Summary
Samenvatting Geloof en vestand (volledig boek) hoofdstuk 1 t/m 3
- Course
- Level
- Book
Geloof en vestand (volledig boek) hoofdstuk 1 t/m 3 Samenvatting van het boek geschiedeniswerkplaats VWO geloof & verstand.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Chantal19971
Content preview
GELOOF EN VERSTANDHoofdstuk 1: Nederland t/m 1800
Rond het jaar 700 ging Nederland over tot het christendom.
Karel de Grote dwong de bevolking tot het Christendom. Dit gebeurde rond het jaar 800. Hij brak
toen de weerstand tegen het christendom in Nederland.
Bij de opkomst van het Christendom ging de goddenwereld van de Germanen en Romeinen tten
onder.
Er waren grote verschillen tussen het Christendom en het Germaanse en Romeinse
heidendom:
- het was monotheistisch.
- er was een heilig boek: de bijbel.
- het pretendeerd de universele en voor iedereen geldige waarheid te bezitten.
- er was een juiste orthodoxe leer.
Er waren geen overeenkomsten tussen het Christendom en het heidendom.
Overeenkomsten en verschillen Germaans / Romeinse godenwereld:
Overeenkomsten:
- beiden hebben meerdere goden aan wie ze offeringen brachten om gunsten te krijgen.
- beiden geloofden dat ze na de dood naar een dodenrijk gingen.
Verschillen:
- Romeinen hechten veel waarden aan tempels en godenbeelden terwijl de Germanen daar niets mee
deden.
In de 4e eeuw legden bisschoppen de geloofswaarden van de kerk vast.
Vooral in de hoge en late middeleeuwen had de kerk grote invloed op het dagelijks leven.
In de eerste eeuwen werd de kerk al geleid door bisschoppen die vanuit een centrale stad hun
bisdom bestuurden. Zij konden zelf de lagere geestelijken in hun bisdom benoemen.
De kerk en de staat waren een twee-eenheid:
- De kerk bemiddelden tusse God en mens en zag erop toe dat de gevoligen hun religeuze plichten
nakwamen.
- De wereldrijke overheid beschermde de kerk en regedelde zaken die niet onder de kerk vielen.
Vaak waren geestelijken ook wereldrijke bestuurders.
Vanaf de 12e eeuw leerde de kerk dat er tussen hemel en hel nog een derde mogelijkheid was: het
vagevuur.
Er ontstonden telkens nieuwe geestelijke bewegingen. Een belangrijke beweging was de
armoedebeweging van Fransiscus van Assisi (1181 – 1226 ) Fransiscus was een Italiaanse
koopmanszoon die na een ernstige ziekte zijn bezittingen verdeelde onder de armen.
Nog tijdens zijn leven ontstond de Fransiscaner kloosterorde van de minderbroeders.
Vanaf 1228 waren er ook kloosters met de Fransiscaner kloosterorde in Nederland.
, Er was veel intolerantie tegen niet-Christenen. Het ging hierbij vooral om moslims en Joden.
Vanaf de 11e eeuw werden er kruistochten tegen de Islam georganiseerd. De joden werden
geisoleerd. De Paus besloot dat in 1215 de joden een geel herkenningsteken moesten dragen. Soms
werden ze ook slachtoffer van pogroms.
Een pogrom is een uitbarsting van geweld en buitensporigheden, gericht tegen een deel van de
bevolking.
Tegen ketterij werd door de paus in de 12e eeuw een speciale rechtbank opgericht: de inquisitie.
Onder ketterij viel iiedereen die afwijkende christelijke opvattingen had.
Vanaf de 13e eeuw werden er universiteiten opgericht. Hierin werd het wetenschapelijk denken
beoefend.
Vanaf de 15e eeuw leidde de toenemede wetenschappelijke kenis tot kritiek op de kerk. Hierdoor
ontstond het humanisme.
Het humanisme is een beweging van geleerden die de klassieke werken bestudeerden om zo achter
hun oorspronkelijke betekenis te komen.
Een van de bekenste humanisten is Erasmus:
- hij kwam er achter dat er in de officiele Latijnse Bijbelvertaling veel fouten waren geslopen.
- hij vertaalde het Nieuwe Testiment in het Grieks.
- hij vond dat elke individuele gelovigen zich viva Bijbelstudie kon richten op de navolging van het
Christendom.
Het humanisme van Erasmus paste goed bij een lekenbeweging die i Nederland popular was rond
die tijd: de mooderne devotie.
De moderne devotie was gesticht in de 14e eeuw door Geert Groote.
Door middel van de verlichting ontstond vanaf 1650 een minder streng geloof.
Willem van Oranje, ook wel Willem de Zwijger genoemd, hield in 1564 een toespraak in de Raad
van State. Hij wou dat er een einde kwam aan de strenge vervolging van de protestanten.
Oranje wou dat iedereen vrijheid van geloof had en vond dat de verschillende godsdiensten en
geloven naast elkaar konden bestaan.
De strengheid tegenover de protestanten werd uiteindelijk een van de oorzaken van de Nederlandse
opstand die enkele jaren later uitbrak.
Willem van Oranje ging snel door verschillende godsdiensten heen:
- Willem Oranje groeide op Luthers.
- Toen hij de belangrijkste edelman werd in Nederland wou Karel V dat hij katholiek werd. Dit deed
hij. Pas toen hij leider werd van de opstand brak hij weer met het katholicisme.
- Vanaf 1573 woonde hij kerkdiensen bij van de Calvinisten.
Onder invloed van Willem van Oranje legden in 1579 de opstandige gewesten vast dat er
gewetensvrijheid zou zijn: de overheid mocht niemand tot geloof dwingen.
In het begin van de 16e eeuw was er in Nederland al veel onvrede over de Rooms-Katholieke kerk.
Er ontstond pas in 1517 verzet toen de Duitse monnik Maarten Luther de reformatie was begonnen.
Keizer Karel V verzette zich hiertegen en stelde in 1521 een keizerlijke inquisitie in. Hierdoor bleef
opperlijk verzerkt beperkt. Alleen een radicale protestanse minderheid zonderde zich af van de
katholieke kerk.
De hervormers, de mensen die geloofden in de reformatie, sloten zich aan bij de lekenvroomheid
van de moderne devotie en het humanisme van Erasmus.
Deze opvattingen kregen in Nederland veel aanhang omdat er sinds de late middeleeuwen de
samenleving heel veel was veranderd. Veel gewesten, waaronder Holland en Overijssel, behoorden
tot de meeste verstedelijke regio's van Europa. Hierdoor kwamen Nederlanders makkelijk in contact
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Chantal19971. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now