Book review
Boekverslag Mariken van Nieumeghen
- Course
- Level
- Book
Boekverslag over dit boek, de titel kan je op meerdere manieren schrijven maar is gewoon allemaal hetzelfde boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
marjavdwind
Reviews received
Content preview
Mariken van nieumeghen (4)Informatie over de schrijver
De schrijver van Mariken van Nieumeghen is onbekend. Waarschijnlijk was de schrijver een
Antwerpse. Want de schrijver is kennelijk vertrouwd in Antwerpen en is de schrijver onbekend in de
omgeving van Nijmegen (de afstand Nijmegen-Venlo is in werkelijkheid ongeveer 60 km). Ook is het
verhaal geschreven in het Brabants met Vlaamse accenten.
Samenvatting
Dit verhaal speelt zich af in de tijd dat hertog Arend van Gelre in Grave gevangen werd genomen
door zijn Adolf (1465). Arend wordt in 1471 door de slotvoogd van Grave vrijgelaten. Hierop pleegt
Mariken’s tante zelfmoord. Moenen moedigde haar hierbij aan. Arend was niet geliefd bij zijn
onderdanen.
Mariken woont met haar oom Gijsbrecht, een vrome priester in een plaatsje, op ongeveer 3 mijl
afstand van Nijmegen. Ze deed de huishouding. Ze zorgde goed en ijverig voor hem. Op een dag
stuurt Gijsbrecht Mariken naar Nijmegen om boodschappen te doen. Hij vertelt haar dat als ze niet
voor het donker thuis kan komen, ze bij haar tante en zijn zus in Nijmegen moet blijven slapen.
Mariken gaat naar Nijmegen, waar ze alles koopt wat zij en haar oom nodig hebben. Ze komt tot de
ontdekking dat het nu te laat is om nog terug naar huis te lopen en besluit naar haar tante te gaan.
Mariken vraagt haar tante of ze een bed voor haar heeft, omdat het te gevaarlijk is om in het donker
terug te lopen. Haar tante begint haar uit te schelden voor slet (Haar tante noemt haar eveneens Ke:
bastaardvloek, afkorting van keren = Christus) en zegt dat Mariken helemaal geen boodschappen
heeft gedaan, maar dat ze ergens heeft zitten drinken en ze niet bij haar mag blijven slapen.
Mariken is heel verdrietig door de beledigende opmerkingen van haar tante en ze vertrekt in het
donker uit Nijmegen. Bij een grote struik gaat ze zitten huilen. Ze biedt zichzelf herhaaldelijk aan de
duivel aan en dit hoort de duivel. (“Kom tot mij en sta mij bij! God of de duivel, het maakt mij niets
uit.” Regel 155) Ook heeft ze het over zelfmoord plegen. De duivel zegt bij zichzelf: “Dit levert me
haar ziel op ” regel 158.
De duivel verandert zich met God’s toestemming in een mens. Toch heeft hij een gebrek. Zijn ene
oog lijkt of het is uitgezworen. Hij maakt zijn stem aangenamer, zodat Mariken geen afkeer krijgt van
hem. De duivel stelt zich voor als Moenen. Hij zegt dat hij een geleerde kunstenaar is. Hij zal Mariken
de zeven vrije kunsten leren (retorica, musica, logica, grammatica, geometrie, aritmetica en
alchemie) en alle talen van de wereld als Mariken intiem met hem gaat samenleven. Mariken vraagt
om de zwarte kunst te leren. Dit wil Moenen natuurlijk niet, omdat zij hiermee de hel zou kunnen
kwellen en haar wil op kunnen leggen. Ook moet Mariken haar naam veranderen in Emmeken,
omdat Mariken hem te veel doet denken aan Maria. Ze verandert haar naam niet graag omdat Maria
haar enige toeverlaat is. Mariken moet ook beloven nooit meer een kruisteken te maken. Dan gaan
Moenen en Emmeken op weg naar ’s-Hertogenbosch.
Gijsbrecht begint zich als Mariken na enkele dagen nog niet thuis is zorgen te maken. Hij besluit naar
Nijmegen te gaan. Hij gaat naar zijn zus en na lang aandringen vertelt deze dat Mariken bij haar was
, geweest en dat ze Mariken naar een herberg had gestuurd waar Mariken al de hele dag had zitten
drinken. Gijsbrecht is verdrietig over wat zijn zuster over Mariken heeft gezegd en hij vertrekt weer
naar huis. Hij vraagt Maria, de moeder van God hem bij te staan. Mariken’s tante pleegt zelfmoord.
