Summary
Summary Inleiding tot het recht, ISBN: 9789464144208 Algemeen En Burgerlijk Recht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek inleiding tot het recht en de powerpoints.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
AnGu
Content preview
InhoudsopgaveDeel |: Wat is recht?
1. Kenmerken en definitie van het recht................................................................................................5
1.1 Kenmerken van het recht.............................................................................................................5
1.1.1 Het recht heeft als doel de samenleving te ordenen.............................................................5
1.1.2 Het recht wordt opgelegd door de samenleving...................................................................5
1.1.3 De naleving van het recht kan worden afgedwongen............................................................5
1.2 Soorten regels...............................................................................................................................6
1.3 Definitie van het recht..................................................................................................................6
1.4 Objectief recht versus subjectieve rechten...................................................................................6
1.5 Rechtssubject versus rechtsobject................................................................................................7
1.6 Rechtsmisbruik.............................................................................................................................7
2. Soorten subjectieve rechten...............................................................................................................7
3. Deelgebieden van het recht................................................................................................................7
3.1 Nationaal recht.............................................................................................................................8
3.1.1 nationaal privaatrecht...........................................................................................................8
3.1.2 nationaal publiek recht..........................................................................................................8
3.2 Grensoverschrijdend recht...........................................................................................................9
3.2.1 internationaal privaatrecht (= IPR).........................................................................................9
3.2.2 internationaal publiek recht of volkenrecht..........................................................................9
3.2.3 Europees recht.......................................................................................................................9
4. Bronnen van het recht........................................................................................................................9
4.1 internationale rechtsbronnen.......................................................................................................9
4.2 Belgische wetgeving...................................................................................................................10
4.2.1 Hiërarchie binnen de wetgeving..........................................................................................10
1. Kenmerken van de Belgische staat...................................................................................................12
1.1 Rechtsstaat.................................................................................................................................12
1.2 Democratie.................................................................................................................................12
1.3 Scheiding der machten...............................................................................................................12
1.4 Eenheidsstaat en federalisering..................................................................................................13
1.5 Monarchie..................................................................................................................................13
2. Politieke instellingen in federaal België............................................................................................13
2.1 De federale overheid..................................................................................................................13
2.1.1 De federale wetgevende macht: parlement en koning........................................................13
2.1.2 Federale uitvoerende macht................................................................................................15
1
, 2.2 Gemeenschappen en Gewesten.................................................................................................16
2.2.1 Structuren............................................................................................................................16
2.2.2 Vlaamse instellingen............................................................................................................17
2.3 Provincies...................................................................................................................................17
2.4 Gemeenten.................................................................................................................................18
3. Controlerende instellingen...............................................................................................................18
3.1 Raad van state............................................................................................................................18
3.2 Grondwettelijk hof......................................................................................................................18
3.3 Overige controleorganen............................................................................................................18
3.3.1 Rekenhof..............................................................................................................................18
3.3.2 Hoge raad van justitie..........................................................................................................19
1. Kenmerken van Justitie.....................................................................................................................21
1.1 justitie als bewaker van de rechtsstaat.......................................................................................21
1.2 Actoren van Justitie....................................................................................................................22
1.3 Organisatie van Justitie...............................................................................................................22
2. Gewone hoven en rechtbanken........................................................................................................23
3. Administratieve en tuchtrechtelijke rechtscolleges..........................................................................26
4. De burgerlijke procedure..................................................................................................................26
5. De strafprocedure.............................................................................................................................29
1.1 Rechtshandelingen vs. Rechtsfeit...................................................................................................30
1.2 Geldigheid van rechtshandelingen.................................................................................................30
1.3 Nietigheid van rechtshandelingen..............................................................................................31
1.3.1 Soorten nietigheid...............................................................................................................31
1.3.2 Gevolgen van de nietigverklaring van rechtshandelingen...................................................32
2.1 Natuurlijke personen......................................................................................................................32
2.1.1 Staat.........................................................................................................................................32
2.1.2 Bestaan....................................................................................................................................32
2.1.3 Bekwaamheid..........................................................................................................................32
2.1.4 Beschermingsstatuten voor handelingsonbekwamen.............................................................33
2.1.5 Naam.......................................................................................................................................33
2.1.6 Woonplaats.............................................................................................................................33
2.1.7 Nationaliteit.............................................................................................................................34
2.1.8 Burgerlijke stand......................................................................................................................34
2.1.9 Privacy.....................................................................................................................................34
