Van geschiedenis: uitleg per icoon van elk tijdvak, alle kenmerkende aspecten uitgewerkt, alle canonvensyers en kantelmomenten en informatie over de staatsinrichting en de Europese unie
Alles wat je moet weten voor de zaakvakken toets Geschiedenis!!
Geschiedenis samenvatting – zaakvakkentoets PABO
Cerise van Egmond
Blauw= uitleg icoon per tijdvak
Rood= kenmerkende aspecten
Groen= canonvensters
Oranje= kantelmomenten
Paars= staatsinrichting Nederland
Geel= Europese unie
,Tijd van jagers en boeren (Nederlands perspectief tot - 50vC; Europees perspectief tot -
3000vC)
In het wit zie je een pot, gemaakt van gebakken klei. In zulke potten bewaarden de eerste
boeren graan en andere producten. Op de achtergrond zie je dieren, geschilderd op de wand
van een grot. Deze grotschilderingen zijn duizenden jaren geleden gemaakt door jagers.
- De levenswijze van jagers-verzamelaars.
Jagers en verzamelaars trokken rond door het land op zoek naar eten (vlees+ planten). Omdat de voorraad
schaars was op iedere plek, verplaatste zij zich steeds.
- Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.
De boeren leefden in boerderijen, verbouwden producten op het land, maakten voertuigen en werktuigen
van steen en bakte potten waarin ze hun voorraden van verbouwde producten in konden bewaren. Ook
hadden de boeren grote grafkelders gemaakt: hunebedden. Onder die hunebedden werd een groot gat
gegraven waarin de dode werd gelegd en de offers voor deze persoon. Boeren hadden meer tijd, omdat zij
zich settelden op 1 plek waar ze producten verbouwden
- Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Door gunstige natuurlijke omstandigheden ontstond er een landbouwoverschot. Hierdoor konden mensen
verder weg van de landbouw, in steden gaan wonen en leven van de handel. Om de bevloeiing van akkers
in deze landbouw stedelijke samenleving te organiseren ontwikkelden leiders zich tot koningen, die
heersten over een groot gebied. Voor de administratie van het bestuur werd het schrift uitgevonden.
Mensen geloofden in machtige goden die alles bepaalden.
- Trijntje -> De jager-verzamelaar
Trijntje is de naam die gegeven werd aan het oudste menselijke skelet dat in Nederland is aangetroffen
-Hunebedden -> De eerste boeren/ vroege landbouwers
Makers/ gebruikers van hunebedden waren boeren. Zij maakte gebruik van een vroege vorm van landbouw
(1 stuk land waar ze producten op verbouwden), ze waren dus vroege landbouwers.
Agrarische Revolutie
Is de overgang naar landbouw. Mensen gingen leven van veeteelt en akkerbouw. Verdere vorming van
ambachten en beroepen maakte het mogelijk om dorp en later steden te vormen. Dit zorgde voor de
opkomst van de handel.
, Tijd van Grieken en Romeinen 3000vC – 500nC
In het wit zie je een Griekse tempel. De Romeinen hebben deze bouwstijl overgenomen. Op de achtergrond
zie je een tekst in het Latijn, de taal van de Romeinen.
-De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse
stadstaat
In de oudheid bestond Griekenland uit onafhankelijke stadstaten met verschillende bestuursvormen, zoals
de monarchie en aristocratie. In de 6e eeuw v.C. ontstond in Athene de eerste democratie, waarin burgers
in een volksvergadering beslisten over het bestuur. Vanaf dezelfde eeuw ontwikkelden Griekse filosofen
een wetenschappelijke manier van denken, waarbij ze alles met hun verstand probeerden te beredeneren.
- De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
In de 5e en 4e eeuw v.C. ontwikkelden de Grieken hun bouwkunst en beeldhouwkunst tot op hoog niveau.
Na de verovering van Griekenland namen de Romeinen de Griekse vormentaal over en voegden er eigen
elementen aan toe. Deze Grieks-Romeinse mengcultuur wordt klassiek genoemd.
-De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde
Met een lange reeks oorlogen breidden Romeinen hun stadstaat uit tot een wereldrijk rondom de
Middellandse Zee. Het Romeinse rijk was strak georganiseerd en stond vanaf de 1e eeuw v.C. onder leiding
van een machtige keizer. In het rijk kwam een welvarende landbouw stedelijke samenleving tot
ontwikkeling. Er was veel handel, ook met gebieden buiten het rijk. In de veroverde gebieden verspreidden
Romeinen de Grieks-Romeinse cultuur (romanisering).
-De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest- Europa
Ten oosten van de Rijn stuitten de Romeinse legers op weerstand van strijdvaardige Germanen. Vanaf de
3e eeuw viel het westelijk deel van het Romeinse rijk uiteen. Steeds meer Germanen drongen het rijk
binnen en stichtten daar eigen staten, waarvan sommige duidelijk erfgenaam waren van de Grieks-
Romeinse cultuur, terwijl in andere het Germaanse element dominanter was. In 476 werd de laatste West-
Romeinse keizer door Germanen afgezet. Het Oost-Romeinse (Byzantijnse) rijk bleef bestaan.
-De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten
Het jodendom, de oudste monotheïstische godsdienst, kwam in Israël/Palestina tot ontwikkeling. Nadat de
Romeinen het gebied hadden veroverd ontstond uit het jodendom in de 1e eeuw het christendom, dat over
het Romeinse rijk werd verspreid. Omdat christenen weigerden om de Romeinse keizer als god te vereren
werden ze van tijd tot tijd vervolgd. In de 4e eeuw werd het christendom toegestaan; later werd het de
Romeinse staatsgodsdienst. Andere godsdiensten werden verboden.
-De romeinse limes -> Op de grens van de Romeinse wereld
De Romeinse wereld = het enorme grondgebied van de Romeinen (wat ze veroverd hebben en waar ze
leven). De limes is letterlijk op de grens van de romeinse wereld. De grens werd bewaakt door wachtposten
en legerkampen om aanvallen en binnenvallen van de Germanen en Kelten te voorkomen. Romeinse Limes
vormde de scheiding tussen het romeinse rijk en grondgebied in het noorden: Germaanse en Keltische
stammen –en in het zuiden de grens tussen Romeinse rijk en gebied van de Bataven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cerisevanegmond. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.33. You're not tied to anything after your purchase.
