Samenvatting PPO
Hoofdstuk 1 de geschiedenis van de psychiatrie
DE GRIEKSE OUDHEID
Via verschillende theorieën probeerden men een verklaring te vinden voor afwijkend gedrag:
- Zo meende men dat 1 god bezit had genomen van een mens. Dit is nu nog steeds soms zo bij
geloofsovertuigingen.
- Men weet psychische stoornissen aan een verkeerde menging van lichaamssappen, bijv. bloed
Deze gedachte werkte Hippocrates uit. Aan hem hebben we te danken aan een aantal woorden in onze taal,
zoals melancholisch (zwartgallig).
Psyche = adem
Afwijkend gedrag werd dus lang niet altijd negatief gewaardeerd.
MIDDELEEUWEN
Toen de mach van de kerk zich stevig had gevestigd in de westerse wereld. Hielden priesters het volksgeloof
dat in afwijkend gedrag een duivels teken zag, zorgvuldig in stand. In de 1 e plaats hielden zij zo de angst voor
het kwaad levens. Als de duivel bezit nam van je ziel had je immers gezondigd of was je geboren uit een
zondige verhouden. In de 2e plaats waren zij de aangewezenen om de duivel uit te drijven en daar werden ze
bepaald niet armer van. Toen de mensen na 1200 meer in de steden gingen wonen, werd men intoleranter ten
opzichter van afwijkend gedrag en ‘dollen en dwazen’ werden buiten de stadspoort gedreven of tegen een
vergoeding meegegeven aan een schipper.
DOLHUIZEN
Hoewel de heksenprocessen, want hekserij werd natuurlijk gezien als een vorm van afwijkend gedrag, in de
loop van de 17e afnam, bleef de tegenstelling normaal tegen afwijkend nog lange tijd bestaan. Normaal
betekende; aangepast = goed christelijk. Afwijkend = slecht/duivels. Afwijkend waren de dieven, hoeren
moordenaars en gestoorden die uitgestoten werden.
DE 1E PSYCHIATRISCHE REVOLUTIE
In 1849 werden de 1e krankzinnigen van de Parijse inrichting voor geesteszieken La Bicetre en het hospitaal la
salpetriere door hun directeur Philippe pinel uit hun ketenen bevrijd. Deze neuroloogfilosoof was er van
overtuigd, dat krankzinnigen niet noodzakelijkerwijs vastgebonden en opgesloten hoeven te worden. Pinel
heeft met zijn daad de aanzet gegeven tot de ontkerkelijking van de krankzinnigenzorg, die steeds meer werd
gerekend tot het terrein van medici. In de loop van de 19 e eeuw stegen de medici in aanzien en zo konden zij
zich ook gebieden toe-eigenen waarvan zij niet meer wisten dan de gemiddelde burger. In de 2 e helft van de
19e eeuw ging men verbanden zien tussen psychische stoornissen en bepaalde lichamelijke aandoeningen zoals
syfilis. En nam men aan dat afwijkend gedrag te maken kon hebben met infectieziekten die de hersenen
aangetast hebben
OPVANG VAN GEESTELIJK GESTOORDEN
Al kwam men de oorzaken van geestesziekten wat beter op het spoor, de vraag ‘wat doen we met de zieken
zelf’ bleef overeind. Sinds Pinel werden psychisch gestoorden niet meer in een soort varkenskotten
vastgekluisterd, veel verder dan rustig en afgezonderd houden van de normale mensen was men nog niet. De
nederlandse arts Schroeder van der kolk staat bekend al 1 van de strijders tegen de verwaarlozing van de
geïnterneerde krankzinnigen. Hij kon zich bij deze hervormingen beroepen op de in 1841 door het parlement
aangenomen krankzinnigenwet, een wet waarvan onderdelen in onze huidige wetgeving op het gebied van de
krankzinnigenzorg nog zijn terug te vinden. Zo kon een nieuwe fase ontstaan in de krankzinnigenverpleging. Er
kwamen tehuizen voor roomse, gereformeerde, hervormde joodse en vrijzinnig gestoorden met fraaie namen
als zon en schild, duin en bossen, licht en kracht, alle keurig weggestopt in de duinen of in de bossen, zodat
niemand zich er aan kon storen.
