Summary
Samenvatting Klinische gerontologie
- Course
- Institution
Dit is alle te kennen theorie voor het onderdeel klinische gerontologie, behorende tot het vak geriatrie, gegeven door prof. Mets
[Show more]
Seller
Followphebe200000
Reviews received
Content preview
Inleiding – Klinische aspecten vangerontologie en geriatrie
Gerontologie
= de studie van het normale verouderen
Bij het normale verouderen komt er achteruitgang van een aantal functies van het lichaam bij kijken.
De achteruitgaande functies brengen met zich mee dat je voor een aantal zaken slechter gaat
functioneren.
In deze cursus bekijken we de klinische aspecten. Dus, welke elementen van de gerontologie dragen
er toe bij dat mensen fysisch en psychisch achteruitgaan en dit dan doorweegt in de medische
aspecten.
Geriatrie
= de leer van de ziekten van de oudere mens
Als je geen ziekte hebt dan kan je geen geriatrische persoon zijn.
Vandresse M, et al. Demografische vooruitzichten 2016-2060. Bevolking en huishoudens.
De gemiddelde levensverwachting van de mens is erg
toegenomen en deze zal ook nog verder stijgen. Daarom is het
bekijken van deze leerstof enorm belangrijk.
Er blijft een verschil aanwezig tussen de levensverwachting van
man en vrouw. Deze ligt hoger voor vrouwen, maar het verschil
neigt kleiner en kleiner te worden.
De geriatrische patiënt
G-DIENST – ZORGPROGRAMMA GERIATRISCHE PATIËNT
(Belgisch staatsblad: KB 29 01 2007)
Er staat gemiddeld 75 jaar. Er kunnen
dus ook geriatrische patiënten zijn die
jonger zijn, maar dan moeten ze
voldoen aan alle andere kenmerken.
1
, FRAGILITEIT/FRAILTY & BEPERKTE HOMEOSTASE
Algemene veranderingen in organen
Hiernaast ziet u de schematische voorstelling van een
orgaan.
1. Parenchym cellen = cellen eigen aan het orgaan
→ Massa + kwaliteit zal afnemen
2. Ondersteunende cellen + ECM
→ Vetweefsel, fibreus weefsel
→ Volume zal toenemen + kwaliteit zal afnemen
De kwaliteit van het orgaan zal achteruit gaan doordat er minder typisch voor het orgaan
functionerend weefsel is .
3. Arteriën + venen
→ Nemen af: de doorbloeding verslechtert
4. Zenuwen
→ Nemen af: er is een invloed op het functioneren/ gewaarworden
→ Afname van massa, doorbloeding, functie
→ Toename rigiditeit, vetmassa
De verandering van organen leidt bijna automatisch tot een afname van de homeostase (= het
contstant houden van het interne milieu). De basis hiervoor zijn de veranderingen in de organen.
Schouten et al. Leerboek Geriatrie. BSH
X-as: leeftijd
Y-as: gemiddeld resterend
prestatievermogen
Op deze grafiek zijn enkele functies binnen het lichaam weergegeven. We zien dat een baby een lage
functie heeft in het algemeen en deze zal opgebouwd worden tot een maximum. Verschillende
functies bereiken hun maximum op een verschillende leeftijd. Nadien zullen ze allemaal achteruit
gaan. Deze achteruitgang is in het begin, dus bij aanvang, niet heel merkbaar. Op den duur dalen ze
zodanig zodat je terechtkomt rond de 50% van het maximum. Dit komt overeen met wat we bij jonge
kinderen/adolescenten zien tijdens de opbouwfase. Nu, tijdens de opbouwfase is het lichaam kleiner
en je komt dan anders uit met die 50% functie i.v.m echt een volwassen lichaam. Als je veel functies
hebt die dit bereiken, dan kom je in de afhankelijkheidsdrempel terecht. Dit is uiteraard geen vaste
lijn, maar meer een band die zich rond die 50% bevindt. Als baby zit je ook onder deze
afhankelijkheidsdrempel, maar ze groeien hier uit. Onder deze drempel kom je in de afhankelijkszone
terecht. Volledig autonoom functioneren wordt dan moeilijk.
2
, Door een acute ziekte, zoals bv. de griep, corona
of een val met een fractuur als gevolg, kunnen
de functies plots sterker dalen zodanig dat je
tijdens die ziekte op een wat jongere (oudere)
leeftijd onder de afhankelijkheidsdrempel komt
en zo dus ook in een geriatrisch profiel terecht
kunt komen.
Normal vs. pathologic aging
Blauwe lijn
= normaal/ optimaal verouderen
Oranje lijn
= pathologisch verouderen
= te vroeg of te slecht verouderen
Voorbeelden voor op de oranje lijn te belanden:
o Osteoporose
→ Als je als vrouw te weinig het skelet opbouwt in de jongere jaren dan kom je lager met de
botdensiteit en kan je op deze lijn terechtkomen
o Roken
o Gebrek aan fysieke activiteit
o Slechte voeding
Het doel is om mensen zo lang mogelijk optimaal te laten verouderen.
The dynamics of deficit accumulation
T.g.v. het verouderingsproces zal de zelfstandigheid afnemen. Hier
wordt dit weergegeven als een frailty index. Een frailty index
bestaat uit een optelsom van deficits die mensen vertonen. 39
deficits worden hierbij als een maximum aangegeven.
(FI = n deficits/ 39 (max))
Op een jongere leeftijd is deze index gemiddeld zeer laag. Nu, er is
doorheen het leven een constante toename en deze toename zal
alsmaar sneller gebeuren.
3
, Trials of ageing
Men geeft hier het aantal aandoeningen weer per patiënt. Als kind is het normaal gezien zo dat je
geen aandoeningen hebt, op enkele uitzonderingen na. Als we dan kijken naar de oudere personen
dan zien we dat het aantal personen dat niet ziektevrij is zeer beperkt is. Er is eigenlijk bijna standaard
1 of zelfs meerdere aandoeningen aanwezig.
Als een geriatrische patiënt naar de praktijk komt dan kan je er vanuit gaan dat ze bovenop het
kineprobleem nog andere dingen gaan hebben.
The health benefits of learning
Hier zie je de invloed van opleiding op het profiel. De 50% kans op het hebben van meerdere
aandoeningen verschilt 10 jaar tussen de laagste en hoogste groep. Dit doordat het je inzichten dan
eigenlijk verbetert en dit zal zich vertalen naar je dagelijks gedrag.
Fragiliteit & beperkte homeostase
Heeft te maken met veranderingen in het lichaam:
o Sarcopenie
o lean body mass
o nierfunctie
o leverfunctie
o Verstoord endocrien stelsel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller phebe200000. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now