Samenvatting Hersenen en gedrag
bijeenkomst 1 introductie
Gedrag
Psychologie Er zijn oneindig veel vragen te stellen over ons gedrag en wat eraan ten
grondslag ligt! De Psychologie is een wetenschap die zich ermee bezighoudt! In de loop van
de tijd zijn veel verschillende psychologische stromingen ontstaan die allemaal een eigen
visie hebben op gedrag en op hoe het kan worden verklaard.
Darwin zag in 1859 ook de ontwikkeling van de evolutionaire psychologie.
Nature-nurture debat: hoeveel van ons gedrag is door onze genen bepaald en hoeveel van
onze omgeving:
Nature: alle eigenschappen die in je genen zitten en die je erft van je familieleden.
Nurture: alle eigenschappen die aangeleerd zijn vanuit je omgeving en door je
opvoeding.
De neuropsychologie is verwant aan de biologische psychologie en evolutionaire
psychologie.
Biologische psychologie (nature):
Mens is een (on)beschreven blad.
Erfelijke bagage is vastgelegd bij de conceptie.
Gedrag en gedachten, emoties en motieven worden altijd samengesteld met de
biologische processen in het lichaam. Zo kan gedrag worden veroorzaakt door bijv.
een virus, erfelijke gen, cel afwijking, te veel of tekort aan hersenen- en
lichaamsstofjes zoals neurotransmitters en hormonen.
Zonder hersenen is gedrag niet mogelijk
Mensen zijn het product van een langdurige evolutionaire geschiedenis (Darwin
evolutietheorie). Gedrag van mensen kan begrijpelijk gemaakt worden door het te
plaatsen binnen evolutie.
Stof tot nadenken: zijn wij ons brein, is wat we doen de vrije keuze?, tot welke mate
houdt je jezelf verantwoordelijk voor de dingen die je doet?
Evolutionaire psychologie (nurture):
, Hersenen zijn net als alle andere onderdelen van het lichaam, de uitkomst van een
evolutionair proces.
Daaruit volgt dat, al is iedereen uniek, ieders geest ook kenmerken heeft die terug te
vinden zijn bij alle andere mensen. Deze worden d.m.v. natuurlijke selectie (Darwin)
doorgegeven van generatie op generatie omdat ze helpen bij overleving en voortplanting.
Deze universele kenmerken van de menselijke geest, psychologische adapties (=
aanpassingen), zorgen ervoor dat onze gedragsmogelijkheden gereduceerd worden tot
een beperkt aantal acties.
Psychologische adapties zijn complex, bestaan uit verschillende onderdelen, zijn
functioneel gespecialiseerd en talrijk, snel, automatisch en onbewust.
(TENTAMENOEFENVRAAG)
Massive modularity hypothesis: het brein is een collectie van instincten die geadapteerd
is om evolutionair significante problemen oplossen. (snel en gepast reageren op een
slang of ontrouwe partner). Is universeel
Darwin’s theorie
Die dieren die het beste zijn aangepast aan hun natuurlijke omgeving, zullen het
gemakkelijkst voedsel kunnen vinden, zich beter kunnen verdedigen tegen aanvallers,
beter bestand zijn tegen parasieten en soepeler weten om te gaan met de eisen van het
klimaat en meer gezonde nakomelingen produceren dan minder goed aangepaste
soortgenoten. Dit heet natuurlijke selectie of survival of the fittest. Fit betekend passend
Adapties van eigenschappen die niet bijdragen aan overleving en voortplanting zijn te
onderscheiden door:
Complex van aard
Bestaan uit verschillende onderdelen
Werken automatisch
Hebben een duidelijke functie (TENTAMENOEFENVRAAG)
Darwins Seksuele selectie: dieren die niet goed zijn aangepast overleven alsnog.
Bepaalde kenmerken, hoe onhandig ook, doen het goed bij het andere geslacht en
worden zo doorgegeven. Vrouwen willen sterkste/mooiste mannetje. Moet zo goed
mogelijke kansen hebben om zich verder voort te planten. Doordat vrouwen de mooiste
mannen worden geselecteerd blijven mooie soorten voortbestaan(pauw).
Seksuele dimorfisme: seksuele selectie heeft meer invloed op uiterlijk en gedrag van
mannetjes dan op vrouwtjes (pauw). Mooiste blijven over.
Na Darwin:
Meer inzicht in erfelijkheid
Onderzoek naar de adaptieve waarde van diergedrag (ethologie)
Inclusive fitness: het gaat niet alleen om het individu maar ook om genetische
verwantschap
Vergelijkende psychologie: gedrag van mens en dier vergelijken
Cumulatieve cultuur: we nemen niet alleen dingen van elkaar over maar
brengen ook verbeteringen aan.
Shared intentionality: samen iets doen en bereiken.
Cognitieve archeologie: op basis van vondsten een beeld vormen van voorouders.
Kritiek op de evolutionaire psychologie
Niet alles draait om instincten
Niet te toetsen, verklaringen achteraf
Naturalistic fallacy: het idee dat men wat men in de praktijk aantreft ook juist vindt
Te veel nadruk op de genen en nog te weinig kennis over epi-genetica: het tot expressie
komen van genen in samenspel met de omgeving
Ons brein in een Notendop
, Bij al onze gedragingen, gewaarwordingen, ervaringen, gedachten en gevoelens is ons brein
betrokken! Naar schatting 80 miljard neuronen en ongeveer evenveel gliacellen
Grijze stof: celkernen. Informatieverwerking.
Witte stof: uitlopers. Informatieoverdracht.
Functie neuronen: overdracht zintuigelijke, motorische en interneuronale informatie.
Gliacellen: steuncellen, structuur/stevigheid, aanvoer voedingsstoffen, opruiming
afval, isolatie axonen (myseline), wegwijzen, vorming bloedhersenbarriere,
bufferfunctie.
Neuronen
Onze neuronen en hun verbindingen bepalen
ons gedrag en wie we zijn.
Er zijn heel veel verbindingsmogelijkheden,
soms heeft 1 cel wel 150.000.
Bijeenkomst 2 werking van het brein
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Anoukvanbalen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
