Sociaal Pedagogische Hulpverlening / Social Work / MWD
Verslaving en medische sociologie
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
ewebloem
Reviews received
Content preview
Inhoudsopgave
Boon, S. & Manneke, A. (2017). De dubbele last van stigmatisering bij psychisch kwetsbaren.............2
Boot, J.M.D. (2001). Inleiding in de medische sociologie........................................................................4
Dehue, demedicalisering: de patiënt is niet goed snik. De groene Amsterdammer...............................4
Mol, A. & Lieshout, P. van (2008): Ziek is het woord niet: medicalisering, normalisering en de
veranderende taal van de huisartsengeneeskunde en geestelijke gezondheidszorg.............................6
Awater, F. & Koopman, E. (2017). In de knel tussen ideaal en bezuiniging............................................8
Polak, Nina (2019) De revolutie in de psychiatrie is begonnen. Dit zijn de rebellen.............................11
Roex, Karlijn (6 november 2019) Waarom moet de ‘verwarde’ mens zo nodig ‘ontwarren’?..............12
Wapenaar, Jeroen (2017): 10 dingen die je moet weten over psychofarmaca....................................13
Webeling, Pieter (2019) Psychofarmaca, in Pieter Webeling (2019) Wanneer het misgaat in je hoofd
..............................................................................................................................................................14
Blaauw, E. (2017). Samen sta je sterker. (Lectorale rede verslavingskunde)........................................15
Boekhoven, Jeroen (2019) Sociale omgeving cruciaal voor het ontwikkelen van een verslaving.........16
Boom, Joeri (6 november 2019): Honderd jaar Opiumwet ‘’We hebben de gezondste gebruikers ter
wereld’’.................................................................................................................................................17
Bruijn, Tamara de (2019): Alcohol- en drugsgebruik onze zorg?..........................................................19
Nagel, M. van der, Kiewik, M. & Didden, R. (2017): Handboek LVB en verslaving................................20
Noorlander, Els (2019) Verslaving: nog steeds raadselachtig...............................................................23
1
, Boon, S. & Manneke, A. (2017). De dubbele last van stigmatisering bij
psychisch kwetsbaren
Wat is het risico van stigmatisering van psychisch kwetsbaren?
Psychisch kwetsbare mensen lopen een groot risico om sociaal geïsoleerd te
worden door stigmatisering. Uit onderzoek blijkt dat het stigma net zulke
schadelijke effecten oplevert als de psychiatrische aandoening zelf.
Wat is stigmatisering?
Stigmatisering is het proces waarbij mensen op basis van een niet-geaccepteerde
afwijking van de norm een etiket opgeplakt krijgen.
Welke drie vormen van stigmatisering zijn er (volgens Goffman)?
Goffman onderscheidt drie vormen van stigma:
o Beschadigingen van het lichaam zoals brandwonden.
o ‘Smetten’ op het individuele karakter (verslavingen, psychiatrische
stoornissen).
o ‘Stam-identiteit’ (ras, sekse, religie of nationaliteit). Het betreft hier het
toeschrijven van kenmerken aan groepen.
Welke typen stigma zijn er?
o Publiek stigma
o Associatief stigma
o Structureel stigma
o Zelfstigma
Wat is het verschil tussen publiek stigma, associatief stigma,
structureel stigma en zelfstigma?
o Publiek stigma: verzamelnaam voor stigmatisering vanuit de
samenleving. Hierbij gaat het om het toekennen van negatieve labels aan
mensen met psychiatrische problemen waardoor zij niet in bepaalde
woonwijken worden geaccepteerd of niet worden aangenomen voor
bepaalde banen. Dit stigma ontstaat bijvoorbeeld ook wanneer er
crimineel gedrag ontstaat door psychiatrische problemen. Vaak wordt dit
dan vergroot door de media.
o Associatief stigma: een vorm van publiek stigma waarin de naasten van
iemand ook worden getroffen door een stigma. Een stigma hoeft zich
namelijk niet alleen te beperken tot de geëtiketteerde groep. Voorbeeld:
sociale uitsluiting van de familie.
