In dit document heb ik het hoofdstuk Verzorgingsstaat samengevat uit het boek Thema's Maatschappijleer VWO. In de samenvatting wordt alle stof uitgebreid en overzichtelijk uitgelegd en uitgebeeld; schema's en begrippen-uitleg.
Succes!
Nederlands als verzorgingsstaat
Verzorgingsstaat: De overheid bemoeit zich actief met de welvaart en het welzijn
van haar inwoners.
Welvaart → De mate waarin mensen over voldoende middelen beschikken om hun
behoeften te vervullen.
Welzijn → De mate waarin mensen tevreden zijn over hun lichamelijke en
geestelijke gezondheid.
Delen van risico’s
Om een verzorgingsstaat te kunnen inrichten is solidariteit belangrijk. Mensen
moeten bereid zijn kosten voor elkaar te dragen.
Solidariteit → Als er bereidheid is in een groep of samenleving om risico’s met
elkaar te delen.
Collectiviteit
Bij een verzorgingsstaat heb je een collectief (gezamenlijk) belang:
Je maakt gebruik van gezamenlijke voorzieningen (collectieve goederen).
Als je iets overkomt ben je verzekerd.
Collectieve voorzieningen kunnen ook leiden tot bewust passief gedrag. In dit
geval spreken we van zogenaamde ‘free riders’.
Functies van de verzorgingsstaat
De verzorgingsstaat zorgt voor welvaart en welzijn. Dit zie je terug in vier belangrijke
functies:
Verzorgen.
Verzekeren.
Verheffen.
Verbinden.
Socialezekerheidsstelsel → Verzekert mensen van een inkomen bij werkloosheid,
ziekte, ouderdom of arbeidsongeschiktheid.
, Rechten en plichten
Nederland een sociale rechtsstaat. Dit betekent dat burgers sociale grondrechten
hebben, zoals:
voldoende werkgelegenheid (art. 19).
bestaanszekerheid en spreiding van welvaart (art. 20).
volksgezondheid (art. 21).
voldoende woongelegenheid (art. 22).
goed onderwijs (art. 23).
Bij sociale grondrechten horen ook plichten. Denk aan:
sollicitatieplicht.
het betalen van
belasting en premies.
leerplicht.
Tussen plan en vrije markt
Planeconomie:
o Gebaseerd op gelijkheid.
o Communistische staatsopvatting: de staat neemt de totale
verzorging van zijn burgers op zich.
o In praktijk vaak mislukt (Bijv. Sovjet Unie en China).
Vrijemarkteconomie
Tegenover de planeconomie staat de vrijemarkteconomie die zich kenmerkt door:
de waarde vrijheid.
een passieve overheid.
particuliere verzekeringen.
‘risico van het delen’ in plaats van ‘delen van het risico’.
hoge zorgkosten en kosten voor goed onderwijs.
Drie typen verzorgingsstaten
We onderscheiden drie typen verzorgingsstaten:
de sociaaldemocratische verzorgingsstaat.
de liberale verzorgingsstaat.
de corporatistische verzorgingsstaat.
Sociaaldemocratische verzorgingsstaat
Kenmerkend voor Scandinavische landen.
Flexibele arbeidsmarkt én een sterke sociale zekerheid.
Hoge uitkeringen.
Uitgebreide verlofregelingen voor ouders.
Hoge collectieve lasten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daandieteren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
