StuDocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by Answerdone (arshadhussain57172@gmail.com)
, lOMoARcPSD|11700591
Probleem 1
Probleemstelling: Zijn de problemen juridisch van aard en in welke
rechtsgebieden vallen de problemen?
Leerdoelen
1. Wat zijn de rechtsgebieden en wat zijn de kenmerken hiervan?
2. Wanneer zijn problemen juridisch van aard?
3. Welke aspecten spelen mee bij het recht naast de wet?
Bronnen
- Recht in Context H1 + H2
- Jurisprudentie (p. 10 blokboek)
- Strafrecht met mate H5 (HV)
Wat zijn de rechtsgebieden en wat zijn de kenmerken hiervan?
Het recht is opgebouwd uit rechtsgebieden. Een rechtsgebied is het geheel van
regels betreffende een hoofdonderdeel van het recht en de toepassing daarvan.
Vroeger waren de regels die met de rechtsgebieden verbonden waren ingedeeld
in een specifiek rechtsgebied. Maar er zijn nu rechtsregels die in meerdere
rechtsgebieden vallen. De rechtsgebieden zijn dus niet meer gescheiden maar ze
zijn wel te onderscheiden. Zo heb je bijvoorbeeld de twee meest algemene
rechtsgebieden namelijk Privaatrecht en Publiekrecht. Privaatrecht gaat over
privébelangen en over problemen tussen burgers onderling. Het Publiekrecht
gaat om onderlinge belangen, hierbij bemoeit de overheid zich met het
maatschappelijk leven. Ook deze twee rechtsgebieden zijn niet strikt gescheiden.
Er is dus verwevenheid tussen rechtsgebieden, hierdoor zijn er functionele
rechtsgebieden ontstaan. Deze rechtsgebieden vallen niet onder privaat of
publiekrecht maar omvatten regels uit verschillende rechtsgebieden. Hier een
overzicht van de rechtsgebieden en waar zij toe behoren:
(Internationaal) Publiekrecht
Internationaal publiekrecht is atypisch
Staatsrecht
(hoe overheidsorganen worden geregeld)
Bestuursrecht
(ruimtelijke ordening + bestuur overheid en burger)
Strafrecht
(Sancties toepassen)
(Internationaal) Privaatrecht
Internationaal privaatrecht (is atypisch)
(Hoe er berecht moet worden bij partijen met
verschillende nationaliteiten)
Materieel
(Betrekking op inhoudelijke gedragsnormen)
Burgerlijk recht
Handelsrecht
Formeel
(Betrekking op vorm, hoe het recht wordt gehandhaafd)
Burgerlijk procesrecht
Downloaded by Answerdone (arshadhussain57172@gmail.com)
, lOMoARcPSD|11700591
Staatrecht: Organisatie van de staat
Bestuursrecht: ordening van de relatie tussen bestuur en burger (bijv. Bijstand)
Strafrecht: De overheid kan een sanctie toekennen bij schending van een
wettelijke bepaling.
Materieel: Welke gedragingen strafbaar zijn en de sancties daarvoor
Formeel: Regels omtrent opsporing, vervolging, berechtiging en executie.
Wanneer zijn problemen juridisch van aard?
Definitie van juridisch: Wat in een regel van de overheid is vastgelegd. Een
concreet juridisch probleem noemen wij een casus. Er is sprake van een juridisch
probleem als er een probleem is in de maatschappij waar iets aan gedaan moet
worden. De rechtgevende macht gaat hier dan regels voor bedenken zodat de
problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden.
Wanneer wordt iemand veroordeeld? Dat hangt af van een heleboel dingen. De
rechter veroordeelt iemand aan de hand van de context, de omstandigheden en
de totstandkoming van de beschuldiging, dit noemt men het contextualisme;
theorie over hoe we naar het recht moeten kijken. Er is dus niet altijd sprake van
rechtsvinding op basis van juridische regels. Er is altijd sprake van casuïstische
rechtsvinding, de rechter kijkt naar meer dan alleen het wetboek. Bij casuïstische
rechtsvinding wordt ieder geval apart bekeken in zijn eigen context. Hierdoor
verandert de rechtszekerheid, je weet niet altijd wat voor straf je te wachten
staat na welk misdrijf. Toch is rechtszekerheid een centrale rechtswaarde, mits
wij ons realiseren dat deze niet uitsluitend door algemene regels wordt bepaald,
maar ook door concrete verwachtingen in bepaalde omstandigheden.
Als de oplossing te vinden is in de rechtsregels
Welke aspecten spelen mee bij het recht naast de wet?
De wet is het voornaamste hulpmiddel van het recht. Maar de wet kan soms ook
niet van toepassing zijn op het probleem, namelijk bij:
- Noodweer: zelfverdediging, iemands fysieke en seksuele integriteit en iemands
bezit. Binnen proporties namelijk, bij geval van aanranding.
- Wettelijk voorschrift: wetsconflicten, ze spreken elkaar tegen.
- Ambtelijk bevel:
- Overmacht: van buiten komende oorzaak van ontoerekenbaarheid.
- De schuld
Als er sprake is van bovenstaande situaties kan hiervan gebruik gemaakt worden
om zo niet veroordeeld te worden.
Verder speelt naast de wet natuurlijk de maatschappij een grote rol. De wet is
ontstaan door problemen die plaatsvonden in de maatschappij, dus de normen
en waarden van de maatschappij beslissen uiteindelijk wat wel en wat niet kan,
al is dit nog steeds dmv het wetboek.
Ook hierbij gaat het weer om casuïstische rechtsvinding. Niet alleen de wet, maar
ook de omstandigheden spelen een grote rol bij het recht. Daarnaast heb je nog
Downloaded by Answerdone (arshadhussain57172@gmail.com)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KimLinda. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.