Hoofdstuk 2 Maatschappijleer
2.1 Recht en rechtvaardigheid
Regels en wetten
Rechtsnormen
o Gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd.
Het recht
o Het geheel van in wetten vastgelegde regels
Ontstaan van de rechtsstaat
Rechtsstaat
o Een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd
tegen machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
Absolute monarchie
o Koning alle macht
Grondwet
o Staat in wat de grondrechten zijn en hoe het land geregeerd moet
worden.
Dictatuur
o Één machthebber of één partij in feite wat de regels zijn.
Rechten en plichten
Rechten
o Datgene waar je recht op hebt.
Plichten
o Datgene wat je moet doen.
Rechtsgebieden
Publieksrecht
o Regelt de inrichting van de staat en de relatie tussen burgers en
overheid.
o Staatsrecht -> alle regels voor de inrichting van de Nederlandse
staat.
o Bestuursrecht -> regelt de verhouding tussen burger en
overheid.
o Strafrecht -> bestaat uit alle wettelijke regels die aangeven welk
gedrag strafbaar is.
Privaatrecht/burgerlijk recht
o Regelt de betrekkingen tussen burgers onderling
o Personen- en familierecht -> regelt zaken als het huwelijk,
echtscheiding, geboorte, overlijden en adopteren van kinderen.
o Ondernemingsrecht -> bepaalt onder welke voorwaarden je een
bedrijf of een vereniging mag oprichten.
o Vermogensrecht -> omvat alle zaken die te maken hebben met
iemands vermogen.
, 2.2 De grondbeginselen
Basis van de rechtsstaat
Rechtstaat
o Veiligheid
o Beschermen tegen macht van de overheid
o Gelijkheid
o Vrijheid
Grondbeginselen
o Verdeling macht
o Vastgelegd in grondwet
o Legaliteitsbeginsel
- Overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid van
burgers als ze zijn vastgelegd in wetten.
Verdeling van de macht
Trias politica
o Wetgevende macht
- Maakt wetten
- Parlement en regering
o Uitvoerende macht
- Wetten uitvoeren
- Regering
o Rechterlijke macht
- Beoordeelt of burgers of machthebbers wetten hebben
overtreden
- Onafhankelijke rechters
Onafhankelijke rechters
o Eerlijke rechtspraak
o Bescherming
o Geen eigen rechter
Grondrechten en grondwet
grondwet
o Belangrijkste staatsdocument
o Fundament samenleving
o Vastleggen grondrechten
grondrecht
o belangrijkste rechten van iedere burger.
o Twee soorten
- Klassieke grondrechten
Garandeert de overheid
Gelijke behandeling
Vrijheid godsdienst
- Sociale grondrechten
Kan overheid niet garanderen
Recht op werk
Gezondheidszorg
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noavanriet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.