Cheyenne van Kraaij
Fysiologie &
anatomie
Samenvatting BMO periode 1.4
Cheyenne van Kraaij
23-3-2021
,Inhoud
1. Circulatory system & trading places – Chapter 43 .......................................................................... 2
1.1 Het circulaire systeem ......................................................................................................... 2
1.2 Het hart................................................................................................................................ 3
1.3 De bloeddruk en -regulatie.................................................................................................. 4
1.4 Gas uitwisseling ................................................................................................................... 5
2. Chemical messengers – Chapter 41 ................................................................................................ 7
2.1 De hypothalamus en hypofyse .......................................................................................... 10
2.2 Hormonale afwijkingen ..................................................................................................... 11
2.3 Calcium 2+ huishouding (homeostasis) .............................................................................. 11
3. Uitscheiding en nieren – Chapter 44 ................................................................................................. 14
3.1 De nieren in het menselijk lichaam ................................................................................... 14
3.2 Het beperken van de urine door het terugwinnen van voorurine .................................... 16
4. Elektrische signalen en het zenuwstelsel – Chapter 48 .................................................................... 21
4.1 Het centrale en perifere ZS...................................................................................................... 21
4.1 Membraanpotentiaal .............................................................................................................. 22
4.3 Neuronen & neurotransmitters .............................................................................................. 25
7. Mechanoreceptors – Chapter 50 ...................................................................................................... 27
7.1 Waarneming van geluid en balans .......................................................................................... 27
7.2 Visualisatie ............................................................................................................................... 30
7.3 Smaak en geur ......................................................................................................................... 35
7.4 Muscle function ....................................................................................................................... 36
7.5 Locomotion........................................................................................................................ 42
1
, 1. Circulatory system & trading places – Chapter 43
1.1 Het circulaire systeem
Elk organisme moet stoffen uitwisselen met de omgeving.
De uitwisseling van stoffen d.m.v. diffusie is alleen maar efficiënt wanneer het draait om hele korte afstanden (bijv.
zuurstof dat over 1 celmembraan wordt gefuseerd door een eencellig organisme).
Bij meerdere cellagen/celmembranen is dat lastig en daarom hebben de meeste meercellige organismes een circulator
systeem dat gevuld is met een bepaalde vloeistof, zoals bloedvaten gevuld met bloed.
Het circulatory systeem bestaat uit 3 onderdelen:
1. Een circulerende vloeistof (fluid)
2. Een set interconnecting vessels (leidingen, bloedvaten)
3. Een spierpomp, ofwel het hart
Deze circulatory systems kunnen open of gesloten zijn.
• Open of gesloten maakt onderscheid in de manier waarop de vloeistof door een organisme heen gaan:
Open: Een insect bijv. bij een sprinkhaan, loopt de vloeistof
(bijv. bloed maar in dit geval; hemolymph) tussen de cellen
door, door het gehele lichaam. Dit is dus een open systeem.
Gesloten: Bij een mens of dier loopt het bloed enkel door
bloedvaten heen. Dit is dus een gesloten systeem. Dit
gesloten systeem wordt een cardiovascular systeem
genoemd. Als zoogdieren is er dan ook nog eens een dubbele
bloedsomloop de pulmonaire (kleine bloedsomloop) en
systemische circulatie (grote bloedsomloop). Deze bestaat
uit 5 verschillende soorten bloedsvaten. Drie hiervan zijn de; Figuur 1: a). De krekel heeft een open circulatory system terwijl de
arteries (slagaderen), veins (aderen) en de capillaries regenworm afgebeeld bij b). een gesloten circulatory systeem bevat
(haarvaten). De vloeistof die hierdoorheen loopt, kan maar zoals bij mensen, maar de regenworm bevat wel maar een enkele
een kant op. Dit om het bloed rond te laten stromen. bloedsomloop en mensen een dubbele.
Dus het bloed gaat via het hart via de superior vena cava
(bloed afkomstig van het hoofd, de nek en de
voorpoten/armen) en de inferior vena cava (van de romp en
achterpoten/benen) weer terug naar het hart via het rechter
atrium.
