1800-1870: Van VOC naar Cultuurstelsel
1. De overgangsperiode: 1799-1830
Nederland werd na 1799 sterk overheerst door Frankrijk. De Bataafse
Republiek was bondgenoot van Frankrijk. Frankrijk was in die tijd in oorlog met
Groot-Brittannië en Nederland dus ook. Voor de Bataafse republiek en het
Koninkrijk Holland waren de contacten met de bezittingen in Azië daardoor
vrijwel volledig verbroken. Want de wereldzeeën werden door de Britse vloot
beheerst.
Het beleid van Daendels: In 1808 werd Herman Daendels door Lodewijk
Napoleon, de koning van Holland, als nieuwe gouverneur-generaal; naar Batavia
gestuurd. Hij moest de kolonie reorganiseren. De kolonie in Indië, werd ondanks
de opheffing van de VOC in 1800, nog steeds bestuurd door functionarissen van
de VOC. Daendels verving hen door Nederlandse bestuursambtenaren met een
vast salaris. Het feodale systeem van de inlandse vorsten was moeilijk te
bestrijden omdat herendiensten nodig waren voor het opzetten van collectieve
voorzieningen. Daendels beperkte de macht van de vorsten door hen tot
ambtenaar te maken met als titel regent. In 1811 werd Daendels i.v.m. ziekte
teruggeroepen.
Indië onder Engels bestuur: Drie maanden na het vertrek van Daendels
veroverden de Engelsen Java. Zij waren voorstander van vrije landbouw en vrije
handel. De Engelsen voerden de landrente in, een pacht die de boeren in geld of
in rijst moest betalen aan de Engelsen.
De kolonie Nederlands-Indië levert geen winst op: Na de val van Napoleon
kwam het Koninkrijk der Nederlanden tot stand. In 1816 kwam de kolonie,
voortaan Nederlands-Indië genoemd, weer onder Nederlands gezag. De regering
slaagde er echter niet in de kolonie winstgevend te maken, er moest zelfs geld
op toegelegd worden. Dat kwam doordat de Nederlandse scheepvaart niet tegen
de Engelse kon concurreren, de Nederlandse staat de schulden van de VOC had
overgenomen en omdat Engeland de Aziatische handel had overgenomen ten
tijde van de overheersing van NL door Napoleon. De discussie over het beheer
van Indië werd opnieuw gestart, belangrijke vragen waren: In hoeverre moesten
liberale economische beginselen in de kolonie worden toegepast? En welke rol
moest het Nederlandse bestuur tegenover de inlandse en de bevolking spelen?
De koning stelde een nieuwe gouverneur-generaal aan, Van der Capellen. Deze
probeerde de Javaanse boeren te beschermen tegen de willekeur van de inlandse
vorsten en tegen de westerse ondernemers. Ondanks zijn goede bedoelingen
lukte het hem niet de financiën in de kolonie op orde te krijgen, mede doordat de
prijzen van koffie en suiker op de wereldmarkt daalde.
2. De tijd van het cultuurstelsel 1830-1870
De Java-oorlog: Na 1820 werd de situatie voor de boeren op Midden-Java
steeds slechter. De maatregelen van Van der Capellen om de boeren te
beschermen waren ongunstig voor de vorsten. De onrust zowel onder de
bevolking als onder de vorsten nam toe. Deze onrust leidde tot een grootschalige
opstand in Midden-Java onder leiding van prins Diponegoro: de Java-oorlog
(1825-1830). Sociale, economische, politieke en godsdienstige onvrede vormde
de voedingsbodem voor de islamitische Javanen. Deze onvrede was grotendeels
te wijten aan de overheersing van de Nederlanders. Tijdens de Java-oorlog werd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nickvdwal2004. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.