• Mondgezondheid is essentieel voor een algemene gezondheid en levenskwaliteit
• De mondgezondheid bestaat uit verschillende onderdelen:
o Pijnvrij
o Functie
o Esthetiek
o Psychosociaal welzijn
o Levenskwaliteit
o Gezondheid
Onderzoek van mondgezondheid (voorbeeld):
• Minder cariës bij peuters zal zorgen voor een betere groei tijdens de ontwikkeling
• Data-onderzoek:
o Met korreltje zout nemen
o DMFT tussen reguliere en irreguliere patiënten heeft geen significant verschil
Mondgezondheid en de tandarts:
• Tandarts is verantwoordelijk voor:
o Vullingen
o Verzegelingen
o Cosmetische tandheelkunde
o …
• Tandheelkunde is niet enkel een technisch vak
o Het is beter te voorkomen dan te genezen
• Patiënt is niet 1 factor
o Maar een geheel van factoren
Cariës:
• Gelokaliseerde afbraak van harde tandweefsels door het zuur bijproduct van bacteriële
fermentatie van dietaire carbohydraten
• Cariës is dynamisch
o Wisselwerking tussen bacteriën en andere factoren in de mond
Andere aandoeningen van de harde tandweefsels:
• Verworven defecten van de harde tandweefsels
o Erosie
o Attritie
o Abrasie
o Abfractie
• Ontwikkelingsdefecten van de harde tandweefsels
o Hypoplasie
o Hypomineralisatie
o Andere
Cariologie
, 2
Ecologie:
• Dynamiek van de wisselwerking tussen organismen met hun levensgemeenschappen en
populaties, de abiotische omgeving en de wisselwerkingen daartussen binnen een
afgebakende eenheid
• Invloed van de ene heeft een invloed op de andere
o Wanneer 1 bacterie zal afnemen, kan dit leiden tot een expansie van een andere
Cariës op de tand:
• Cariës op het melkgebit:
o Op het approximale vlak
o Op het occlusale vlak
o Zeer zeldzaam op de gladde vlakken
• Cariës op het definitief gebit:
o Op het occlusale vlak
o Op het foramen caecum
o Later op het approximale vlak
• Cariës bij ouderen:
o Op de worteloppervlakten
Occlusale vlak van de tand:
• Bestaat uit:
o Interlobulaire groeven of fissuren (rood)
o Fossae (blauw)
o Intersegmentale fissuren
o Margino-segmentale fissuren
• Cariës zal zich vooral ontwikkelen in de brede
fissuren en centrale fossae
Approximale vlak van de tand:
• Voor cariës op dit vlak zijn er meerdere dingen van belang
o Breedte en locatie van het approximaal contact
o Curvatuur
o Margino-segmentale groeve
Cervicale glazuur-dentinegrens:
• Ligt op dezelfde hoogte als de marginale grens
• Onregelmatig en ruw
• Bij ouderen:
o Op de wortels is er geen promotie van plaquestagnatie
o Wel op het gingiva
Typische plekken voor cariës:
• Cariës zal zich op specifieke locaties ontwikkelen
o Occlusale vlakken
o Approximale vlakken
o Ter hoogte van de marginale gingiva
Cariologie
, 3
Glazuur:
• Glazuur is hardste weefsel in het lichaam
• Oplosbaar in zuur met pH lager dan 5.5
• Zie histologie
Glazuur (Chemisch):
• Bestaat uit calciumfosfaat of hydroxyapatiet (Ca5(PO4)3(OH)
• Kan substituties bevatten van ionen
o Fluorapatiet:
▪ Praktisch alle OH-ionen zijn vervangen door F
▪ Minder oplosbaar dan hydroxyapatiet
▪ Zeer zeldzaam, meestal dus partiele vervanging
o Fluoride:
▪ Zal stabieler zijn dan hydroxyapatiet
o Carbonaat-gemodificieerd:
▪ Zal meer oplosbaar zijn dan hydroxyapatiet
▪ ‘contaminerend’ ion
o Magnesium-gemodificieerd:
▪ Zal meer oplosbaar zijn dan hydroxyapatiet
▪ ‘contaminerend’ ion
o Oplosbaarheid:
▪ FHAP < HAP < CHAP of MHAP
Dentine:
• Zie histologie
• Dentine is vitaal (in tegenstelling tot glazuur (dit is dit niet))
o Minder anorganisch materiaal dan glazuur
o Hogere oplosbaarheid in zuur
Pulpa:
• Zie histologie
Cementum:
• Zie histologie
• Bedekt het worteloppervlak
• Minst gemineraliseerd harde tandweefsel
• Speelt een rol in aanhechting paradontaal ligament
• Dikwijls abrasie voor initiatie cariës
Cariologie
, 4
Speeksel:
• Bijna 1 liter per dag geproduceerd
• Speeksel nodig voor:
o Spreken, slikken, eten en proeven
o Bescherming van het gebit
• Speeksel wordt geproduceerd door:
o Parotisklier:
▪ Sereus (lopend) en bevat amylase
o Submandibularis:
▪ Viskeus (veel dikker) en bevat mucine
o Sublingualis:
▪ Viskeus
Speekselproductie:
• Zoals eerder vermeld 500 ml tot 1500 ml per dag
• Ongestimuleerde productie:
o 0.3 ml per minuut
o 2/3de komt van de submandibularis
• Gestimuleerde productie:
o Door te eten of aan eten te denken
o 4.-5.0 ml per minuut
o 50% komt van de parotis
o 35% komt van de submandibularis
• Productie tijdens de slaap:
o Onmeetbaar
o Weinig bescherming, dus cariës wordt actiever
• 10% van het totaal speeksel komt van andere kleine mucosale speekselklieren
o Tong, lippen en palatum
• Speeksel zal een volledige film in de mond vormen
Functie van het speeksel:
• Speeksel bestaat uit meer dan 99% water
• Klaring
o Oplossen en de eliminaties van substanties in de orale caviteit
o Betere speekselvloei zal leiden tot een niet zo lage pH
▪ Suiker zal ook sneller dalen
• Zal het voedsel oplossen
• Facilitatie van de bolusformatie
• Zal detritus oplossen (dilutie)
• Lubrificatie van de zachte weefsels
• Facilitatie bij masticatie of kauwen, slikken of spreken
o Bij kauwen is er een sterke stimulatie van speeksel, zeker bij zoet
▪ Boven zal de pH lager zijn, er is minder speekselspoeling
Cariologie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dedeny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.34. You're not tied to anything after your purchase.