Uitwerkingen leerstof Constitutioneel recht, jaar 2 Rechtsgeleerdheid, Universiteit Utrecht
13 views 1 purchase
Course
Constitutioneel Recht
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
Dit document omvat de aantekeningen van werkcolleges, aangevuld met aantekeningen van hoorcolleges en geven een overzicht weer van de voorgeschreven leerstof per week.
Werkgroep 1: geschiedenis van het Nederlandse
Staatsrecht
Ontwikkeling van de Nederlandse constitutionele geschiedenis
1814: ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden en de oprichting van de Grondwet.
1840: grondwetsherziening: de ministeriële verantwoordelijkheid werd geïntroduceerd.
1848: grondwetsherziening: definitieve vestiging van het parlementaire stelsel.
1866-1868: versterking van het parlement.
- Introductie vertrouwensregel: een of meer ministers of staatssecretarissen moeten ontslag
aan de Koning aanbieden als de Tweede Kamer in meerderheid blijk heeft gegeven
onvoldoende vertrouwen in hem of het kabinet te stellen.
- Ontbindingsrecht: middel om de verstoorde verhouding tussen regering en
volksvertegenwoordiging te herstellen.
1917-1919: verbreding van de democratie.
- Algemeen kiesrecht
- Opkomst politieke partijen
- Stelsel van evenredige vertegenwoordiging
Na de Tweede Wereldoorlog: globalisering en opkomst internationale rechtsorde.
Rechtsstaat en democratie
Er kunnen verschillende betekenissen worden gegeven aan de term ‘rechtsstaat’.
Kortmann: de betekenis van ‘rechtsstaat’ heeft betrekking op grenzen gesteld aan het optreden van
de overheid en daarmee is het onderdeel van de regulerende functie van het staatsrecht:
- Legaliteitsbeginsel
- Machtenspreiding
- Democratie
- Onafhankelijke rechter
- Klassieke grondrechten
Hirsch Ballin:
1. De rechtsstaat als garant van de grondrechten
2. De rechtsstaat als garant voor een onafhankelijke rol van de rechter: rechters zijn
onafhankelijk omdat ze gebonden zijn aan wet en recht, niet minder, maar ook niet meer
dan dat.
3. De rechtsstaat als deel van de beschaving die mensen in toom houdt waar ze hun soms
gewelddadige driften en gewinzucht dreigen te volgen.
, Staatscommissie parlementair stelsel:
De democratische rechtsstaat omvat het geheel van funderende beginselen voor de wijze waarop de
staat idealiter zou moeten worden ingericht om het algemeen belang op optimale wijze te kunnen
dienen:
- Spreiding van de macht
- Controle van de macht: parlement controleert de regering
- Bescherming tegen macht: via grondrechten en rechtsbescherming
- Vreedzame wisseling van macht via eerlijke verkiezingen
- Pluriformiteit en inclusiviteit (art. 1 Grondwet)
- Democratie heeft meer dan alleen de politiek: burgers moeten zich betrokken voelen
- Afleggen van verantwoording: regering aan parlement
De rechtsstaat heeft meerdere functies voor het staatsrecht:
1. Waarborgen van vrijheid
2. De rechtsstaat levert instituties die de werking van het recht garanderen
3. De rechtsstaat als concept vormt samen met de democratie de meetlat waartegen
overheidsbeleid wordt afgemeten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lies2642. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
