Week 1A
Inleiding en beginselen van burgerlijk procesrecht
Leerdoelen
Na dit college:
1. weet u hoe het vak Burgerlijk Procesrecht is opgebouwd en ingericht;
2. heeft u een overzicht van de inhoud van de cursus; en
3. kent u de beginselen van het burgerlijk procesrecht en kunt deze toepassen in een casus.
Het vak BPR
1. Burgerlijk procesrecht
2. Voorgeschreven literatuur en jurisprudentie
3. De praktijk: procesdossier Houthuyzen/De Wit
4. Tentamen
5. Nestor (Student Portal)
• Studieprogramma (§ 4 Ten Geleide) • Onderwerpen
• Literatuur en jurisprudentie
Het vak BPR
Een studiewijzer:
1. Bestudeer voorafgaand aan de twee hoorcolleges per week de daarbij opgegeven stof
(literatuur én jurisprudentie).
2. Volg alle colleges.
3. Stel vragen en stel ze TIJDIG.
4. Neem alle stof en het procesdossier nog eens door.
5. Maak het tentamen.
Inleiding BPR
Definities van het Burgerlijk procesrecht:
• “Tanden van het burgerlijk recht”
• “Gereedschapskist van de civiele jurist”
• Burgerlijk procesrecht als ‘sluitstuk’ van het burgerlijk recht
• Functies van burgerlijk procesrecht
Ervoor dat het materiele recht verwezenlijkt wordt
Voorkomen van eigenrichting
• Belang voor de praktijk
Inleiding BPR
Uit het vak Burgerlijk Recht 1
Een verbintenis kent drie elementen:
Inleiding BPR Voorbeelden vermogensrecht
• A vordert nakoming van de (in zijn ogen) tussen hem B gesloten overeenkomst. B ontkent
verplichting.
• In de Franse krant C wordt een voor de Engelse D beledigende tekst geplaatst. D vordert
schadevergoeding
- Voor welke rechter? Zie HvJEG 7 maart 1995 (Shevill, Sdu-bundel nr. 13)
Inleiding BPR
Voorbeelden personen- en familierecht
• A is in gemeenschap van goederen gehuwd met B en wil van hem scheiden (art. 1:150 BW)
• C en D willen de minderjarige E adopteren (art. 1:227 BW)
• Zoon F wil zijn dementerende moeder G onder curatele laten stellen (art. 1:379 BW)
Inleiding BPR
Bronnen van burgerlijk procesrecht
• Nationaal
- Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) (KEI?) - Wet op de Rechterlijke Organisatie
(RO)
- Burgerlijk Wetboek (BW)
- Andere wetten in formele zin (o.a. ATW, WGBZ, Gw) - Procesreglementen
• Internationaal
- Verdragen (o.a. EVRM, BUPO)
- Europese Verordeningen (o.a. EEX-Vo en Bet-Vo)
Inleiding BPR
Rechtsingang: dagvaarding en verzoekschrift KEI: Procesinleiding
• Dagvaarding: Tweede Titel van het Eerste Boek
• Verzoekschrift: Derde Titel van het Eerste Boek
Dagvaarding -> conclusie van antwoord -> comparitie
Wanneer gebruik je de keiprocedure:
- Vorderingszaken met verplichte procesvertegenwoordiging bij de rechtbanken Midden-
Nederland en Gelderland; (dus geen kanton/verzoekschrift)
- Vorderingszaken bij de Hoge Raad
- Project stilgezet in april 2018
- Wet van 3 juli 2019 (Stb. 2019/241, i.w.tr. Stb. 2019/247)
- N.B.: ‘KEI’ is niet geheel ‘afgeschaft’!
Inleiding BPR
Rechtsingang: dagvaarding of verzoekschrift?
• Verzoekschrift: Art. 261 lid 2 Rv: ‘uit de wet voortvloeit’
• Dagvaarding: Art. 78 Rv
• Verkeerd gekozen? Art. 69 Rv
• Art. 70 Rv: afbakening met bestuurs(proces)recht
Beginselen
Beginselen van burgerlijk procesrecht – overzicht (deel van) artikel 6 EVRM
• Recht op toegang tot de rechter
- EHRM 9 oktober 1979 (Airey/Ierland, Sdu-bundel nr. 2) :
Recht op toegang tot de rechter moet niet alleen theoretisch mogelijk zijn,
maar moet ook praktisch kunnen worden uitgevoerd
• Onpartijdig en onafhankelijk gerecht
• Recht op eerlijke behandeling
• Behandeling en uitspraak in het openbaar • Resultaat binnen redelijke termijn
Beginselen Onpartijdig en onafhankelijk
• Onafhankelijk t.o.v. andere staatsmachten (Montesquieu)
• Verankerd in bijv. artt. 116 en 117 Gw
• Onpartijdig: subjectief en objectief
Subjectief: de rechter stelt zich actief partijdig op. Hij laat ter zitting duidelijk blijken
dat hij het verhaal van de ene partij volstrekt niet gelooft en van de andere wel
terwijl daar nog niet genoeg aanknopingspunten voor zijn.
Objectief: schijn van partijdigheid. Het gevoel komt op bij een van de partijen dat de
rechter partijdig is.
• Register van nevenfuncties
• Wraking en verschoning (art. 36 e.v. Rv)
Beginselen
Eerlijke behandeling
• Hoor en wederhoor (belangrijkste beginsel van het burgerlijk procesrecht)
• Processuele gelijkheid (‘equality of arms’)
• Motivering beslissing (art. 121 Gw; art. 30 Rv)
Beginselen
Hoor en wederhoor
• Audite et alteram partem
• Gecodificeerd in art. 19 Rv
• HR 18 december 1987 (Schook/Vergeer, Sdu- bundel nr. 26) (rechters van het hof kwamen
zelf tot de conclusie dat iets geen bedrijfspand was omdat ze er zelf twee x heen waren
gegaan. De rechtsvraag was dan ook of het pand een bedrijfspand was ja of nee. De HR zei
dat de rechters niet hun beslissing hadden mogen baseren op hun eigen waarnemingen
geheel buiten de procedure om, zonder dat partijen zich daarover hadden kunnen uitlaten
• HR 26 september 2003, NJ 2004/460 (Regiopolitie/Hovax)
• ‘Tenzij uit de wet anders voortvloeit’ (bijv. art. 279 lid 1 jo. art. 700 Rv)
Beginselen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marloesmarloes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.