Deze bewijslasten zijn tijdens PL3 geschreven en met een zeer goed beoordeeld!
Alle gedragscriteria en competenties van de canMEDs-rollen zijn volledig aangetoond in uitgebreide en korte bijlagen met meer dan voldoende diepgang voor PL3. (Gefocust op de acute psychiatrie.)
- Casusuitwerkingen
...
Soort bewijs: Uitwerking medicatie, relevante koppeling
ziektebeelden met de daarbij behorende
aandachtspunten.
Datum uitwerking: 11-10-2021
Toelichting in eigen woorden op relatie met de Zorgverlener: Verbreden van mijn klinische blik en
competentiegebieden: ontwikkeling van mijn klinisch redeneren voor het
uitvoeren van adequate verpleegkundige zorg met
EBP.
Reflectieve EBP professional: Handelen vanuit een
onderzoekend vermogen.
Organisator: Het uitzoeken welke zorg nodig is voor
het kunnen plannen en coördineren van zorg met
daarbij verantwoording nemen voor de veiligheid (in
dit geval m.b.t. medicatie).
Feedback op authenticiteit en inhoud:
Feedback van de feedbackgever:
Naam en datum gezien door werkvelddeskundige:
Bevoegd en bekwaam bij medicatie met koppeling ziektebeelden en
aandachtspunten
Inleiding
Voor het ontwikkelen van mijn klinische blik betreffende de acute psychiatrische patiënt, vind ik het belangrijk
bekwaam te zijn in de veelvoorkomende medicatie. Daarnaast vind ik het van belang de koppeling te kunnen
maken tussen medicatie, ziektebeelden en aandachtspunten zodat ik het totaalplaatje compleet maak en
hierop mijn zorg kan afstemmen.
Op de CIBU worden er voornamelijk mensen opgenomen in een psychose of een manische episode. Deze
opname gaat gepaard met een crisismaatregel. Een crisismaatregel wordt ingezet bij onmiddellijk dreigend
ernstig nadeel.
Bij deze mensen is het van belang het toestandsbeeld zo snel mogelijk te stabiliseren, om ernstig nadeel te
laten afnemen. Meer over de verplichte zorg binnen de GGZ omschrijf ik in mijn bewijslast ‘’Wvggz’’.
Het stabiliseren gebeurt allereerst met het instellen van de juiste medicatie. Wanneer iemand goed is ingesteld
op medicatie en de grip op de realiteit weer terug heeft gekregen kan toereikende zorg geboden worden op
herstelgericht- en persoonsgericht gebied.
Om aan te tonen dat ik actief bezig ben met het ontwikkelen van mijn klinische blik en hoe ik hiermee bezig
ben, heb ik de meest voorkomende medicatie uitgewerkt en deze gekoppeld aan relevante ziektebeelden met
de bijbehorende aandachtspunten en EBP door adequaat brongebruik betreffende de farmacotherapie bij de
acute psychiatrische patiënt.
,Waar let ik op bij medicatieverstrekking?
De verpleegkundige is verantwoordelijk voor het verstrekken van de medicatie, het toestandsbeeld te
monitoren en weet wanneer in te grijpen en een arts in te schakelen bij een ontoereikende behandeling en/of
(ernstige) bijwerkingen.
Verpleegkundige dienen:
1. Over voldoende basiskennis beschikken betreffende medicatiegebruik en toedieningswijzen
2. Over voldoende kennis te beschikken betreffende bijwerkingen en interacties tussen medicijnen
3. Kennis te hebben van medicatieveiligheid
4. Kennis te hebben over wie waar verantwoordelijk voor is
5. Kennis te hebben over de procedure van medicatie-incidenten
(Vilans, 2014).
Bij het verstrekken van medicatie pas ik ten allen tijde de ‘’5x juist’’ regel toe.
- Juiste persoon
- Juiste medicatie
- Juiste tijdstop
- Juiste toedieningsvorm
- Juiste dosis
Psychofarmaca
Op de CIBU wordt met name psychofarmaca verstrekt. Overige medicatie kan voorkomen, maar de uitwerking
hiervan vind ik voor het aantonen van een ontwikkeling in mijn klinische blik betreffende de acute
psychiatrische patiënt niet relevant. Daarnaast merk ik dat ik over weinig kennis beschik wat betreft
psychofarmaca en wil daarom vooral hierop de focus leggen gedurende PL3.
Psychofarmaca is een groep geneesmiddelen die aangrijpen op het centrale zenuwstelsel. Psychofarmaca
worden gebruikt bij de behandeling van psychiatrische ziektebeelden en psychologische problematiek.
Onder psychofarmaca vallen o.a. antidepressiva (thymoleptica), benzodiazepinen (anxiolytica),
slaapbevorderende middelen (hypnotica), antipsychotica (neuroleptica) en stemmingsstabilisatoren
(Kennisplein Zorg voor Beter, 2021).
Antipsychotica
Antipsychotica wordt met name gebruikt bij psychotische symptomen, bij o.a. schizofreniespectrum- en andere
psychotische stoornissen. Daarnaast kan antipsychotica manische episoden met manische symptomen doen
verminderen en wordt het gebruikt bij onrust en/of agressie (Zorginstituut Nederland, z.d.).
Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen
In de volksmond wordt dit vaak schizofrenie genoemd maar eigenlijk behoort schizofrenie tot de
schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen. Deze benaming geeft aan dat deze stoornissen tot
een spectrum behoren en dat het hier niet gaat om één specifiek ziektebeeld.
Er wordt niet gesproken over schizofrenie maar over psychosegevoeligheid, daar schizofrenie gepaard gaat met
psychotische episoden (Stichting PsychoseNet, 2021).
Bij een schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornis wordt er gesproken over positieve en negatieve
symptomen.
Positieve symptomen worden ook wel psychotische symptomen genoemd. Negatieve symptomen zijn eigenlijk
symptomen die juist afwezig zijn zoals gebrek aan energie, motivatie en/of afvlakking van het gevoelsleven
(Clijsen, 2020).
Bij een psychose is er sprake van een veranderde beleving van de werkelijkheid. Deze beleving kan het
waarnemen, denken en het gevoelsleven beïnvloeden. Een psychose is te herkennen aan wanen, hallucinaties,
,onsamenhangende spraak en een desorganisatie in gedrag.
Een psychose komt niet alleen voor bij een schizofreniespectrumstoornis maar kan ook voorkomen bij een
bipolaire stoornis en dan vooral in een manische episode, een depressieve stoornis en bij overmatig alcohol- of
drugsgebruik (Akwa GGZ, z.d.).
Een psychose kan leiden tot ernstig nadeel voor zowel de patiënt zelf als voor zijn of haar omgeving. Het is
daarom van belang dat een psychose snel en adequaat wordt behandeld, dit gebeurt met name met
antipsychotica en op een afdeling als de CIBU waarin iemand in een ontregeling (crisis) zo snel mogelijk weer
gestabiliseerd wordt.
Antipsychotica wordt onderverdeeld in atypische- en klassieke antipsychotica.
Het verschil tussen atypische- en klassieke antipsychotica zit men name in de werking. Atypische antipsychotica
ook wel de 2e generatie of moderne antipsychotica genoemd werkt in op de dopamine en serotonine
receptoren in de hersenen. Hierdoor wordt de hoeveelheid van deze neurotransmitters in de hersenen
beïnvloed.
Dit maakt dat atypische antipsychotica bij bijvoorbeeld schizofreniespectrumstoornissen niet alleen de
positieve symptomen (psychotische symptomen) maar ook de negatieve symptomen doen verminderen
(Zorginstituut Nederland, z.d.).
Klassieke antipsychotica werken daarentegen alleen in op de dopamine receptoren in de hersenen, hiermee
worden dus vooral psychotische symptomen vermindert (Zorginstituut Nederland, z.d.-b).
, Bijwerkingen
Antipsychotica staat ook bekend om zijn veelvoorkomende nare bijwerkingen. Deze bijwerkingen ontstaan met
name door de inwerking op belangrijke neurotransmitters in de hersenen.
De bijwerkingen van antipsychotica lijken veel op Parkinson-achtige verschijnselen. Bij Parkinson ontstaat er
door degeneratie een tekort aan dopamine in de hersenen en antipsychotica beïnvloed de hoeveelheid
dopamine in de hersenen.
Dit leidt met name tot extrapiramidale symptomen (EPS) maar ook tot anticholinerge symptomen
(Zorginstituut Nederland, z.d.-a).
Wanneer er ernstige EPS symptomen ontstaan en er niet wordt ingegrepen kan het Maligne neuroleptica
syndroom (MNS) ontstaan. Dit is een levensbedreigende aandoening met complicaties als nierinsufficiëntie,
hartritmestoornissen, dehydratie, intravasale stolling en afbraak van spierweefsel.
Veel voorkomende algemene bijwerkingen van antipsychotica zijn:
- Bradykinesie
- Rigiditeit
- Tremor
- Obstipatie
- Droge mond
- Speekselvloed
- Wazig zien
Daarnaast kunnen vooral atypische antipsychotica metabole stoornissen en gewichtstoename veroorzaken, dit
komt met name door een verhoogde eetlust (Zorginstituut Nederland, z.d.-a).
Depot
Antipsychotica kan gebruikt worden in verschillende toedieningsvormen, veelal wordt dit oraal aangereikt en
gebruikt. Soms wordt er gekozen om de antipsychotica als injectie te geven. Deze injecties worden ook wel
depots genoemd en zijn vaak hogere doseringen welke vertraagd worden afgegeven in het lichaam. Een depot
werkt gemiddeld 3 tot 4 weken en dient dan herhaald te worden.
Er wordt voor een depot gekozen in geval van recidiverende psychoses, psychoses met zeer destructieve
gevolgen, bij het vergeten van medicatie inname en/of therapieontrouw (Stichting PsychoseNet, 2021b).
Therapieontrouw is overigens een veelvoorkomend probleem in de geestelijke gezondheidszorg (Van Dieren et
al., 2010).
Op de afdeling heb ik al éénmaal een depot mogen toedienen, hier heb ik een reflectieverslag van geschreven.
Deze is terug te vinden onder bewijslast/bijlage 2 ‘’Reflectie intramusculair injecteren’’.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fjkrones. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
