Summary
Samenvatting CASUSLIJST Historische Kritiek
- Course
- Institution
- Book
de meeste (let op: niet alle) casussen uitgebreid neergetypt
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
OrfeeMichels
Reviews received
Content preview
CASUSLIJSTDEEL 1: bron, bouwstof voor kennis van het verleden
1. DE NOTIE BRON
Bibliotheek van KULeuven
Leuven -> oude universiteit met een zeer belangrijk archief
Begin aug 1914: WOI breekt uit
Aan het einde v.d. maand augustus: DUI lopen Leuven binnen
Duitsers zeiden: ‘gewapende burgers lokten reactie uit’
- Resultaat: burgers dood, gebouwen vernield…
- We noemen het ook wel de ‘Sarajevo van de Europese intelligentia’ -> de bibliotheek van
Leuven w ongeveer volledig verwoest.
Amerikaanse architect Whitney Warren zal een nieuw gebouw ontwerpen. En over de hele
breedte v.h. gebouw moest in steen gebeiteld worden: ‘furore teutonico diruta, dono
Americano restituta’: ‘Door moffengeweld verwoest, met Amerikaanse hulp hersteld’
- Men zal opnieuw relaties met Duitse collega’s aanknopen en als dat gebouw na enkele jaren
zijn voltooiing nadert, heeft men, meer bepaald ook rector Ladeuze beslist om dat fries er
niet op te zetten, maar een ander, zeer neutraal fries.
- Dat fries is door een Belgische patriot, Felix Morren, in stukken geslagen, die zich daar tegen
verzette en vond dat die fries er wel op moest staan.
o Ging omwille van die daad in de gevangenis
o Hij werd als nationale held beschouwd
- Men heeft uiteindelijk die fries verkocht om toch nog een stuk van de inzet te kunnen
recupereren aan de stad Dinant (die nog meer slachtoffers zou hebben gehad, meer
verwoestingen door de inval van de Duitsers)
o Dinantezen maken een fameus monument waar die fries op staat.
o Men heeft die vries dan in mei 1940 verwoest, opnieuw door de Duitsers.
- Tot in 1958 duurde de propagandaoorlog tussen de Duitsers en de geallieerden
o Controverse tot 1958:
kritiek op Duitsers <-> Duitsers die verdedigen
verklaring: verwarring -> Duitse soldaten schoten op elkaar uit vrees voor
vrijschutters
- Recent:
o Publicatie Mark Derez in Errinerungsorte in Belgien van Hermann Kamp en Sabine
Schmitz
Wat overblijfselen: een gebouw, ons kunnen leren over het verleden
Putsch kolonel Tejero Spanje
- Opname door Spaanse televisie van de putsch van Kolonel Tejero
- Hij had staatsgreep gepland in Spaanse Parlement, de Cortes ze werden gefilmd, maar
wisten ze niet.
o putsch live uitgezonden
o weerstand tijdig en efficiënt georganiseerd
, Unwitting testimony
Kleermaker Abraham Zapruder
- JFK president brengt bezoek aan Texas en het is de dag waarop die Abraham Zapruder eig.
net een filmtoestel verworven en wilt dat uittesten. Die man filmt dus de auto van de
president en net op dat ogenblik wordt een aanslag gepleegd op de president.
- Zonder klank.
- USA: Dallas, 22 november 1963
Unwitting testimony
Postume memoires Leopold III
- ‘Kroongetuige. Over de belangrijkste gebeurtenissen tijdens mijn koningschap’
- Beperkte waarde over feiten (afloop geschiedenis gekend)
- Wel inzicht karakter en ingesteldheid vd vorst
Leopold I De eerste koning van Europa, G. Deneckere
Voorbeeld van verhalende/literaire teksten: egodocumenten recent boek van decaan Deneckere
over Leopold I, de eerste koning van Europa.
