Basistextiel VII Mechanisch & Chemisch Veredelen – Samenvatting Famke Stok
Mechanisch Veredelen
Wat is Veredelen?
Bij finishing gaat het om alle processen in de textielindustrie die worden uitgevoerd om het
substraat aan de eisen van de klant te laten voldoen.
Het begin van het afwerkingsproces is na de weef-, brei- of niet-geweven productie en eindigt
in de inspectiekamer.
Finishing:
- Voorbehandeling.
- Bedrukken of verven.
- Mechanische of chemische finish.
Mechanisch finishing
Mechanisch finishen = het toepassen van fysische principes zoals wrijving, temperatuur, druk
of spanning, op de stof.
Het doel is om functionaliteiten toe te voegen of het uiterlijk (uiterlijk) of de hand (greep) van
de stof te veranderen.
Mechanisch veredelen wordt ook wel droog veredelen genoemd.
à Mechanische finishen wordt over het algemeen toegepast op droge weefsels met een open
breedte, met of zonder warmtebehandeling, waardoor de weefsels een goede dimensionale
stabiliteit krijgen (krimpvrij en vormvast) en de "hand" van het textielproduct wordt gewijzigd
door de structuur ervan te veranderen (ten minste de oppervlaktestructuur).
Een goede dimensionale stabiliteit betekent dus dat een stof krimpvrij of vormvast is.
Calendaring (kalanderen)
Stof tussen rollers laten glijden, om verschillende texturen of effecten te creëren (zoals gladde,
vlakke en 3D-oppervlakken).
Wordt toegepast om bijvoorbeeld de greep en glans van de stof te verbeteren of om stoffen
een reliëf te geven.
De resultaten zijn afhankelijk van: druk, temperatuur, snelheid, type kalender en de volgorde
van deze kalenders.
Over kalanderen moet vermeden worden, dat verzwakt de garens.
1
,Basistextiel VII Mechanisch & Chemisch Veredelen – Samenvatting Famke Stok
Deze machine bestaat in het algemeen uit een of meer paren rollen die tegen elkaar worden
aangedrukt met regelbare druk en identieke of vergelijkbare tip-snelheden.
De rollers geven het doek:
- Een mat uiterlijk, vergelijkbaar met het stralen.
- Een dwarsstreepgravure om de weerstand van het weefsel tegen glijden te
verbeteren.
- Een zeer dun diagonaal streeppatroon met zijdeglans.
- Een patroongravure met reliëfeffecten.
De stalen rollen kunnen zodanig worden uitgerust dat zij van binnenuit worden verwarmd
door middel van stoom, circulerende vloeistoffen of elektrische energie.
Zij worden ondersteund door een verticaal centraal frame van staal, met dezelfde afmetingen
als de rollen, terwijl het oppervlak bekleed is met zachter materiaal zoals;
- Katoen (om hoge temperaturen te weerstaan)
Rollen gemaakt van papier/katoen, worden bijna gebruikt in wrijvingskalanders en
voor het behandelen van harde vezels, dankzij hun hoge weerstandscapaciteit.
- Wollen papier (om de glazuurafwerking te verbeteren)
De met papier/wol beklede rollen, die 45-50% wol bevatten, hebben een goede
elasticiteit en een uitstekende slijtvastheid en zijn geschikt voor een groot aantal
toepassingen: zij kunnen ook worden gebruikt in reliëfkalanders.
- Jute, wol of kunststofmateriaal zoals polyamide.
De levensduur van katoen-polyester of polyamide rollen is aanzienlijk langer: zij zijn
namelijk zeer resistent en laten zich niet gemakkelijk door vouwen, knopen of naaien
aantasten.
De effecten op het doek kunnen blijvend worden ingesteld door thermoplastische vezels te
gebruiken of door geschikte afwerkingsproducten (thermo hardende hars of stoffen op basis
van reactieve stoffen) toe te passen.
Het gebruik van verschillende soorten kalanders geeft verschillende effecten, zoals:
Sheen appearance Kan worden verkregen door het oppervlak van
het doek glad te maken, waardoor een betere
weerkaatsing van het licht wordt verkregen.
Better coverage Het is te wijten aan de samendrukking van de
stof, die een afvlakking van elk afzonderlijk
garen teweegbrengt.
Softer hand Het wordt verkregen dankzij een licht
strijkeffect, dat een gladder en zachter
doekoppervlak oplevert.
Surface patterns Zij kunnen worden verkregen door middel van
speciale effecten ("embossing" bijvoorbeeld)
voor decoratieve doeleinden of om de gladheid
van het oppervlak te wijzigen.
2
,Basistextiel VII Mechanisch & Chemisch Veredelen – Samenvatting Famke Stok
Yarn swelling and rounding effect Zij geven een bescheiden glazuurafwerking aan
de stof, een glad oppervlak en vooral een volle
en zachte hand.
De voornaamste typen kalanders zijn:
Kalanders met twee rollen: zij bestaan uit een gladde rol gekoppeld aan een metalen rol, die
kan worden verwarmd.
De omwentelingssnelheden van de twee cilinders kunnen verschillend zijn: deze
systeemarchitectuur veroorzaakt een zekere wrijving, die een hoog glanseffect aan het weefsel
geeft. Het glanzende effect hangt af van de verschillende rotatiesnelheid, druk en
temperatuur.
Kalanders met drie walsen: de meest voorkomende combinaties zijn de volgende:
- Glad-staal-glad-rollen: deze structuur zorgt voor een beter glanseffect en geeft het
doek meer massa.
- Staal-glad-glad-walsen: deze combinatie maakt verschillende effecten mogelijk.
Wanneer het doek gladde walsen heeft krijgt het doek een matte uitstraling en een
vollere hand.
Kalander met twee rollen Kalander met drie rollen
Universele kalanders: deze kalanders, uitgerust met 3-5-7 of zelfs meer rollen, worden
universele kalanders genoemd.
Zij kunnen de stof verschillende effecten geven: enkele daarvan worden hieronder beschreven:
- Roleffect: afgevlakte stof, hoge dekkingsgraad, zachte hand en matige glans.
- Mat effect: hoge dekkingsgraad, zachte hand en mat effect.
- Glanzend effect: dit effect ontstaat door de wrijving die ontstaat bij de overgang
tussen een gladde en een stalen roller.
Silk effect Roll effect Matt effect
Roll calendaring
Stof tussen ten minste 2 kalenders. à stalen (steel) roll is een harde wals en de
elastische (elastic) roll is een zachte wals.
- Zacht tegen zacht:
Duffe afwerking en zachtere hand.
- Hard (verhit) tegen zacht:
Lustrouseffect:
Garens in de stof worden in een platte vorm geperst, waardoor
stofbedekking toeneemt en meer licht wordt gereflecteerd. Geeft
compacte/dichte stof.
à hard tegen hard: kan niet want hiermee maak je het doek kapot.
Cambric is een lichte, dicht geweven stof van
wol of katoen, met een lichte glans. Wordt
gebruikt voor interieur en kleding.
Batist is een effen geweven stof, gemaakt van
katoen, wol of polyester. Zeer dun en
lichtgewicht, maar niet transparant. Veel
gebruikt voor voering en lingerie.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fjvstok. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.