Ik heb hoofdcontext 2 van de examenkatern in een overzichtelijk document met de kenmerkende aspecten kort en bondig samengevat. Ik sta een 8,1 gemiddeld en had voor deze toets een 7,7.
In 16e en 17e eeuw geleerden nieuwe manier van kijken, geloof minder belangrijk maar
zelfstandig denken. Veel nieuwe ontdekkingen dus wetenschappelijke revolutie (vanaf ca.
1600) (⭐️26 De wetenschappelijk revolutie), hang ook samen met 4 andere historische
ontwikkelingen:
● Ontdekkingsreizen, wereldbeeld van de Bijbel leek niet meer te kloppen. Er werd
gezocht naar verklaringen van deze ontdekkingen en die te plaatsen in een nieuwe
perspectief van de wereld.
● Humanisme, met een scherpe blik naar teksten van de Grieken en Romeinen te
kijken en anders te interpreteren. Hierdoor kwam bestaande wetenschappelijke
kennis ter discussie te staan.
● Debat over bron kennis. Rationalisme van René Descartes, logisch en verstandelijk
redeneren. Of Empirisme van ondere andere John Locke door zintuiglijke
waarnemingen en experimenten.
● Kruisbestuiving ambacht en wetenschap, wetenschappers die ambachtelijke kennis
gebruikte bij maken van onderzoeksinstrumenten en ambachtslieden die
geïnteresseerd raakte in wetenschap.
Die wetenschappelijke methoden ook toegepast op de samenleving → Verlichting (rond
1650), in deze periode stelde geleerden allerlei aspecten van maatschappij ter discussie (⭐️
27 Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de
samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen).
Begon met discussie positie godsdienst in samenleving, paar inzichten:
● Door bv. natuurwetten van Isaac Newton bleek wereld minder afhankelijk van het
ingrijpen door god. Traditionele leer van christelijk geloof dus minder herkenning.
● Geloof was een persoonlijke zaak, niet iets wat door vorst kan worden opgelegd.
Individu moet zelf kunnen beslissen.
● Op alle gebieden in de samenleving moet rede en verstand leidend zijn, niet tradities
en gezag. Rede leidt tot inzicht dat alle mensen in principe gelijk zijn.
Verlichte filosofen waren optimistisch, door redelijk denken was er vooruitgang mogelijk →
vooruitgangsgedachte. Die gedachte kwam tot uiting in ideeën over opvoeding en
onderwijs, kinderen moesten worden opgeleid tot kritische burgers. Dat zorgde voor kennis
en ontkrachten heersende misvattingen en bijgeloof.
Het natuurrecht was leidend (ieder mens heeft recht op leven, bezit, etc.), macht lag
uiteindelijk bij het volk. Hoe het volk die macht kon uitoefenen was ooit vastgelegd in een
denkbeeldig sociaal contract (overeenkomst burgers en vorst over wijze van bestuur).
Precieze aard sociaal contract verschilde de meningen.
Verlichte denkers en hun ideeën over bescherming burgers machtsmisbruik staat:
● John Locke, in het sociaal contract hadden burgers beloofd trouw te blijven aan
vorst. Als de burgers zich hielden aan de wetten van de zelfstandige regering bood
de vorst bescherming en beloofde hij om geen misbruik van zijn macht te maken.
Alleen als de vorst zich niet aan de afspraken hield mocht hij afgezet worden.
● Jean-Jacques Rousseau, zijn sociaal contract was radicaler de regering moest de
directe wil van de bevolking uitvoeren. De wetten moesten direct overeenkomen met
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvattingenvanfarah. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
