Samenvatting MeMo 3 vwo Handboek, Geschiedenis, Hoofdstuk 3

H3 De Sovjet-Unie
3.2 De Russische Revolutie
Rusland vóór 1917
Rusland voor 1917
 Vanaf 1613: keizerrijk --> tsaar
 Romanov dynastie (macht van God)
 Nicolaas II (1868-1918)
 Autocratie = zelfbestuurder
 Absolutisme
Rusland 19e eeuw
 Landbouwmaatschappij
 Adellijke grootgrondbezitters
--> feodalisme (afhankelijkheid heer en knecht)
Nb. Adel --> geen voordeel bij modernisering landbouw
Eind 19e eeuw
 Opkomst Russische industrie
 Sociale kwestie
--> Slechte woon en werkomstandigheden
Onvrede tsaar
 Kritiek op autocratie (zelfbestuurder)
A. Liberale burgers --> grondrechten en inspraak (voor rijke burgers)
B. Marxisten --> kapitalisme = ongelijkheid/uitbuiting
--> opstand arbeidersklasse (klassenstrijd) -->
 Revolutie --> communistische staat (arbeiders aan de macht (over het land en de
productiemiddelen))
Lenin
 1887: broer veroordeeld ter dood --> Lenin radicaliseert
 Communisme
 1891: jurist
 1897-1900: Siberië
 1905: Revolutie
Marxism-Leninism
 Probleem Marxisme: weinig arbeiders in Rusland
 Lenin past de leer aan Rusland aan
 Revolutie in Rusland door strak georganiseerde partij
 Leden beroepsrevolutionairen

,  Bolsjewieken (de minderheid)
Nb. Sociaaldemocraten --> eens met Marx én voor algemeen kiesrecht = mensjewieken
Nb. Geheime politie
Russisch-Japanse oorlog
 1904-1905
 Japan --> expansie in Korea en China (Mantsjoerije)
 Rusland reageert (Port Arthur)
 1905: Zeeslag Tsushima --> Russische vloot vernietigt
 Rusland verliest de oorlog --> onrust in Rusland
--> hierdoor twijfelen aan tsaar
1905
 Demonstratie Winterpaleis --> hervormingen/kiesrecht
 Politie opent vuur
 Toch: Doema (parlement, weinig invloed)
 St. Petersburg: arbeiders richten een sovjet (raad) op
Twee revoluties in één jaar
Twee revoluties in een jaar
 1914: WOI --> strijd verloopt dramatisch voor Rusland
 Slachtoffers
 Slechte uitrusting leger
 Hoge voedselprijzen
 Honger en plundering
 Tsaar: dramatisch legeraanvoerder
 Feb 1917: revolutionaire sfeer in Rusland
Februarirevolutie 1917
 Februari --> Doema steunt demonstranten
 2 maart --> Nicolaas II treedt af
 VR (voorlopige regering): Liberalen en sociaaldemocraten
--> Revolutie door verandering op politiek gebied
 Taken:
1. Grondwet
2. Verkiezingen
3. Oorlog beëindigen
Lenin in St. Petersburg
 Duitsland --> smokkelt Lenin Rusland binnen
 Waarom?
 Aprilstellingen: