Summary
Samenvatting maatschappijleer vwo 4 boek Dilemma hoofdstuk 2
- Course
- Level
Goede uitgebreide samenvatting met begrippen
[Show more]
Seller
Follow
asterrenburg2006
Content preview
Maatschappijleer hoofdstuk 2Paragraaf 1: Vrijheid of veiligheid?
Leerdoelen:
- Je kunt de kenmerken van een rechtsstaat benoemen en uitleggen waarom een rechtsstaat
een wettelijk vastgelegde overheidsmacht nodig heeft.
- Je kunt met behulp van de filosofie van Thomas Hobbes uitleggen hoe machtssoevereiniteit
kan bijdragen aan orde en veiligheid in de samenleving.
- Je kunt beargumenteren dat de overheidsmacht aan regels gebonden zijn en dat dit
gevolgen heeft voor het dilemma van de rechtsstaat.
Dilemma: Iedereen in de databank.
- Voorstanders: Misdrijven oplossen wordt makkelijker.
- Tegenstanders: Iedereen vanaf geboorte potentiële misdadiger,
- Eerst was je onschuldig tot het tegendeel is bewezen hierdoor wordt dat misschien schuldig
tot het tegendeel bewezen is.
- Niet alle misdrijven kunnen zo worden opgelost.
- In dichtbevolkte gebieden is het lastig
- Mogelijke vergissingen bij DNA vergelijkenis
Strafrechtdatabase: Hierin staan personen die zijn aangehouden voor een strafbaar feit waar
voorlopige hechtenis op staat.
Vreemdelingendatabank: Hier staan illegale personen en vluchtelingen in. De politie heeft een
opdracht van een officier van justitie en toestemming van een onderzoeksrechter nodig om hierin te
mogen.
Burgemeester en ambtenaren worden regelmatig onder druk gezet door criminelen om ze te helpen.
Dit gebeurt d.m.v. dreigen en bezittingen vernielen. Politici en burgers rekenen op politie voor
veiligheid.
Ondermijning: Als mensen zich misdragen dan kan dat voor agenten een reden zijn om toch voor de
zekerheid de mensen en hun bezittingen na te trekken. Dit is niet de goede betekenis maar dit gaat
een agent doen als iemand ondermijning uitvoert ofzo.
In een staat waarin de overheid in staat is om de veiligheid van burgers te garanderen, heeft de
overheid gezag en voert zij het geweldsmonopolie uit .
Geweldsmonopolie (van de overheid): Alleen de overheid mag geweld tegen burgers gebruiken om
de orde te handhaven of criminaliteit op te sporen.
Bevoegdheden van de politie:
- Geweldsmonopolie, het moet wel proportioneel zijn.
- Ze hebben het recht iemand staande te houden en zijn/haar ID te vragen, hier moet wel een
reden voor zijn.
- Ze mogen iemand aanhouden/arresteren en meenemen naar het bureau.
- Ze mogen fouilleren maar etnisch profileren mag niet.
Etnisch profileren: Mensen vanwege hun uiterlijk/afkomst als verdacht of gevaarlijk zien ofzo.
, Nederland is een rechtsstaat, alle bevoegdheden van de overheid zijn aan regels gebonden. Een
staat is er als de overheid macht en gezag uitoefent over een bepaald volk op een bepaald
grondgebied. In een rechtsstaat is de staat gebonden aan het recht. Het recht is een geheel van
geldende rechtsregels, deze gelden voor iedereen.
Rechtsregels:
- Gelden voor iedereen
- Bevatten rechten en plichten van burgers
- Regelen bevoegdheden overheidsinstanties, zoals: politie, belastingdienst of immigratie- en
neutralisatiedienst
De overheidsdiensten mogen alleen gebruik maken van rechtmatig verkregen middelen en moeten
zich bij het uitvoeren van hun taken houden aan de wet.
Waarom accepteren we rechtsregels?
Alleen een sterkere hogere macht zou onderlinge strijd tussen mensen kunnen voorkomen. Burgers
staan individuele vrijheden af aan de hogere macht en krijgen hier orde en veiligheid in de
samenleving voor terug.
Thomas Hobbes zag deze uitruil als sociaal contract tussen burgers en de politieke macht.
Criminelen ondermijnen het geweldsmonopolie van de overheid en negeren het sociaal contract dat
zij als burger met de soevereine macht hebben gesloten.
Hoever gaan de bevoegdheden van de overheid?
Er zijn 2 werelden, de illegale onderwereld en de legale bovenwereld. Het is lastig om dit soort
criminaliteit aan te pakken want het is niet altijd duidelijk of en door wie de wet wordt overtreden.
Overheidsdiensten werken zoveel mogelijk samen en hebben integrale aanpak bij bestrijding
georganiseerde criminaliteit.
Politie zoekt verbanden tussen criminele inkomsten en dure bezittingen, de belastingdienst is nodig.
Als iemand jarenlang een laag inkomen heeft maar wel meerdere dure bezittingen dan start de
politie een onderzoek. De politie kan opsporingsbevoegdheden inzetten zoals bijvoorbeeld
afluisteren. Hiervoor zijn strenge regels om machtsmisbruik te voorkomen. De officier van justitie
moet toestemming geven.
Openbaar ministerie (OM): Alle officieren van justitie samen.
Als de politie informatie onrechtmatig in handen krijgt wordt het juridisch onbruikbaar.
Hoe worden we bescherm tegen machtsmisbruik?
Staten waarin politie groot aantal bevoegdheden heeft zonder een verantwoording af te hoeven
leggen, een politiestaat. Een voorbeeld van een bevoegdheid is geweld gebruiken. Politiestaten
kunnen geen rechtsstaten zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller asterrenburg2006. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78075 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now