5 soorten bloedvaten in het cardiovasculair systeem:
1. De arteriën (arteries/slagaders) die zich vertakken in
2. Arterieolen (arterioles/slagaders naar een specifiek
orgaan) die vertakken zich in
3. Capillairtjes (haarvaten, zorgen voor
stofuitwisseling) en die worden samen gevoegd tot
4. Venules (aders afkomstig van een orgaan) en die
weer samengevoegd tot
5. Veins.(centrale aders)
Arteriën en veins definiëren we aan de hand van waar het
bloed naar toe gevoerd wordt. Bloed komt het hart binnen via
de atrium (de boezem) en wordt uit het hart gepompt via de
verticle (de kamer). ! Let hierbij wel op dat dit het geval is
wanneer het bloed vanaf het hart het lichaam in wordt
gepompt. Wanneer het bloed van het lichaam naar de longen
gaat is dit precies andersom. In de longen wordt O2 ingeladen
en CO2 uitgeladen. In het lichaam precies andersom. Het Figuur 2: De bloedsomloop bij de mens ofwel het cardiovasculair
bloed geeft de organen O2 en neemt CO2 mee. systeem met verschillende benamingen voor het hart- en
bloedvatenstelsel
2
, 1.2 Het hart
Het bloed wordt één kant op gevoerd en er moet
voorkomen worden dat het naar het hart terug stroomt. Dit
wordt georganiseerd door de verschillende kleppen. De
kleppen tussen atrium en ventrikel wordt de
atriumventriculaire klep genoemd. Deze kleppen openen en
sluiten bij het pompen.
De halve maan vormige kleppen zorgen dat het bloed niet
terug kan stromen in het hart wanneer deze van het hart af
wordt gepompt.
De AV kleppen zitten tussen het atrium en ventrikel en de
halfvormige maan tussen het ventrikel en de slagaders.
Figuur 3: De verschillende hartkleppen afgebeeld en hierbij
ook de verschillende slagaders en aders die van het hart en
naar het hart lopen.
Aan- en ontspannen van het hart voor het pompen wordt de cardiac cycle
genoemd.
- Het samentrekken : de systole
- Het ontspannen : de diastole
Dit duurt ong 1 sec. Eerst een periode om het hart te vullen (ong. 0,5 sec.),
hierna gaan de atria zich samentrekken (maximaal gevuld) duurt ong 0,1
sec. En tot slot het samentrekken van de vertricels dat duurt ong. 0,3 sec.
Als gevolg trekt het dus ong. 70 keer per seconden samen (heart rate).
Zowel links als recht ong. 70 ml bloed dat rond gepompt wordt (stroke
volume). Als je dit vermenigvuldigd krijg je de cardiac output van 70ml*70
min = 4,9 L/min = 15,000 L/day Figuur 4: De cardiac cycle met hierin de 3
Dit is afhankelijk van de conditie van de desbetreffende persoon. verschillende stappen weergeven.
(Topsporter = hoog, slechte conditie = laag).
Sommige cardiac spiercellen zijn zelf-excitable, dit betekend dat deze cellen zich zonder prikkel (ofwel zichtzelf) kunnen
aanspannen. Dit is ook het geval bij het hart. De sinoatrial (SA) node ofwel pacemaker cellen. Deze bevinden zich in de
sinusknoop. De sinusknoop zit aan de bovenkant van het rechteratrium. Deze bepaald de hartslag. Bij het meten van deze
signaaltjes krijg je een ECG ofwel elektrocardiogram.
De prikkels van de pacemakercellen in de SA node (sinusknoop)
gaan via de gapjunctions het signal doorgeven naar andere
cellen van het hart. Door het samenknijpen (exiteren) van de cel
verplaatst de vloeistof met calcium zich vanuit één cel via de
gapjunctions naar de andere cel en hierdoor ontstaat een
kettingreactie. Hierdoor komt de wave bij de twee atria die
samen moeten gaan trekken. Vanaf de sinusknoop knijpt die van
boven naar beneden samen, eenmaal bij het atrium moet de
reactie van beneden naar boven lopen, zodat het bloed vanuit
het hart naar de longslagader en aorta kan stromen. Dit wordt
georganiseerd de AV knoop (atrioventraculaire). Deze houdt het Figuur 5: De pacemaker cellen en de reactie voor contractie die
signal vast en laat het via de Purkinje vezels weer onder in de deze in verschillende stappen gaat opwekken.
atria beginnen, waardoor de contractie onstaat.
