HC1 | Het hormonale stelsel
Het hormonale stelsel/endocriene stelsel
= zorgen voor handhaven homeostase
hiervoor is communicatie nodig tussen cellen en weefsels
De volgende stelsel zorgen hiervoor:
- Endocriene stelsel trager en langdurig
- Zenuwstelsel snel en kort
Het zenuwstelsel gebruikt als signaalstof neurotransmitters
Het endocriene stelsel gebruikt als signaalstof hormonen
Hormonen = chemische signaalstoffen die elk specifieke doelcellen met receptoren heeft
Alle hormoonklieren met bijbehorende hormonen:
De aansturing van al je endocriene klieren gebeurt vanuit de hypothalamus en hypofyse.
Gebeurd a.d.h.v. zelf regulerende hormonen af te geven.
,De hypofyse bestaat uit twee delen:
1. Hypofysevoorkwab = adenohypofyse
- Bevat adeno weefsel (klierweefsel)
- Kan zelf (7) hormonen aanmaken en deze vervolgens aan het bloed afgeven
2. Hypofyseachterkwab = neurohypofyse
- Bevat neuro weefsel (zenuwweefsel)
- Kan niet zelf hormonen aanmaken, maar
kan via het zenuwweefsel (2) hormonen
ontvangen die in de hypothalamus
worden aangemaakt. Waarna het kan
worden afgeven aan het bloed.
voorkwab → poortadersysteem
achterkwam → axonen
De hypofyse geeft 9 (7+2) verschillende
hormonen af, die naar endocriene organen gaan.
Hormonen voorkwab
Hormoon Endocriene orgaan (ontvangt instructies)
ACTH Bijnieren
TSH Schildklier
Groeihormoon (GH) Skeletspieren, kraakbeencellen
Prolactine (PRL) Melkklieren
FSH Ovaria/testes (stimuleert aanmaak en
rijping follikel/vorming zaadcel)
Oxytocine uterus en melkklieren / zaadleider en
(knuffelhormoon) prostaatklier (samentrekken)
* gemaakt in hypothalamus & afgegeven in neurohypofyse
, Wordt er te veel/te weinig hormonen geproduceerd kunnen er hormonale ziektebeelden
ontstaan.
bijvoorbeeld hypofysetumor, waardoor er teveel GH wordt afgegeven
- Kinderen = Gigantisme
- Volwassene = Acromegalie (grote uiteinden doordat groeischijven dicht zitten)
Antidiuretisch hormoon (ADH)
ADH zorgt ervoor dat in het laatste stuk in de nefron doorlaatbaarder wordt voor water,
zodat je meer water uit je urine haalt (urine wordt geconcentreerder) en dus minder plast.
Als je water uit je urine haalt, komt dit in je bloed terecht.
Gevolg: bloedvolume groter → bloeddruk stijgt
De waarde van ADH in je lichaam wordt bepaald door: Osmotische waarde in bloed
(oftewel aantal opgeloste deeltjes)
(concentratie bloed)
deze waarde wordt constant gecontroleerd door de hypothalamus
Twee situaties om homeostase te handhaven:
Osmotische waarde bloed stijgt (bloed geconcentreerder) = ADH ↑
Gevolg: Je gaat minder plassen + meer drinken (door dorst)
Meer vocht vasthouden → osmotische waarde zakt weer
Osmotische waarde bloed zakt (bloed minder geconcentreerd) = ADH ↓
Gevolg: Je gaat meer plassen + minder drinken (geen dorst)
Minder vocht vasthouden → osmotische waarde stijgt weer
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fwiegers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.