2.2 Rechtspersonen..............................................................................................................................35
3.1 Indeling van de goederen...............................................................................................................36
2
, 3.1.1 lichamelijke en onlichamelijke goederen.............................................................................36
3.1.2 onroerende en roerende goederen.....................................................................................36
3.1.3 Gebruiks- en verbruiksgoederen..........................................................................................36
3.1.4 Vervangbare en niet-vervangbare goederen.......................................................................36
3.1.5 Zakelijke rechten tegenover vorderingsrechten..................................................................36
3.2 Zelfstandige zakelijke rechten........................................................................................................37
3.2.1 Eigendom en mede-eigendom.............................................................................................37
3.2.2 Vruchtgebruik......................................................................................................................39
3.2.3 Erfdienstbaarheden.............................................................................................................40
3.2.4 Opstalrecht..........................................................................................................................41
3.2.5 Erfpacht...............................................................................................................................41
3.3 Intellectuele rechten......................................................................................................................41
3.4 Zekerheden.....................................................................................................................................41
3.4.1 Zakelijke zekerheden...........................................................................................................42
3.4.2 persoonlijke zekerheden......................................................................................................43
4.1 Soorten verbintenissen...............................................................................................................44
4.1.1 Voorwaardelijke verbintenissen..........................................................................................44
4.1.2 verbintenissen met tijdsbepaling.........................................................................................44
4.1.3 persoonsgebonden en prestatiegebonden verbintenissen..................................................44
4.1.4 Splitbare verbintenissen......................................................................................................45
4.1.5 hoofdelijke verbintenissen...................................................................................................45
4.1.6 Resultaats- en inspanningsverbintenissen...........................................................................45
4.2 Bronnen van verbintenissen.......................................................................................................45
4.3 Overeenkomsten........................................................................................................................45
4.4 Onrechtmatige daad...................................................................................................................45
4.4.1 Inleiding foutaansprakelijkheid............................................................................................45
4.4.2 Aansprakelijk voor eigen fout..............................................................................................46
4.4.3 Aansprakelijk voor andermans fout.....................................................................................47
4.4.4. Aansprakelijk voor zaken....................................................................................................48
4.5 Tenietgaan van verbintenissen...................................................................................................49
4.6 Bijzondere overeenkomsten.......................................................................................................50
4.6.1 Koop.....................................................................................................................................50
4.6.2 Huur.....................................................................................................................................50
4.6.3 Bewaargeving......................................................................................................................51
4.6.4 Dading..................................................................................................................................51
4.6.5 Aanneming...........................................................................................................................51
3
, 4.6.6 Lastgeving............................................................................................................................51
5.1 inleiding familierecht......................................................................................................................52
5.2 Huwelijk..........................................................................................................................................52
5.2.1 Gevolgen van het huwelijk.......................................................................................................52
5.2.2 Ontbinding...............................................................................................................................52
5.3 gezinsvermogen..............................................................................................................................53
5.3.1 Algemene principes.................................................................................................................53
5.3.2 Wettelijk stelsel.......................................................................................................................53
5.3.3 Andere stelsels.........................................................................................................................54
5.4 ongehuwd samenwonen................................................................................................................55
5.5 Ouders, kinderen en familie...........................................................................................................55
6.1 Inleiding erfrecht............................................................................................................................55
6.1.2 Erfopvolgingssystemen........................................................................................................55
6.1.3 Belgisch erfrecht – combinatie van systeem........................................................................55
6.2 Wettelijke erfopvolging..................................................................................................................56
6.2.1 Algemene begrippen...............................................................................................................56
6.2.2 Algemene regels......................................................................................................................56
6.2.3 Verkrijging van erfenissen........................................................................................................57
6.3 Testamentaire erfopvolging............................................................................................................60
6.3.1 Testament............................................................................................................................60
6.3.2 Reservataire erfgenamen....................................................................................................61
6.4 Schenkingen...................................................................................................................................61
7.1 Bewijsregels....................................................................................................................................62
7.2 Bewijsmiddelen (en hun bewijswaarde).........................................................................................63
4
, DEEL I: Burgerlijk recht
1. Kenmerken en definitie van het recht
1.1 Kenmerken van het recht
In onze samenleving wordt wat mag, wat moet of wat niet mag door ‘het recht’ geregeld. Het recht is
onderverdeeld in specifieke rechtstakken. (bv. Grondwettelijk recht, familierecht, verkeersrecht …)
Recht bestaat uit drie fundamentele kenmerken:
Doel: Samenleving ordenen
Samenleving bepaalt regels
Naleving regels kan worden afgedwongen
Gerechtelijke organisatie: De piramide: - hof van cassatie
-rechtbanken en hoven
-Vredegerecht
Wie maakt wetten: parlement, Kamer van volksvertegenwoordigers
1.1.1 Het recht heeft als doel de samenleving te ordenen
Een belangrijke voorwaarde om jet menselijke handelen in de samenleving doeltreffend te laten
verlopen is daarom duidelijk over wie wat mag doen met welke middelen, m.a.w. de bevoegdheid
om op te treden met middelen( goederen, gelden en rechten).
