Summary
Samenvatting Tijd van Grieken en Romeinen
- Course
- Level
- Book
uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 2
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followweschaapman
Content preview
Tijd van Grieken en Romeinen (3.000 v. Chr. – 500 n. Chr.)Oriëntatie
KA: 4. De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over
burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.
Naar filosofen uit Klein-Azië ontwikkelden de Grieken de filosofie. Ook hielden zij zich
bezig met de wetenschappen
In de poleis (stadstaten) van Griekenland worden er allerlei politieke ideeën ontwikkeld.
Er komen verschillende bestuursvormen aan bod. Athene heeft bijvoorbeeld een
monarchie, aristocratie, tirannie en democratie gekend.
Atheense burgers die te veel macht dreigden te krijgen, konden worden verbannen.
Eigen aantekeningen:
Alexander de Grote -> hellenistische cultuur
autarkisch
5. De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur
zich in Europa verspreidde (Romanisering)
De Romeinen waren onder de indruk van de Griekse cultuur en namen deze deels over.
De Romeinen veroverden Griekenland en andere hellenistische koninkrijken. Daarbij
veroverden ze op een gegeven moment ook Noord-Afrika en Europa. Daardoor
verspreidde de gemende Grieks-Romeinse cultuur zich in deze gebieden.
Er ontstond een rijk waarin de bovenlaag Grieks-Romeins was.
Eigen aantekeningen:
Augustus de Verhevene
Romeins Imperium: sterk en gedisciplineerd leger, goed verdedigbare grenzen, goede
infrastructuur, goed bestuur
6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
We spreken over de ‘klassieke’ vormentaal, omdat deze lang een voorbeeld is (geweest)
voor de Europese beeldkunst.
De Griekse vormentaal was terig te zien in de manier waarop zij tempels bouwen (denk
aan de zuilen) en lichaamsconstructies; de Romeinse eerder door hun aquaducten,
boogconstructies, en dergelijke
7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse
cultuur in Noordwest-Europa.
De Romeinen kwamen terecht bij de Germanen (landbouwsamenleving), die geen schrift,
wetenschappelijk denken of hoogontwikkelde cultuur kenden. Daarom vond er een
botsing plaats.
De Romeinen konden de Germanen niet verslaan. De Rijn werd daardoor de grens van
de ‘romanisering’.
Doordat de Germanen op een gegeven moment het Romeinse Rijk binnendringen (meer
overzicht), wordt het Oost- en West-Romeinse Rijk gesplitst, in de 3e eeuw na Christus
In de 5e en 6e eeuw vonden er Germaanse volksverhuizingen plaats. Veel Germanen
(ook in leger) leefden in het Rijk. Het Rijk stortte door deze verhuizingen in.
Eigen aantekeningen:
Germanen op zoek naar landbouwgrond en welvaart
1
, 8. De ontwikkeling van het jodendom en christendom als de eerste
monotheïstische godsdiensten.
De joden waren de eerste monotheïsten. Rond 30 na Chr. werd de joodse man Jezus
van Nazareth aan het kruis gespijkerd. Dit was de verlosser uit de joodse geschriften.
Jezus kreeg echter veel aanhangers en dit vonden de joodse priesters zo intimideren, dat
hij ter dood werd veroordeeld.
Veel aanhangers van Jezus gingen zich christenen noemen en vertrokken naar
Palestina, om hun geloof verder te verspreiden.
In het Romeinse Rijk worden christenen streng vervolgd. Dat komt omdat de christenen
weigerden eerbied te tonen voor gebruiken van de Romeinse staatsgodsdienst.
Pas in de 4e eeuw wordt door Constantijn het christendom gelegaliseerd; Theodosius
maakt het de staatsgodsdienst eind 4e eeuw.
§1 Politiek en burgerschap in de Griekse wereld
Je kunt uitleggen dat de Griekse wereld op bestuurlijk gebied verdeeld was, maar op
cultureel gebied verenigd.
Griekenland bestond uit zelfstandige stadstaten/poleis (= meervoud van polis). Dit
kwam vooral door de natuurlijke omstandigheden in Griekenland (bergen en
eilanden). De poleis voeren geregeld oorlog met elkaar.
Elke polis was trots op zijn zelfstandigheid maar de inwoners voelden zich niet alleen
een inwoner van een polis maar ook een onderdeel van de Griekse beschaving; ze
vereerden dezelfde goden, spraken dezelfde taal en genoten van dezelfde
heldenverhalen. Ook vaardigen alle stadstaten deelnemers af naar de Olympische
Spelen; zolang de Spelen duurden werden onderlinge oorlogen opgeschort.
Je kunt vier bestuursvormen die in Griekenland voorkwamen, noemen, beschrijven
en herkennen.
1. monarchie; koning regeert, komt door erfopvolging aan de macht, maakte
langzamerhand plaats voor aristorcratie.
2. aristocratie; een kleine groep aanzienlijke inwoners regeert. De edelen vonden
dat zij dit konden gezien hun afstamming (geld voor uitrusting) en met hun
militaire rol. De groeiende welvaart zette de aristocratie onder druk; steeds meer
mensen hadden geld voor een militaire uitrusting en deze mensen maakten
aanspraak op het burgerschap -> burgerschap / democratie
3. burgerschap; welvarende burgers die een actieve rol hadden in het leger kregen
politieke rechten (bijv. lid worden van een volksvergadering), burgers mogen
meebeslissen over het bestuur. alleen vrije mannen die in een stadstaat geboren
waren, bezaten het burgerschap.
4. tirannie; alleenheerschappij waarin één man met goedkeuring van ontevreden
bevolking op onwettige manier de macht had gekregen, kwam vooral voor in
stadstaten waar de aristocratie het verlenen van het burgerschap tegenhielden.
Je kunt beschrijven wat het burgerschap in de Atheense democratie inhield.
Democratie : démos (volk) en kratos (macht) -> het deel van het volk dat
burgerschap heeft, heeft de macht doordat het de politieke beslissingen neemt.
Vrouwen, slaven en inwoners van niet-Atheense afkomst waren uitgesloten.
De mannen die burgerschap bezaten waren gelijk, ongeacht hun inkomen en beroep.
Ze mochten stemmen en spreken in de volksvergadering. Om te voorkomen dat de
macht in handen van een kleine groep mensen zou vallen die ander omkochten,
werden belangrijke functies door loting verdeeld. Het lotingsysteem is democratisch
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller weschaapman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now