bestaat uit twee grote
groepen:
- Medische farmacologie
- Toxicologie
fi
, BCFI: belgisch centrum voor farmacotherapeutische informatie.
De basics:
De stofnaam: het werkzaam bestanddeel, algemene benaming van een geneesmiddel
Merknaam: naam die de farmaceutische industrie aan het product geeft. Begint met een
hoofdletter en wordt beschermd door een merkteken.
Generisch geneesmiddel
Generisch geneesmiddel is eigenlijk hetzelfde als een merk geneesmiddel:
Farmaceutisch bedrijf ontwikkelt een nieuw geneesmiddel en mag dit geneesmiddel gedurende
de eerste tien jaar als enige op de markt brengen. Nadien mogen ook andere bedrijven dit doen.
Ze hebben dan dezelfde werkzame sto en, dosering, toedieningsvorm en werken op dezelfde
manier. Maar niet 100% identiek door een andere smaak of kleur.
Generische geneesmiddelen zijn even kwaliteitsvol, veilig en doeltre end, maar ze zijn vaak
goedkoper.
Geneesmiddel: stof die wordt toegepast om ziekten of de gevolgen ervan tegen te werken en
genezingen te bevorderen of te bewerkstelligen.
Het kan in verschillende dingen worden toegepast:
- Causale therapie: het wegnemen van de oorzaak. BV infectie
- Symptomatische therapie: bestrijden van de symptomen. BV pijn
- Substitutietherapie: aanvullen van een tekort. BV hypothyroïdie
- Diagnostiek: hulpmiddel om ziekte/gebrek vast te stellen. BV röntgencontrast
Ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel verloopt in verschillende fases.
1. Preklinische fase
Voor het geneesmiddel op mensen te testen wordt in kleinschalige studies onderzocht of het
middel schadelijk is. Dat gebeurt in 2 stappen: eerst op menselijke cellen in vitro, dan op levende
dieren.
2. Klinische fase
Fase 1: Farmacokinetiek, gezonde vrijwilligers. Het testgeneesmiddel wordt in verschillende
dosissen getest bij een kleine groep van 20 tot 100 geinde proefpersonen. In die fase van
ongeveer een jaar wordt onderzocht welke minimale dosis e ectief is, en welke de maximale
dosis met aanvaardbare bijwerkingen is.
Fase 2: kleine groepen patiënten. Onderzoeken in deze fase focussen op de veiligheid en de
werkzaamheid van het geneesmiddel en op de beste manier om het toe te dienen, bijvoorbeeld
via pillen of injecties. Enkele honderden zieke proefpersonen krijgen de stof toegediend. Deze
fase duurt normaal om en bij 2 jaar.
Fase 3: grote groepen patiënten. Dit grootschalige onderzoek met enkele duizenden mensen moet
de e ectieve en veilige werking van het geneesmiddel bevestigen. Deze fase kan in normale
omstandigheden tot meer dan 4 jaar duren.
Fase 4: Surveillance na op de markt brengen. Het middel is op de markt en wordt wereldwijd
gebruikt door een nog grotere groep patiënten. In deze fase volgen onderzoekers de werking en
eventuele bijwerkingen op grote schaal op. Deze fase kan tot 10 jaar duren.
Basisprincipes:
- Farmacokinetiek
Wat doet het lichaam met een geneesmiddel —> ADME
Onderzoekers stellen vragen als:
- Hoe komt het geneesmiddel in het lichaam
- Waar komt het geneesmiddel in het lichaam terecht
- Wat doet het lichaam met het geneesmiddel
- Hoe verwijdert het lichaam het geneesmiddel
ADME: Absoptie, Distributie, Metabolisme, Eliminatie/Excretie
Absorptie: hoe het geneesmiddel in de bloedbaan komt. Bepalend is de toedieningsweg; enteraal
(per oraal), lokaal of parenteraal (voorkomen rst-pass e ect, dus niet via de poortader naar de
lever waar een deel van de actieve stof altijd verloren gaat). Hierbij injecteer je de stof of andere
vormen, zoals sublinguaal, rectaal, transdermaal, pulmonaal. Hier zitten veel bloedvaten en het
wordt direct opgenomen in de bloedbaan. De biologisch beschikbare actieve stof is bij
ff ff fi ff ff ff
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller svovg01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.