- Daarin w heel nadrukkelijk het belang naar voren geschoven wat persoonlijke brieven ons
kunnen leveren.
o Belang van brieven als egodocument
tussen Leopold I en Victoria
Victoria is dochter v/e zus van Leopold (hij fungeert als een soort vader voor
haar)
- Zijn persoonlijke situatie gelinkt aan zijn politiek in België en Europa
o invloed Franse Revolutie interesse
Palast der Republiek -> Stadtschloss Berlijn
- 2002:Duits parlement wil replica van oud slot van de dynastie der Hohenzollern ipv Palast der
Republik (volkspaleis)
- Palast der Republik: socialistische volkshuizen, dat symbool stond voor oude DDR-regime
o Was gebouwd door een remake van het Stadtschloss: symbool voor
machtsaanspraken koningen van Pruisen
- Reden: aansluiten bij geschieden
Eisler: Der heimliche Aufmarsch, 1929
- 1929, situeren in de Weimarrepubliek.
o W gekenmerkt door veel politiek geweld, onrusten
- Duits lied uitgevoerd door Busch en gemaakt door Hanns Eisler: links volkslied
- Het was harde marsmuziek die aansluit bij de politieke ambities die erachter zaten.
- Eisler is een modernistische componist (samenwerkingen) met Brecht.
- Slaagt er op tijd in om te vluchten uit DUI (1933) omdat hij zich goed realiseert wat de risico’s
zijn gezien zijn politieke opvattingen. Hij vlucht naar VS en komt er terecht in Hollywoord (op
dat moment, 1 v.d. plekken waar de filmindustrie tot grote bloei komt).
- Tegen opkomend nazisme
o vlucht naar VS
o Hollywood: soundtracks
- Na WOII: Amerika, slaat politiek de andere richting uit, hij wordt vervolg d.m.v. heksenjacht
door senator McCarthy georganiseerd <-> linksen
o hij wordt buitengezet uit Amerika en gaat terug naar DDR (Duitse democratische
republiek)
o volkslied DDR zal hij componeren
, Dit illustreert hoe liederen ook in een orale traditie een heel belangrijke historische bron
spelen: Historische waarde van liederen
2. ONDERSCHEID TUSSEN BRON EN HISTORISCH WERK
Galbert van Brugge, Van Caenegem, Dhondt
- 1127-1128
- Galbert van Brugge: Klerk van graaf van Vlaanderen en notaris
- Hij schreef, verhaalt over de moord op graaf van Vlaanderen, Karel de Goede, 1127
o En de daaropvolgende opvangingscrisis
- Van Caenegem: gebruikt dagboek om het 12de -eeuwse rechtssysteem te analyseren.
- Dhondt: om uitspraken te doen over mentaliteit en wereldbeeld van Galbert.
3. VAN GESPROKEN NAAR GESCHREVEN WOORD EN TERUG? EVOLUTIE VAN
BRONNENTYPES EN HUN COMPLEMENTARITEIT
Ooggetuigen WOII aan het woord
- Lou de Jong: NL, ‘De Bezetting’
- Marcel Ophuls: FR, film ‘Le Chagrin et la Pitié’
- Maurice De Wilde (vanaf 1974: BRT)
o Van 1970-1991 BRT reeks in Vlaanderen: ‘een productiekern Wereldoorlog II’
Reeksen van De Wilde over aanloop naar WO II (de Nieuwe Orde) over
bezetting, repressie en weerstand
o Hij hanteerde ‘harde interview’
o Laatste interview van MDW: Léon Degrelle
Leon Degrelle: leider geweest van extreem rechtse partij (rectisme)
Tijden WOII belandde die in collaboratie
De Wilde is de 1e die hem zal interviewen na de oorlog: enorme politieke
heikelere zaak geweest
Hiermee bereikt de Wilde zijn hoogtepunt
- Veerle Vanden Daelen:
o Gaf commentaar op interviews De Wilde
o Interviewtechniek op de grens van de deontologie: gaat over de scheef wanneer hij
een gewone volksmens precies de dingen laat zeggen die hij wil horen dat die zegt,
de deontologie grens van wat toelaatbaar is gaat gij overschrijden
bv Maurits Naessens of Léon Degrelle
- Volgende generatie: ‘kinderen van de repressie’ (Koen Aerts, 2018) en latere reeksen:
‘kinderen van de holocaust’, kinderen van de kolonisatie’…
4. IMPACT VAN COMMUNICATIE- EN INFORMATIETECHNOLOGIE OP PRODUCTIE VAN
BRONNEN
1477 Crisis van de Bourgondische staat
- De hertog van Bourgondië sneuvelt voor de poorten van Nancy: 5 januari 1477
- 10 januari, de Franse koning Lodewijk de 11 de, zijn grote tegenspeler: weet met zekerheid dat
Karel gesneuveld is.