Met een dolk snijdt ze haar keel door.
Na enkele dagen in ’s-Hertogenbosch doorgebracht te hebben, gaan Moenen en Emmeken op weg
naar Antwerpen. Ze logeren in ‘In Den Gulden Boom” (naam van de herberg vaak genoemd naar de
afbeelding op het uithangbord). In Antwerpen leven Moenen en Emmeken een zondig leven. Door
hun toedoen wordt er elke dag wel iemand vermoord. Eerst zijn er 2 mensen die Emmeken een
“mooi wijf” vinden en Moenen aan het mes willen rijgen. Ze vragen aan Emmeken of ze een refrein
kan maken m.b.v. de retorica. Veel mensen verzamelen zich om dit te horen. Moenen laat zijn ware
aard zien en zorgt zo voor een opschudding waardoor iemand doodgestoken werd en de dader
onthoofd. Moenen besluit zich voor te doen als heler, waarzegger en iemand die schatten aanwijst
om populair te worden en geld te verdienen.
Na zeven jaar in Antwerpen geleefd te hebben, krijgt Emmeken toch enige spijt van haar zondige
leven en wil graag haar familie opzoeken. Moenen is erg tevreden over zijn prestaties in Antwerpen.
Zo vertelde hij een man een schat op te graven onder de steunbalk van een paardenstal, waardoor
de man onder de paardenstal werd bedolven. Mariken vraagt aan Moenen of ze haar familie mag
opzoeken en hoewel Moenen het niet leuk vindt, stemt hij toch toe. Hier ontdekken we dat het
gebed van Mariken’s oom, Moenen heeft belet om Mariken kwaad te doen. Hij neemt zich voor om
zijn nek te breken, zodat Mariken volledig in zijn macht zal zijn.
De volgende dag vertrekken ze naar Nijmegen. Ze komen daar op de dag van Maria-processie aan. Er
wordt een wagenspel gespeeld ‘Masschroen’. In het stuk wordt verteld dat God iedereen altijd
vergeeft, hoe slecht deze zich ook gedragen heeft, als deze berouw toont. Emmeken wil het stuk
graag zien. Moenen geeft haar toestemming, ook al weet hij dat hij Emmeken hiermee kan verliezen,
omdat ze berouw zou kunnen krijgen. Masschroen, de advocaat van de duivel, vraagt aan god
waarom hij genadiger is voor de zondigende mensheid dan voor duivelen. God zegt dat als iemand
tijdig berouw heeft hij ze vergeeft. Masschroen zegt dat zijn gerechtigheid faalt. Erge dingen worden
niet gestraft. God vraagt waarom hij anders zou zijn gestorven? Masschroen zegt dat God juist
hierom wreder moet zijn. God zegt dat hij als de mens niet stopt met zijn daden hij dat zal doen. Dan
komt Maria erbij en zij smeekt God om niet te straffen. Ze vraagt om voortekens, zoals
aardbevingen. God zegt dat hij dat al zo vaak heeft gedaan. Masscheroen vraagt of de duivels de
mensen mogen kastijden. God zegt dat dat misschien later mag. Maria zegt dat de mens zich zal
beteren en vraagt Hem te herinneren dat Hij heeft gezegd dat elk mens kan zalig worden. God zegt
dat hij dit nog steeds meent. Emmeken krijgt berouw en vraagt als de tranen haar over haar wangen
stromen (het feit dat ze kan huilen geeft aan dat de duivel zijn macht verliest): “Oh, Heer der heren,
is het mogelijk dat ik Uw genade zou ontvangen als ik tot inkeer zou komen?”. Moenen hoort dit en
besluit nu haar ziel op te eisen, door het naar de hel te sturen. Hij neemt haar mee de lucht en laat
haar van grote hoogte vallen, in de hoop dat Emmeken haar nek breekt.
Gijsbrecht is ook bij het wagenspel en ziet Emmeken uit de lucht vallen. Gelukkig is Emmeken niet
dood, maar Moenen dreigt haar en haar duivel naar hel te voeren. Gijsbrecht verhindert dit door
een bezweringsformule voor te lezen. Emmeken vertelt al haar zonden aan haar oom. Haar oom zegt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjavdwind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now