,DE 2E PSYCHIATRISCHE REVOLUTIE
De neuroloog Freud, ging proberen hysteriepatiënten met hypnose te behandelen. Hij was niet tevreden over
de resultaten en zoekend naar andere oplossingen, ontwikkelde hij een denkwijze die opvallend afweek van de
toen geldende ideeën. Wanneer een deel van de persoonlijkheid zegt dat iets niet mag en een ander deel wil
het toch, dan ontstaat er een proces van schuld en straf. Hij wees op 2 driften: seksualiteit en agressie.
Bovendien introduceerde hij het onbewuste, waardoor de mens eigenlijk geregeerd wordt, zodat niet langer
god als drijvende kracht van ons doen en denken kon worden gezien.
DEMOCRATISERING
Na de 2e wereldoorlog is er een verandering in visie op de psychiatrie. Eerst kwam de ontwikkelingen in de
psychiatrie voort uit de ontwikkelingen in de geneeskunde; de psychiatrie werd bekeken vanuit het medisch
model. Na de 2e wereldoorlog kwamen de sociale wetenschappen in de aandacht en was er meer aandacht
voor psychologie, sociologie, pedagogiek en dergelijke. Dat betekent dat de positie van de cliënt meer aandacht
kreeg en dat er gesproken werd over democratisering in de hulpverlening. Er kwam meer kennis over
geneesmiddelen. Dit hielp de cliënt erg. Men dacht meer vanuit het sociale model.
In de jaren 80 kwam er een wending in het beleid ten aanzien van de psychiatrie. Dit beleid richt zich op:
- Preventie: het voorkomen van ziekten
- Extramurale en semimurale hulpverlening: hulpverlening buiten de muren van een inrichting, zoals
ambulante, poliklinische hulp en dagbehandeling (er wordt gesproken over vermindering van het
aantal bedden in de intramurale zorg en stijging van het aantal stoelen in de semi en extramurale zorg)
- Kleinschalige woonvormen
- Verbetering van de kwaliteit van zorg
- Verbetering van de rechtspositie van de cliënt
- Inspraak van betrokkenheid van de cliënt bij de hulpverlening (thuiszorg voor (ex) psychiatrische cliënt
Ook werd er gewerkt aan deskundigheidsbevordering van de hulpverleners en werden de opvattingen van
cliënten meegenomen in de ontwikkeling van de zorgverlening. Herstel volgens de herstelbeweging verwijst
naar een onvermoede en krachtige mogelijkheid voor een beter leven met en voorbij de psychiatrische
aandoening, ook als van genezing geen sprake is. Vanuit de herstelbeweging wordt de noodzaak van inzet van
ervaringsdeskundigheid ter ondersteuning van herstel benadrukt.
LIVE
Landelijk steunpunt Inzet van ervaringsdeskundigheid in de ggz is opgericht om de vernieuwende inzet van
ervaringsdeskundigheid te bevorderen en daarmee herstel voor cliënten toegankelijker te maken. Het project
LIVE heeft tot doel om het veelbelovende herstelconcept en de daarbij behorende vernieuwende inzet van
ervaringsdeskundigheid, binnen de psychiatrie breder toegankelijk te maken voor cliënten.
Hoofdstuk 2 psychiater of psycholoog
Verschil psychiater en psycholoog -> psychiater heeft de opleiding tot arts gevolgd. De psychiater is bevoegd
om medicijnen uit te schrijven. Om psychiater te worden moet je een studie geneeskunde te hebben afgerond,
een opleiding die 6 jaar duurt. Hierna kun je solliciteren voor de opleiding tot psychiater deze duurt 4,5 jaar.
Ander verschil is dat een psychiater uitsluitend mentale stoornissen behandelt en vooral geïnteresseerd is in
het behandelen van geestesziekten, terwijl een psycholoog als gedragskundige het volledige gedrag van een
mens wil verklaren, op verschillende niveaus, verschillende domeinen en via verschillende invalshoeken.
Gedrags en relatieproblemen vallen bijvoorbeeld binnen het terrein van de psycholoog.
HOE VIND JE NU EEN GOEDE PSYCHOLOOG
De specialisatie van de therapeut, geslacht, leeftijd en dergelijke zaken kan een keuze zijn voor een psycholoog.
Het is belangrijk dat het klikt en het vertrouwen er is. Als de cliënt op basis van het 1 e gesprek een positieve
indruk heeft kan die door gaan, bij twijfels over de psycholoog is het beter om eerst een gesprek te hebben met
een andere.
, HOE KOM JE BIJ DE PSYCHIATER (THERAPEUT) TERECHT?
Wanneer iemand niet zelfstandig of met behulp van het sociale systeem in staat is om tot een oplossing te
komen en de problemen erger worden kan er met de huisarts een afspraak worden gemaakt. De huisarts
beoordeeld de klachten en kan je doorverwijzen naar een psychiater.
Voor de therapie van start kan gaan, moet duidelijk zijn wat er aan de hand is. Je krijgt een uitnodiging voor
een kennismakingsgesprek (intake). Dit kan uit meerdere gesprekken bestaan. Tijdens deze gesprekken zal de
psychiater trachten de problemen zo goed mogelijk in kaart te brengen. Hij zal vragen stellen over de huidige
situatie van iemand op gebied van wonen/werk/hobby’s/relaties. Van groot belang is de voorgeschiedenis, wat
heeft iemand meegemaakt.
Bij jongere mensen worden andere dingen gevraagd dan ouderen. Je kunt 1 of meerdere vragenlijsten in
moeten vullen, om de klachten inzichtelijke te maken. Ook zal de psychiater vragen wat iemand tot nu heeft
geprobeerd om de problemen op te lossen en wat diegene wil. Op basis van deze gegeven zal de psychiater
een voorlopige diagnose stellen.
De psychiater maakt daarnaast een inschatting van iemand incasseringsvermogen en van de persoonlijke
omstandigheden, om te beoordelen of psychotherapie, en zo ja welke specifieke vorm van psychotherapie, een
passende vorm van hulp is. Een psychotherapie kan heftige gevoelens losmaken. Een psychotherapeut richt
zich op de behandeling van cliënten. Als iemand zijn privé leven grote veranderingen doormaakt kan
psychotherapie te veel zijn op dat moment het kan dan zijn dat ze je adviseert om een andere vorm van hulp te
kiezen. In een adviesgesprek zal de therapeut de mogelijkheden voor psychotherapie met iemand bespreken
en een voorstel doen voor een bepaald vorm. Hij zou uitleggen wat de therapie inhoudt.
Voordat iemand kan beginnen met de psychotherapie moet duidelijk zijn wat de kosten zijn en hoe je het
betaald.
Een cliënt komt, afgezien van situatie van gedwongen opnamen altijd uit vrije wil naar de hulpverlening.
Wanneer iemand niet direct alles wil zeggen is dat niet erg. Het gaat toch meer om de grote lijnen van de
problemen van de cliënt en de dingen die hij heeft meegemaakt. De cliënt leert al naar de eerste gesprekken
(hij denkt er over na) en komt zo een stapje verder.
Een psychiater kan op verschillende manieren te werk gaan. De psychiater zal nagaan wat het beste bij iemand
past. De werkwijze is onder meer afhankelijk van de aard van de problemen en het doel van de therapie. Op
basis hiervan wordt de keuze gemaakt van een bepaalde vorm van psychotherapie. Iedere psychiater is anders.
HOOFDSTUK 3 WANNEER NOEMEN WE IEMAND PSYCHIATRISCH PATIËNT?
Geestelijke stoornissen zijn steeds een resultaat van een verstoord evenwicht tussen draagkracht en draaglast.
Draagkracht (wat kun je aan) wordt ontwikkeld tijdens de groei van een mens en bepaald door persoonlijke
eigenschappen. De draaglast (welke eisen worden er aan je gesteld) wordt bepaald door gebeurtenissen buiten
de mens om. Dit kunnen van lichamelijk, psychische en sociale aard zijn. Is de draagkracht en de draaglast
hoog, dan wordt het evenwicht tussen beide verbroken en kunnen gedragsafwijkingen, die gepaard gaan met
geestelijke stoornissen zich gaan ontwikkelen.
3.1 PSYCHOPATHOLOGIE
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marlynhoutman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.