Hierbij een volledige samenvatting van het boek ethiek de basis. De samenvatting is geschreven per hoofdstuk en dan ook nog eens per sub paragraaf, erg duidelijk dus. Mocht je iets niet begrijpen kun je via de samenvatting kijken in welke paragraaf het besproken wordt, en het in het boek zo opzoeke...
Ethiek de basis samenvatting H1 t/m 8
Hoofdstuk 1 moraal, een kwestie van oordelen
1.2 het verschil tussen kennen, oordelen en voelen.
Moreel oordeel= een oordeel over het gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan.
Je spreekt uit hoe een ander met jou of met anderen om zou moeten gaan.
Intuïtief moreel oordeel= een moreel oordeel dat kant en klaar ontstaat in je bewustzijn
zonder dat je erover na hoeft te denken en voordat je erover nagedacht hebt.
3 verschillende processen die zich in je bewustzijn afspelen=
- Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt iets.
- Je kent je oordeel. Je weet dat het je mening is en je kent het standpunt van de
ander.
- Je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een bepaald gevoel
met zich mee.
John Dewey= “Je voelt wie je bent, je weet wie je bent en je kiest ervoor wie je bent.”
Objectiveren/kennen= je plaatst wat er gebeurt buiten jezelf en beschrijft vervolgens wat er
gebeurt.
- Resultaat: kennis van de buitenwereld (objectief domein).
- Kennis is uitwisselbaar tussen mensen.
Subjectiveren/voelen= je richt je op wat er innerlijk met je gebeurt. Je voelt wat je
meemaakt alsof de wereld zich in jou zelf afspeelt.
- Resultaat: een gevoel in je binnenwereld (subjectief domein).
- Gevoelens zijn niet uitwisselbaar. Je kan je wel voorstellen hoe iemand zich voelt,
maar jou gevoelens blijven van jou en jou alleen. Een gevoel speelt zich af in een
persoonlijke binnenwereld van een mens.
Normeren/beoordelen= je verbindt gedrag van anderen met je eigen oordeel; je vindt dat
gedrag goed of slecht.
- Resultaat: een verbinding van jezelf met anderen ofwel een tussenwereld (normatief
domein).
- Zijn redelijk uitwisselbaar. Je kan het eens zijn met elkaar en dat van elkaar weten.
Morele oordelen zijn niet persoonlijk maar wel persoonsgebonden wat het redelijk
uitwisselbaar maakt.
1.3 waaraan herken je een moreel oordeel
5 kenmerken van een moreel oordeel=
- Gaat over menselijk gedrag.
- Overstijgt het individuele (is veralgemeniseerd). -->Wat ik voor mij goed vind om te
doen, verwacht ik ook van jou. --> Universaliteitsbegrip: een morele uitspraak over
iemand in een situatie, is meteen een uitspraak over alle mensen in dezelfde situatie.
- Is normatief (schrijft over hoe het moet).--> Het gaat erom over hoe je zou moeten
handelen, over hoe de wereld zou moeten zijn.
- Is gericht op het goede. --> gericht op zaken die op zichzelf goed of
nastrevenswaardig zijn. Moreel uitgangspunt: een omschrijving van iets dat op
zichzelf nastrevenswaardig is betreffende menselijk samenleven.
, - Kan morele verontwaardiging veroorzaken. --> Het niet eens zijn met de mens en
daarom verontwaardigd zijn. Is een gevolg van het oordeel, niet het oordeel zelf.
1.4 ethiek, moraal en het moreel vertoog
Moraal= het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een
gesprek. Het is het geheel van morele regels waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid
gehouden achten.
- Komt van het Latijnse woord ‘moralis’.
Ethiek= de wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de moraal verder te helpen door
nieuwe argumenten te ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen.
- Komt van het Griekse woord ‘ethos’.
Moreel vertoog= het geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun morele
oordelen, en daarmee hun moraal vormen en op elkaar afstemmen. Bijvoorbeeld roddelen in
de koffiepauze of whatsappen met je vrienden.
1.5 morele competenties
Waarom een intuïtief moreel oordeel niet optimaal werkt bij het functioneren als
professional=
- Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan anderen. Een intuïtief oordeel heeft niet
bewust plaatsgevonden en je kunt het dus ook niet makkelijk uitleggen. Voor een
professional is dit onder de maat, want als je goed wilt samen werken met anderen
moet je kunnen uitleggen waarom je de keuzes maakt die je maakt.
- Je leert niet van een intuïtief oordeel. Er is geen mogelijkheid om je moreel
functioneren systematisch te verbeteren. Juist voor een professional is dit onder de
maat.
- Je intuïtie bereidt je niet voor op nieuwe situaties. Om beter voorbereid te zijn op
nieuwe morele situaties en de noodzaak daarover om een oordeel te geven, is het
zaak te oefenen met het expliciet formuleren en onderbouwen van een moreel
oordeel. Wat bij de intuïtie dus niet ter sprake is.
Morele vraag= een vraag die je formuleert om te kijken of je goede (morele) argumenten
kunt vinden om tot een antwoord te komen waar we achter staan. Het is een hulpmiddel om
een proces op gang te krijgen waarin je je oordeel beter onderbouwt.
We beschouwen ons morele oordeel als een antwoord op een morele vraag.
Morele uitgangspunten= een verzamelnaam voor morele redenen waarom jij vindt wat jij
vindt.
Denkschema van het boek=
- Om onze morele competentie te verhogen, moeten we onze morele oordelen beter
onderbouwen.
- Hiertoe formuleren we een morele vraag, waarop ons intuïtief moreel oordeel een
antwoord kan zijn.
- Deze vraag gaan we vervolgens systematisch beantwoorden.
- In het proces van het systematisch beantwoorden van de vraag komen dan vanzelf
de relevante morele argumenten bovendrijven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller s1169169. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