Die regels zijn rechtstreek van toepassing op ons gedrag.
1.1.2 Het recht wordt opgelegd door de samenleving
De oorsprong van het recht ligt in de wil van de samenleving. Het dagdagelijkse samenleven leidt
ertoe dat problemen rijzen die een oplossing vergen. De regels ontstaan dus naar aanleiding van een
gewijzigde samenleving.
In onze maatschappij wordt het aanpassen van recht aan nieuwe maatschappelijke tendensen
toevertrouwd aan wetgevende organen(‘parlementen), die bij grondwettelijke regels in het leven
geroepen zijn. Deze parlementen vertegenwoordigen de wil van de burgers en zijn dus de stem van
het volk.
Het maken, wijzigen of afschaffen van rechtsregels gebeurt via wettelijke procedures.
1.1.3 De naleving van het recht kan worden afgedwongen
Rechtsregels zijn duidelijk te onderscheiden van andere maatschappelijke gedragsregels (vb. morele,
conventionele of religieuze regels).
Rechtsregels zijn wel afdwingbaar. Dit betekent dat bij niet-naleving gevolgen zijn. Om de naleving
van de rechtsregels af te dwongen bestaan er structuren en instellingen (bv. Politie, fiscus, parket,
rechtbanken …).
5
, 1.2 Soorten regels
Het recht is een geheel van regels
Gedragsregels = Regels die het gedrag van leden in de samenleving ordenen.
Subjectieve rechten = De bevoegdheid om als lid van de samenleving over middelen te beschikken.
Indien bepaalde leden van de samenleving zich niet aan de gedragsregemd houden en de rechen van
anderen aantaste, dan moet het recht voor regels zorgen voor instellingen en procedures waarmee
de toepassing van gedragsregels afgedwongen kan worden. (bv. Arbeidsrechtbank, gevangenissen ..)
Om het mogelijk te maken dat gedragsregels, en de regels en structuren voor
de toepassing ervan, kunnen evolueren, bestaan er ook regels en structuren
die deze wijzigingen, afschaffingen en totstandkomingen moeten gebeuren.
bv. procedure totstandkoming van wetten, procedure tot grondwetswijzing ...
1.3 Definitie van het recht
Recht = Geheel van afdwingbare regels, afgesproken door een samenleving, teneinde het menselijk
handelen in die samenleving te ordenen.
Essentiele kenmerken van het recht:
o Geheel van regels
- Gedragsregels
- Regels die voorzien in toepassing en afdwingbaarheid
- Regels die toestaan bestaande regels te wijzigen$
o Regels hebben als doel maatschappij te ordenen
o Afdwingbaar
o Opgelegd door maatschappij, door vertegenwoordigers
1.4 Objectief recht versus subjectieve rechten
Objectief recht Subjectieve rechten
- Verschillende soorten rechtsregels - Bevoegdheid om naar eigen goeddunken
bepaalde handelingen te stellen
- “The law” - “Rights”
- bv. Gedragsregels - bv. Vrijheid van arbeidskeuze
Als objectieve rechtsregels
toepassing vinden in concrete
situaties en op concrete personen,
spreken we van subjectieve rechten.
Objectief recht verleent subjectieve
rechten aan mensen.
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnGu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now