3
Fysiologie &
anatomie
Samenvatting BMO periode 1.4
Cheyenne van Kraaij
23-3-2021
,Inhoud
1. Circulatory system & trading places – Chapter 43 .......................................................................... 2
1.1 Het circulaire systeem ......................................................................................................... 2
1.2 Het hart................................................................................................................................ 3
1.3 De bloeddruk en -regulatie.................................................................................................. 4
1.4 Gas uitwisseling ................................................................................................................... 5
2. Chemical messengers – Chapter 41 ................................................................................................ 7
2.1 De hypothalamus en hypofyse .......................................................................................... 10
2.2 Hormonale afwijkingen ..................................................................................................... 11
2.3 Calcium 2+ huishouding (homeostasis) .............................................................................. 11
3. Uitscheiding en nieren – Chapter 44 ................................................................................................. 14
3.1 De nieren in het menselijk lichaam ................................................................................... 14
3.2 Het beperken van de urine door het terugwinnen van voorurine .................................... 16
4. Elektrische signalen en het zenuwstelsel – Chapter 48 .................................................................... 21
4.1 Het centrale en perifere ZS...................................................................................................... 21
4.1 Membraanpotentiaal .............................................................................................................. 22
4.3 Neuronen & neurotransmitters .............................................................................................. 25
7. Mechanoreceptors – Chapter 50 ...................................................................................................... 27
7.1 Waarneming van geluid en balans .......................................................................................... 27
7.2 Visualisatie ............................................................................................................................... 30
7.3 Smaak en geur ......................................................................................................................... 35
7.4 Muscle function ....................................................................................................................... 36
7.5 Locomotion........................................................................................................................ 42
1
, 1. Circulatory system & trading places – Chapter 43
1.1 Het circulaire systeem
Elk organisme moet stoffen uitwisselen met de omgeving.
De uitwisseling van stoffen d.m.v. diffusie is alleen maar efficiënt wanneer het draait om hele korte afstanden (bijv.
zuurstof dat over 1 celmembraan wordt gefuseerd door een eencellig organisme).
Bij meerdere cellagen/celmembranen is dat lastig en daarom hebben de meeste meercellige organismes een circulator
systeem dat gevuld is met een bepaalde vloeistof, zoals bloedvaten gevuld met bloed.
Het circulatory systeem bestaat uit 3 onderdelen:
1. Een circulerende vloeistof (fluid)
2. Een set interconnecting vessels (leidingen, bloedvaten)
3. Een spierpomp, ofwel het hart
Deze circulatory systems kunnen open of gesloten zijn.
• Open of gesloten maakt onderscheid in de manier waarop de vloeistof door een organisme heen gaan:
Open: Een insect bijv. bij een sprinkhaan, loopt de vloeistof
(bijv. bloed maar in dit geval; hemolymph) tussen de cellen
door, door het gehele lichaam. Dit is dus een open systeem.
Gesloten: Bij een mens of dier loopt het bloed enkel door
bloedvaten heen. Dit is dus een gesloten systeem. Dit
gesloten systeem wordt een cardiovascular systeem
genoemd. Als zoogdieren is er dan ook nog eens een dubbele
bloedsomloop de pulmonaire (kleine bloedsomloop) en
systemische circulatie (grote bloedsomloop). Deze bestaat
uit 5 verschillende soorten bloedsvaten. Drie hiervan zijn de; Figuur 1: a). De krekel heeft een open circulatory system terwijl de
arteries (slagaderen), veins (aderen) en de capillaries regenworm afgebeeld bij b). een gesloten circulatory systeem bevat
(haarvaten). De vloeistof die hierdoorheen loopt, kan maar zoals bij mensen, maar de regenworm bevat wel maar een enkele
een kant op. Dit om het bloed rond te laten stromen. bloedsomloop en mensen een dubbele.
Dus het bloed gaat via het hart via de superior vena cava
(bloed afkomstig van het hoofd, de nek en de
voorpoten/armen) en de inferior vena cava (van de romp en
achterpoten/benen) weer terug naar het hart via het rechter
atrium.
