Hoofdstuk 4 sociale perceptie
Hoe we andere mensen begrijpen
4.1 Non-verbale communicatie (1blz)
Sociale perceptie: de manier waarop we ons een indruk vormen van en conclusies
trekken over andere mensen.
Non-verbale communicatie: verwijst naar de manier waarop mensen opzettelijk of
onopzettelijk zonder woorden communiceren. Dit kan verwijzen naar
gelaatsuitdrukkingen, stemgeluid, gebaren, lichaamshouding en –beweging, aanraking of
oogcontact.
Menselijke wezens en verwanten daarvan hebben spiegelneuronen: neuronen die
reageren als wij zelf een handeling verrichten en een ander deze handeling zien
verrichten.
Deze neuronen lijken de basis te vormen van onze empathische vermogens, en zijn
bijvoorbeeld betrokken bij: ‘gapen werkt aanstekelijk’.
Non-verbale communicatie vervullen verschillende functies in de communicatie:
Het helpt bij het uitdrukken en opmerken van:
- Emoties
- Attitudes
- Persoonlijkheid
We drukken bijvoorbeeld onze kwaadheid uit door onze ogen te verkleinen en onze
wenkbrauwen en lippen samen te trekken.
De reden waarom emoji’s zo populair zijn: ze helpen de lacunes te vullen die ontstaan
door het ontbreken van non-verbale signalen in dergelijke communicatie.
4.1.1 Gezichtsuitdrukkingen van emoties (3 blz)
De belangrijkste vorm van non-verbale communicatie is de gezichtsuitdrukking.
Evolutie en gelaatsuitdrukkingen
Charles Darwin was degene die begon met het onderzoeken van gelaatsuitdrukkingen.
Zijn onderzoek heeft op vele terreinen invloed gehad. Er wordt hier gefocust op de
stelling dat de belangrijkste emoties die door het gezicht worden uitgedrukt universeel
zijn:
Alle mensen coderen deze emoties op dezelfde manier; ze drukken emoties op dezelfde
manier uit.
Mensen kunnen die emoties dan decoderen, ook wel het interpreteren van de betekenis
van non-verbaal gedrag.
Darwin stelde dat gelaatsuitdrukkingen overblijfselen zijn van fysiologische reacties die
ooit nuttig waren. Als de allereerste mensen iets in hun mond kregen wat afschuwelijk
smaakte, zouden ze van afkeer hun neus optrekken en het voedsel zo snel mogelijk
uitspugen. Net als dat je bij angst het gezichtsveld wordt verruimd; we ademen meer
lucht in en de oogbewegingen versnellen.
Het vermogen om emoties te decoderen is crosscultureel: het is een algemeen
menselijke eigenschap en niet het product van afzonderlijke culturele ervaringen.
Niet elke emotie is echter door elke cultuur te decoderen. Trots wordt bijvoorbeeld
alleen herkend door de Verenigde Staten, Italië en Burkina Faso, wat het dus een
crossculturele emotie maakt.
Waarom is decoreren soms moeilijk?
, Een van de redenen waarom decoderen moeilijk is, is omdat er sprake is van
vermenging van affect: dit houdt in dat een deel van je gezicht de ene emotie kan
uitdrukken terwijl het andere deel van je gezicht een andere emotie uit.
Ten tweede kunnen aspecten van dezelfde gezichtsuitdrukkingen verschillend gezien
worden, afhankelijk van de context en andere signalen.
Ook verloopt tegenwoordig heel veel communicatie online wat decoderen een stuk
moeilijker kan maken omdat dingen verkeerd geïnterpreteerd kunnen worden.
4.1.2 Cultuur en de vormen van non-verbale communicatie (1,5blz)
In westerse culturen is het bijvoorbeeld ontmoedigt om als man te huilen terwijl
vrouwen dat wel mogen. In Japan mogen vrouwen niet te groot lachen en moeten dan
hun grote lach achter hun hand verbergen, terwijl westerse vrouwen zo hard mogen
lachen als ze willen.
In westerse cultuur is er veel wantrouw naar mensen die je niet in de ogen aankijken
tijdens het praten.
De verschillende gedragingen die per cultuur verschillen noem je manifestatieregels
Bepaalde gebaren met duidelijke definities die in die verschillende culturen voorkomen
noem je dan emblemen. Hierbij kun je denken aan het buigen in het Japans of het oke-
teken wat bij Amerikanen en Europeanen bekend is.
4.2 Eerste indrukken: snel en hardnekkig (1,5blz)
Onderzoek laat zien dat je je eerste indrukken vormt op grond van gezichtsuitdrukkingen
binnen 100 milliseconden.
Je kan bijvoorbeeld aan de hand van gezichtsuitdrukkingen makkelijker raden wat
iemands seksuele geaardheid is. De resultaten die naar voren kwamen waren hoger dan
mogelijk was bij toeval.
Thin-slicing: conclusies trekken over iemands persoonlijkheid gebaseerd op extreem
kortdurende uitingen van gedrag (zoals non-verbale communicatie). Vaak zijn deze
beoordelingen redelijk accuraat.
Iemand met een babyface wordt sneller gezien als naïef, warm en onderdanig.
4.2.1 De aanhoudende invloed van eerste indrukken (1,5blz)
Eerste indrukken kunnen een langdurige invloed hebben op de manier waarop we de
daarop volgende informatie interpreteren. Stel je hebt als eerste indruk dat mark een
intelligent persoon is. Dan zul je de informatie die mark vertelt sneller vertrouwen als
correct dan wanneer je het hoort van iemand waarbij je een onintelligente eerste indruk
bij hebt overgehouden.
Het kan ook aan de volgorde liggen waarin je een beschrijving van iemand krijgt. Als je
bij een beschrijving begint met alle positieve punten en eindigt met de negatieve punten
zul je waarschijnlijk een positiever beeld krijgen dan bij iemand die bij de negatieve
punten begint.
Primacy effect: de eerste dingen die we over iemand te weten komen kleurt de manier
waarop we volgende informatie interpreteren.
Aan de hand van schema’s en het primacy effect kun je eigenschappen voorspellen die
gelinkt zijn aan de al bekende eigenschappen.
iemand die invloedrijk en dominant is kan ook capabel en ondernemend worden
genoemd. of iemand die mooi is wordt gelijk positieve eigenschappen toegeschreven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Rooshxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.14. You're not tied to anything after your purchase.