ecologie
wat is ecologie
- Voor het eerst gedefinieerd in 1866 door Ernst Haeckel
- Ecologie is geen levenswijze maar een wetenschap
- Ecologie bestudeert de complexe interacties tussen alle levende wezens onderling en hun
omgeving
o biotiek (= alle levende wezens)
o abiotiek = (alle niet-levende omgevingsfactoren)
o → interactie gebeurd in een ecosysteem
- de oudste wetenschap!
- In de prehistorie al moesten mensen als jager-verzamelaars begrijpen waar bepaalde
planten en dieren voorkwamen, om aan voedsel te geraken, én om zichzelf te beschermen
- Landbouwers → weten welke planten op welke bodem
o Functie van overleven
Het ecosysteem als studieobject van de ecologie
- Ecosysteem: geheel van abiotische en biotische componenten die samen functioneren als
een eenheid
- Abiotische componenten:
o fysische en chemische condities zoals de atmosfeer en de gassen die daar in
voorkomen
o het klimaat (neerslag, temperatuur en luchtvochtigheid),
o de textuur
o structuur
o voedselrijkdom van de bodem en de beschikbaarheid aan water.
- biotische componenten
o boven- en ondergronds voorkomen.
o Interacties met deze andere organismen kunnen vriendschappelijk of vijandig zijn
Abiotiek stuurt biotiek
- Welke boomsoorten op een bepaalde bodem kunnen groeien hangt af van textuur,
voedselrijkdom en zuurtegraad van de bodem.
- Op voedselarmere en zuurdere bodems groeien eiken, berken en dennen.
- Op voedselrijkere, minder zure leembodems groeien ook soorten als linde, kers, esdoorn,
haagbeuk en es.
- Abiotiek is dus sturend voor de biotiek.
Biotiek stuurt abiotiek
- Beukenbos in de zomer laat weinig licht door
- Dus geen vegetatie
Biotiek stuurt biotiek
- Bodem bepaalt boomsoort
- Boomsoort bepaald afbraaksnelheid
- Afbraaksnelheid beinvloed de bodem
1
,Wetenschappelijke methode
Stappenplan
Testen van hypothese
- biomassaproductie van grasland afhangt van de beschikbaarheid aan water of nutriënten
- biomassaproductie van grasland toeneemt wanneer de beschikbaarheid aan nutriënten in
de bodem toeneemt
- betrouwbaarheid door de P waarde → hoe kleiner hoe zekerder
o waarde van 0.05
2
, observationele studie
- Observatie en monitoring van een natuurlijke omgeving, zonder dat de onderzoeker ingrijpt
in het ecosysteem
- Opvolgen van trends in ruimte en/of in tijd
- Oorzaken vaak moeilijk vast te stellen
- Oudste observationele studie:
o HUBBARD BROOK EXPERIMENTAL FOREST
Wat is de invloed van het bos op de waterkwaliteit van de beek
- Het water dat in het stroombekken terecht komt via neerslagwater (input) en het water dat
het stroombekken verlaat via oppervlaktewater (output)
- Door de inkomende nutriënten via het neerslagwater te vergelijken met de output kan het
effect van het bos bestudeerd worden
- Het bestaande ecosysteem wordt gemonitord, maar er wordt niet ingegrepen in het
ecosysteem.
Experimentele studies
- manipuleert de onderzoeker het systeem om dit vervolgens te observeren.
- Experimenten uitvoeren om bepaalde patronen te kunnen verklaren
- Vb simulatie van ijsstormen
3
, Experimentele labo studie
- bouwen onderzoekers een deeltje van het ecosysteem na in een labo
- werkelijkheid te vereenvoudigen door het constant houden van verschillende factoren
- het laten variëren van een bepaalde factor waar men van vermoedt dat deze van invloed is.
- Zijn vaak minder complex en duur dan experimentele veldstudies
Studie van jacobskruid
- Strategie tegen grazers: productie van giftige alkaloiden
- Worden vrije alkaloiden wanneer opgenomen
- Tasten lever aan, verstoppen kleine bloedvaatjes
- Smaakt vers vies, maar droog smaakloos
- Belangrijk dat deze soort niet in hooi terecht komt
- POTPROEF: Jacobskruiskruid planten in verschillende bodems
- Bodemmoeheid = negatieve invloed van de bodembiota op het voorkomen van
jacobskruiskruid
o negatieve plant-soil-feedback
wiskundige modellen
- ecologische fenomenen beter te begrijpen.
- Op basis van bestaande gegevens, kunnen mathematische modellen gemaakt worden
waarmee onder andere toekomstvoorspellingen kunnen gemaakt worden
- Vereenvoudiging van de werkelijkheid – voor- en nadelen
climate envelope model
- klimaatvenster berekend dat voor soorten aangeeft wat hun optimaal verspreidingsgebied
is qua klimaat.
- berekent men dan waar deze soorten kunnen voorkomen bij veranderingen in het klimaat
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kelseymaes1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.16. You're not tied to anything after your purchase.