o Structureel stigma: een vorm van stigmatisering die in de wet- en
regelgeving en in procedures verankerd ligt. Voorbeeld: het afnemen van
het rijbewijs van een burger wanneer er sprake blijkt te zijn van
psychiatrische problematiek. Ander voorbeeld: de wettelijke mogelijkheid
(wet BOPZ) om mensen met ernstige psychiatrische problemen
gedwongen te kunnen laten opnemen.
o Zelfstigma: vorm van stigmatisering waarbij de oordelen van de
buitenwereld over die persoon worden geïnternaliseerd door diezelfde
persoon. De zelfontplooiing wordt belemmerd en een negatief zelfbeeld
wordt ontwikkeld.
2
, Hoe spelen stereotypen, vooroordelen en discriminatie een rol bij
stigmatisering?
Stereotypering: kenmerken worden toegeschreven aan groepen.
Vooroordeel: mening/idee over iemand zonder te weten of het eigenlijk klopt.
Discriminatie: maken van onderscheid. Beledigen van een persoon op grond
van het uiterlijk wat aangeboren is. Bijvoorbeeld andere huidskleur of ras.
Stigmatisering: kenmerken worden toegeschreven aan personen:
Een stereotype is een representatie van een groep die opgeslagen ligt in het
geheugen (vaak in de samenleving gedeelde opvatting). Je weet dus van het
bestaan van een stigma. Een vooroordeel is een negatieve emotionele reactie
ten opzichte van een groep mensen. Dus het stigma roept emotie bij jou op.
Wanneer je naar dat stigma gaat handelen (dus wanneer je naar je vooroordeel
gaat handelen) is er sprake van discriminatie.
Wat is het verschil tussen de systeemrechtvaardigheidstheorie en
de labelingtheorie?
Systeemrechtvaardiging: een psychologisch proces waarin de bestaande
sociale verhoudingen gerechtvaardigd worden, zelfs als bepaalde groepen
daardoor benadeeld worden. Dit komt omdat mensen willen geloven in een
systeem dat rechtvaardig is. Behoud van orde en stabiliteit is daarvoor
belangrijk. Voorbeeld: de gedachte dat er in het verleden vast een reden geweest
moet zijn voor het opsluiten van psychiatrische patiënten in gevangenissen of
klinieken. Die rechtvaardiging van het systeem leidt tot het stereotype dat deze
mensen gevaarlijk zijn en niet in staat zijn om voor zichzelf te zorgen.
Labelingtheorie: andere sociologische theorie over stigmatisering. Bij deze
theorie zijn normen in de samenleving niet vaststaand zoals bij het
structuralisme, maar worden ze opgebouwd tussen personen. Volgens deze
theorie roept het label ‘psychische aandoening’ negatieve associaties op en niet
zozeer het gedrag van de persoon met dat label.
Welke kritiek kwam er vanuit psychiatrische hoek op de
labelingtheorie?
Er was echter ook veel kritiek op deze theorie vanuit de psychiatrische hoek.
Volgens critici vormt het afwijkende gedrag wel degelijk de basis voor negatieve
reacties en zijn labels wel het gevolg van het gedrag en niet de oorzaak daarvan.
Iemand krijgt namelijk niet voor niets een diagnose; daar moet al bepaald
afwijkend gedrag aan vooraf zijn gegaan waar de patiënt of familie zich zorgen
over maakt.
Wat is de gemodificeerde labelingtheorie?
Naar aanleiding van alle kritiek is er een aangepaste variant gekomen. Hierbij
ging men er niet meer vanuit dat het label de basis vormt voor de psychische
aandoening. Wel kunnen mensen die een psychische aandoening hebben
beïnvloed worden door de negatieve denkbeelden die er over hen bestaan. Er
kan niet alleen schade ontstaan bij stigmatisering, maar ook door de
verwachtingen daarvan bij de gelabelde zelf.
Wat is label avoidance wat is de oorzaak ervan?
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ewebloem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.26. You're not tied to anything after your purchase.