1.1 Inleiding
Gedragstherapie past zowel de methode als onderzoeksbevindingen uit de experimentele
psychologie toe op de klinische praktijk.
1.2 Experimentele psychologie
1.2.1 Twee soorten wetenschap
In de 17e eeuw ontstonden de natuurwetenschappen – Copernicus, Galileo en Newton. De
natuurwetenschappen kunnen gebruik maken van de experimentele methode, waarin alle variabelen
exact gemanipuleerd kunnen worden, waarin men de bestudeerde samenhang kan herhalen en
waarin exacte controle mogelijk is. Daarentegen kun je bij de geesteswetenschappen geen
experimentele methode toepassen, herhaling en controle zijn immers niet mogelijk (bijv. de
persoonlijkheid van van Gogh icm zijn schilderijen) zoals wel mogelijk is bij de smelttemperatuur van
ijzer. Je kunt het alleen ‘verstehen’.
1.2.2 Situering van de psychologie
Psychologie bestudeert het menselijk handelen, niet de producten ervan (zoals bijv. archeologie en
kunst en taalwetenschappen). Moderne wetenschapsclassificaties: 1)natuur, 2)gedrag en
3)cultuurwetenschappen. Bij gedragstherapie is er een sterke relatie met de experimentele
leerpsychologie.
1.2.3 De opkomst van de experimentele psychologie
Het begin van de experimentele psychologie = Wilhelm Wundt stichtte in 1879 het eerste
psychologische laboratorium. Daarvoor was psychologie een onderdeel van de filosofie. Wundt
richtte zich op de waarneming.
Op zijn werk volgden twee reacties: 1) Vervolgen van experimenteel onderzoek binnen de mens
en 2) Een verscherping van de controleerbaarheidseis: men ging niet langer het bewustzijn, maar de
direct waarneembare reacties van mens en dier bestuderen (buitenkant van de mens).
Orthodox behaviorisme = S R= Watson: was onder de indruk van Pavlov en Thorndike en
stelde: Psychologie is pas een wetenschap als ze het gedrag (behavior) bestudeert, en wel naar de
uiterlijke, voor iedereen waarneembare, controleerbare kanten daarvan, namelijk de stimuli (s) en de
reacties (r), net als bij een reflex.
Neobehaviorisme = Niet alleen de stimulus (s) maar ook factoren in het organisme (o) bepalen de
aard van de reactie (r) = SOR model.
Naast de methodologische behaviorisme richtingen, zoals orthodox en de neo-stroming, ontstond
door Skinner het radicaal behaviorisme. Ze erkennen de aanwezigheid van de interne wereld (private
events en covert behavior) maar steken er weinig energie in omdat ze niet rechtstreeks te
beïnvloeden zijn. De waaromvraag die samenhang moet verklaren vind Skinner misleidend. Skinner‘s
voornaamste taak = inzicht krijgen in de wijze waarop de frequentie van een handeling beïnvloedt
wordt door omgevingsvariabelen. Het observeerbare gedrag is het studieobject bij uitstek.
1.3 De oorsprong van de gedragstherapie
Psychoanalyse miste een goede wetenschappelijke basis + er werd steeds minder waarde gehecht
aan introspectie. Alleen dat wat voor iedereen waarneembaar is, kan onderwerp zijn van onderzoek.
1.4 De grondslagen van gedragstherapie
Gedragstherapie is de toepassing van de experimentele methode en experimentele principes op de
klinische praktijk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrtheinezmaatman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.