5 soorten bloedvaten in het cardiovasculair systeem:
1. De arteriën (arteries/slagaders) die zich vertakken in
2. Arterieolen (arterioles/slagaders naar een specifiek
orgaan) die vertakken zich in
3. Capillairtjes (haarvaten, zorgen voor
stofuitwisseling) en die worden samen gevoegd tot
4. Venules (aders afkomstig van een orgaan) en die
weer samengevoegd tot
5. Veins.(centrale aders)
Arteriën en veins definiëren we aan de hand van waar het
bloed naar toe gevoerd wordt. Bloed komt het hart binnen via
de atrium (de boezem) en wordt uit het hart gepompt via de
verticle (de kamer). ! Let hierbij wel op dat dit het geval is
wanneer het bloed vanaf het hart het lichaam in wordt
gepompt. Wanneer het bloed van het lichaam naar de longen
gaat is dit precies andersom. In de longen wordt O2 ingeladen
en CO2 uitgeladen. In het lichaam precies andersom. Het Figuur 2: De bloedsomloop bij de mens ofwel het cardiovasculair
bloed geeft de organen O2 en neemt CO2 mee. systeem met verschillende benamingen voor het hart- en
bloedvatenstelsel
2
, 1.2 Het hart
Het bloed wordt één kant op gevoerd en er moet
voorkomen worden dat het naar het hart terug stroomt. Dit
wordt georganiseerd door de verschillende kleppen. De
kleppen tussen atrium en ventrikel wordt de
atriumventriculaire klep genoemd. Deze kleppen openen en
sluiten bij het pompen.
De halve maan vormige kleppen zorgen dat het bloed niet
terug kan stromen in het hart wanneer deze van het hart af
wordt gepompt.
De AV kleppen zitten tussen het atrium en ventrikel en de
halfvormige maan tussen het ventrikel en de slagaders.
Figuur 3: De verschillende hartkleppen afgebeeld en hierbij
ook de verschillende slagaders en aders die van het hart en
naar het hart lopen.
Aan- en ontspannen van het hart voor het pompen wordt de cardiac cycle
genoemd.
- Het samentrekken : de systole
- Het ontspannen : de diastole
Dit duurt ong 1 sec. Eerst een periode om het hart te vullen (ong. 0,5 sec.),
hierna gaan de atria zich samentrekken (maximaal gevuld) duurt ong 0,1
sec. En tot slot het samentrekken van de vertricels dat duurt ong. 0,3 sec.
Als gevolg trekt het dus ong. 70 keer per seconden samen (heart rate).
Zowel links als recht ong. 70 ml bloed dat rond gepompt wordt (stroke
volume). Als je dit vermenigvuldigd krijg je de cardiac output van 70ml*70
min = 4,9 L/min = 15,000 L/day Figuur 4: De cardiac cycle met hierin de 3
Dit is afhankelijk van de conditie van de desbetreffende persoon. verschillende stappen weergeven.
(Topsporter = hoog, slechte conditie = laag).
Sommige cardiac spiercellen zijn zelf-excitable, dit betekend dat deze cellen zich zonder prikkel (ofwel zichtzelf) kunnen
aanspannen. Dit is ook het geval bij het hart. De sinoatrial (SA) node ofwel pacemaker cellen. Deze bevinden zich in de
sinusknoop. De sinusknoop zit aan de bovenkant van het rechteratrium. Deze bepaald de hartslag. Bij het meten van deze
signaaltjes krijg je een ECG ofwel elektrocardiogram.
De prikkels van de pacemakercellen in de SA node (sinusknoop)
gaan via de gapjunctions het signal doorgeven naar andere
cellen van het hart. Door het samenknijpen (exiteren) van de cel
verplaatst de vloeistof met calcium zich vanuit één cel via de
gapjunctions naar de andere cel en hierdoor ontstaat een
kettingreactie. Hierdoor komt de wave bij de twee atria die
samen moeten gaan trekken. Vanaf de sinusknoop knijpt die van
boven naar beneden samen, eenmaal bij het atrium moet de
reactie van beneden naar boven lopen, zodat het bloed vanuit
het hart naar de longslagader en aorta kan stromen. Dit wordt
georganiseerd de AV knoop (atrioventraculaire). Deze houdt het Figuur 5: De pacemaker cellen en de reactie voor contractie die
signal vast en laat het via de Purkinje vezels weer onder in de deze in verschillende stappen gaat opwekken.
atria beginnen, waardoor de contractie onstaat.
3
