HISTORISCHE INZICHTEN
HOOFDSTUK 4: DE HEDENDAAGSE TIJD
DE OMWENTELING MET DE FRANSE REVOLUTIE: EEN BREUK MET DE
STANDENMAATSCHAPPIJ
Omwenteling: definitieve breuk in de geschiedenis
In de 15e eeuw was er al een omwenteling weest door de opkomst van het humanisme,
protestantisme, doorbraak van de wetenschap het verlichtingsdenken was gebaseerd op het
humanisme
In de 17e eeuw was de breuk veel harder omdat er bijna definitief afstand werd genomen van de
standenmaatschappij
DE DRIE REVOLUTIONAIRE PERIODES TUSSEN 1789 EN 1739
1. De periode 1789-1792: de drie omwentelingen van de jakobijnen en de girondijnen
Deze twee “clubs” waren voorlopers van de hedendaagse politieke partijen (Jakobijnen
stelden zich sociaaleconomisch links op, ze kozen partij voor de arbeidersklasse (kwam op in
deze tijd) voorlopers van de socialisten)
De uitbuiting van de arbeidsklasse heeft gezorgd voor de eerste industriële revolutie de
Jakobijnen kwamen op voor de belangen van de lagere klassen
De fabrieken werden vooral opgericht in de steden daarom dat de Jakobijnen ook
afkomstig waren uit de verstedelijkte gebieden
De Girondijnen behoorden zelf tot de hogere burgerij en profiteerden van de industriële
revolutie (fabrieksbazen, bankiers, renteniers, rechters) zij waren de voorlopers van de
liberalen (kozen partij voor degene die middelen en bezittingen hadden)
Beide groepen hebben dan de handen in elkaar geslagen en hebben samen een verbond
gesloten gedurende drie jaar dit zorgde voor een grote omwenteling
Aspecten van de omwenteling:
De standenstaat werd op geheven (staat waarin bepaalde staten voorrechten
hadden werd vervangen door een rechtstaat met haar rechtsgelijkheid)
De erfelijke adelstand werd afgeschaft
De monarchie werd afgeschaft geen koningshuis meer
De monarchie werd vervangen door een republiek
Invoering van een door het volk gekozen parlement
Invoering scheiding kerk en staat (geen enkele samenwerking meer mogelijk tussen
kerk en staat)
Al deze omwentelingen werden genoteerd in de Franse grondwet zodat de rechten ook door de staat
zelf beveiligd werden
1
, 2. De periode 1792-1795: de Jakobijnen, de kordeliers en het terreurbewind
Vanaf 1792 veroveren de Fransen de Zuidelijke Nederlanden de Fransen trekken ten
oorlog en willen hun principes van de republiek in alle landen van Europa opleggen (dit willen
ze doen door middel van oorlog een land over te nemen en zo de republiek te kunnen
invoeren)
De Zuidelijke Nederlanden werd ingenomen door Frankrijk, dit betekent dat de inwoners
onder het gezag kwamen van de Franse leiders (1792-1814)
1792: de Franse revolutie evolueert in een zeer pijnlijke richting aangezien de Jakobijnen en
de Kordeliers aan de macht kwamen dit waren aanhangers van uiterst links je kan de
Kordeliers ook omschrijven als vroeg communisten (bevonden zich voornamelijk in Parijs)
zij werden beïnvloedt door uiterst linkse ideologieën van Jean Jacques Rousseau
Het zijn de kordeliers die de Jakobijnen hebben beïnvloedt met hun uiterst linkse ideologieën
1792-1795 er ontstaat een links bewind wat aanvankelijk ook voordelig was voor de
lagere bevolking men had een paar gunstige maatregelen genomen
Voorbeelden van deze voor de lagere klasse gunstige maatregelen:
De voedselprijzen werden goedkoper gemaakt (ook de lagere bevolking kon over
voedsel beschikken)
Men heeft in die tijd veel geweld uitgeoefend tegen de vijanden van de republiek
dit waren de klassen die voordien in de standenmaatschappij veel macht hadden
gehad (adel, geestelijken, koning) dit waren contra revolutionairen zij willen de
maatregelen van de Frans Revolutie (afschaffing monarchie, afschaffing
standenmaatschappij) ongedaan maken ook de contra revolutionairen hebben
geprobeerd met geweld de maatregelen ongedaan te maken symbolisch voor
deze strijd was de publiekelijke executie van Lodewijk XVI op 21 januari 1793
Wanneer men een zeer gewelddadige politiek begint toe te passen tegen de tegenhangers van het
regime, dan past men als gezagdragers terreur toe de techniek van de terreur is later ook gebruikt
geweest in communistische regimes, fascistische regimes en in Islamitische staten (wordt ook nog
toegepast in Rusland, China en Cuba)
Terreur: mensen willekeurig aanhouden/vervolgen en terechtstellen. Dit gebeurt op vraag van het
gezag zonder de principes van de rechtstaat te respecteren.
Welke belangrijke principes:
Vermoeden van onschuld je bent pas schuldig als dit bewezen is
De rechten van de verdediging worden niet gerespecteerd door dit niet na te komen jaagt
men de mensen ook schrik aan
De republikeinen vonden ook dat je republikeinse kledij moest dragen, je republikeins moest
gedragen zo niet dan werd je vervolgd dit noemt men een totalitaire maatschappij: iedereen
moet gelijk denken/handelen/ zich gedragen
Alle principes van de rechtstaat worden door een terreurbewind/schrikbewind (onder leiding van
Robbes Pierre) op de helling geplaatst
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amberlinemartens13. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.