Ethiek Colleges
Hoorcollege 1
● Ethiek: de systematische bespiegeling op het menselijk handelen aan de hand van
opvattingen van goed en kwaad.
Ethiek gaat over de moraal, wat is goed en kwaad? De wet gaat over ethiek, wat mag wel,
wat mag niet, wat kan je verplichten, wat niet (absolute moraal). Ook in de religie spreken
we van de absolute moraal. In religieuze systemen wordt er ook bepaald wat wel mag en
wat niet mag op basis van wat goed is en wat kwaad is.
Ethiek is van belang voor veiligheid, omdat men nadenkt over de argumentatie waarom iets
goed of kwaad is. Hierdoor kun je dus complexe bestuurlijke afwegingen ordenen en deze
verantwoording geven. Daarnaast heerst er een steeds grotere waarden diversiteit.
Normen en waarden:
● Norm: een verkeersregel voor goed gedrag
● Waarde: een gedeelde voorstelling die het ijkpunt vormt van wat wordt gezien als
waardevol of als kenmerkend voor goed gedrag
● Moraal: verzameling van gedrag opvattingen in samenleving of individu
De normen en waarden verschuiven constant. 100 jaar geleden werden homohuwelijken niet
geaccepteerd en nu wel in de meeste landen.
Er zijn verschillende conflicten tussen waarden. Is iemand bijvoorbeeld een terrorist of
vrijheidsstrijder? Een wappie of een wakkere burger? Waar ligt de grens en hoe
beargumenteer je dat?
Morele problemen draaien om de vraag: wat horen we te doen? “Een morele afweging
tussen twee handelingsopties waarbij beide opties in gelijkwaardige mate problematisch zijn
of niet verkiesbaar”.
● Descriptieve ethiek
● Normatieve ethiek
, Hoorcollege 2
Gevolgenethiek
Kenmerken consequentialisme:
● Het gevolg van de handeling is leidend, niet het motief van de handeling
● Projecteren van scenario’s, uitkomsten, voordelen en belangen
● Rationeel actormodel
● Benchmark of ijkpunt van belang -> wanneer is een uitkomst beter dan de andere?
● Risicobeheersing en calculatie
● Consequentialistische waarden
Je gaat twee dingen afwegen:
Universele plichten:
“We hebben de plicht om de mensenrechten altijd te beschermen”
Belangen en doelen:
“wat levert de meest gunstigste situatie op?”
Plichtsethiek komt al snel in conflict met het utilistische denken of het consequentialisme.
Collateral damage: Hoeveel schade kunnen we accepteren voor het algemeen
maatschappelijk belang?
Utilisme: (Het algemene belang)
● Is een vorm van het consequentialisme
● Het maximalisatie principe: wat levert het meeste plezier/ minste pijn op voor zoveel
mogelijk mensen?
● Jeremy Bentham
● Mensbeeld: mens als genotzoeker
Panopticum:
● Jeremy Bentham
● Utilistisch
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SannevtkIVK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.04. You're not tied to anything after your purchase.