- 24 januari 1477: het hof van Bourgondië, de hertogin weet dat Karel overleden is.
, - Er zit een verschil van 14 dagen tussen de Franse koning en hof van Bourgondië, die 14 dagen
waren voldoende voor Franse koning om bourgondische gebieden te bezetten en een oorlog
te beginnen.
Zo zie je maar hoe dit alles, zelfs in die fase waarin alle nieuws via paarden werd gebruikt als
bode, hoelang het duurt enzo
Leni Riefenstahl: Sieg des Glaubens, Triumph des Willens (1902-2003)
De manier waarop de nazi partij, de publieke opinie bespeelde is zeer opmerkelijk.
Riefenstahl is een belangrijke figuur daarin:
- Films om publieke opinie te vormen.
- Technische innovaties: bewegende camera’s, dynamische montage,…
- Zij is de eerste in het manipuleren van de publieke opinie.
- Zij is een Duitse actrice Berlijn had in jaren ’20 een bloeiende filmindustrie.
- Wnr nazi’s aan de macht komen, in 1933, w zij gevraagd om een film te maken over de grote
jaarlijkse bijeenkomsten van de partij in de Beijersestad Nurenberg.
- Dat doet zij in het jaar 1933: ‘Sieg des Glaubens’: film ‘overwinning van het geloof’
o Geflopte film, had niet het gewenste resultaat.
o Nazibijeenkomst
- Jaar erna moet ze van Hitler opnieuw een film maken: 1934 ‘Triumph des Willens’
o W voltreffer
o Partijdag Nürenberg.
o In die film w weinig gezegd, het is eig. een enscenering van de macht en de ambities
van de partij.
Later zegt ze: ik deed maar wat mij werd opgedragen, ik was me niet bewust van die propaganda.
CNN (Ted Turner, 1980): 24/24u nieuws, breaking news
- Nieuws als commercieel product
- Golfoorlog 1990-91: Saddam Hussein: positief imago door gegijzelde kinderen te vertroetelen
- Schwarzkopf: slimme raketten
- Al Jazeera: Arabische variant van CNN
CNN = één van de eerste globale netwerken, dat is opgericht met vrij liberale, progressieve ambities
door Ted Turner.
- Breaking news: men doorbrak de normale berichtgeving omdat er schokkende dingen
gebeurden dat men onmiddellijk wereldwijd bekend moest maken.
- 9 september 2001: hoe men dat weergaf op tv, was op randje van moreel aanvaardbaar.
o Op een bepaald ogenblik: het fragment toont precies hoe men de zaken al
beïnvloedde, hoe men de dunne grens tussen het informeren en manipuleren aan
het overschrijden is. Het komt via het CNN in de huiskamer binnen, men is daardoor
geschokt en dus zeer beïnvloedbaar al dan en op een bepaald ogenblik zien we een
split screen met aan de ene kant live 9/11, wat zich afspeelt in NY en aan de andere
kant een interview van iemand die voorgesteld w als de woordvoerder van de
Taliban van Afghanistan die is dan onverstaanbaar
GEVOLG: Men creëert een vijand beeld, en associatie (causaal verband).
Arabische Lente 2011
Verschillende protesten: Tunesië, Egypte, Syrië, …
- Sociale media zorgen voor mobilisatie en bekendmaking
- Censuur onmogelijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller OrfeeMichels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now