Samenvatting Spijsvertering en Stofwisseling Geneeskunde VU
17 views 0 purchase
Course
Spijsvertering En Stofwisseling
Institution
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Een samenvatting van de hoorcolleges en literatuur voor het vak Spijsvertering en Stofwisseling. Ik heb het vak ruim gehaald met deze samenvatting. Incl. afbeeldingen, anatomie, voorbeelden en veel uitleg. Antwoorden op tentamenvragen zijn erin verwerkt en uitgelegd.
Histologie
Darm bestaat uit verschillende wanden
- Mucosa (staat in direct contact met voedingsstoffen)
- Epitheel
- Lamina propria
- Muscularis mucosa
- Submucosa
- Vaten en zenuwen (plexus van Meissner = belangrijke zenuwknoop, stuurt
klieren aan → afgifte darmvocht en darmsappen)
- Klieren en lymfe
- Muscularis propria
- Circulair (voedingsbrei samengeknepen = segmentatie) en longitudinaal
(voedingsbrei voortbewogen = peristaltiek)
- Plexus myentericus (stuurt autonoom de darmbewegingen aan) →
parasympaticus
1
, - Serosa → in verbinding met mesenterium, als blad over darmstelsel. Organen die
bedekt zijn met het mesenterium liggen intraperitoneaal, de rest retro- of
extraperitoneaal.
MOND EN FARYNX
Je maakt voedsel fijn en bevochtigt het.
Palatum zorgt voor afsluiting mondholte en neusholte. Is afgeschermd tijdens slikken.
Luchtpijp wordt afgesloten door epiglottis.
Slikken
- Orale fase = mond
- Toevoegen speeksel door speekselklieren (95% water, slijm, amylase
(verteert koolhydraten) en IgA (Waldeyers ring = spelen belangrijke rol bij
afweersysteem. Eerste antistof dat in actie komt, dus rol bij afweersysteem)
→ stimulatie parasympaticus.
- Onder tong (glandula submandibularis en sublingualis)
- Zijkant wang (glandula parotis)
- Kauwen
- Vormen
- Verplaatsen
- Faryngeale fase → meer in de keel. Sluiten en openen van structuren.
- Sluiten nasofarynx
- Optrekken laryngofarynx
- Openen buis van Eustachius
- Sluiten orofarynx
- Sluiten larynfarinx
- Peristaltiek farynx
Ziektebeelden mond en farynx:
2
,- Inflammatie
- Aften (stomatitis aphtosa) = lokale ontsteking van mucosa van mond.
Pijnlijk, weefseldefect, witkleurig, rode verkleuring ‘halo’. Geneest binnen
7=10 dagen, recidiverend. Bij Crohn zie je vaak aften.
- Candida (spruw) = infectie van gist/candida albicans. Geen pijn,
wegveegbaar witbeslag, erytheem. Vaak bij immuungecompromitteerde
patiënten. Behandeling: locaal antimyocoticum (miconazol) of systemaisch
antimycoticum (fluconazol)
- Bof (parotis epidermica) = bofvirus, zeer besmettelijk. Koorts, spier- en
hoofdpijn, vermoeidheid, pijnlijke zwelling parotiden. Geen behandeling
- Proliferatie
- Leukoplakie = weefsel in mond wat niet hoort, verouderingsproces i.c.m.
leefstijl (bijv. roken of alcohol, hoeft niet altijd). Vaak gevaarlijk, omdat het
zich kan ontaarden in plaveiselcelcarcinoom. Niet-wegneembare
slijmvliesverandering. Biopt nemen en exisie of laserverdamping.
- Plaveiselcelcarcinoom: 95% orale maligniteiten.
- RR: alcohol, roken, HPV-16.
- Vaak geen klachten, soms loszittende tanden, bloedingen, dysfagie,
pijn, paresthesieën (tintelingen) tong of lippen, luchtwegobstructie,
otitis media (drukken buis van Eustachius weg).
- LO: valt niet altijd op, maar goed kijken en dan zie je verheven witte
plaque, irregulaire ulceratie, verdikte mucosa.
- Beloop; vaak lokale infiltratie, maar kan ook metastaseren (lymfe,
long, lever).
- AO: biopt, CT/MRI (ingroei, lymfeklieren, metastasen)
- Behandeling; radicale excisie + chemo. Zodra afstandsmetastasen,
dan terughoudend/palliatief.
- Prognose: reconstructieve chirurgie, logopedie (slikken, praten,
kauwen), 60% 5-jaarsoverleving.
Slikmechanisme
1. Mondholte (cavum oris) → willekeurig
a. Voorbereiding en aansturing: mondopening/lipsluiting, afhappen/kauwen,
bolusvorming, proeven/tactiele controle
b. Transport en aansturing: transport richting pharynx
2. Keelholte (oropharynx) → onwillekeurig/reflexmatig
a. Transport en aansturing: velo-pahryngeale sluting, contact
tongbasis-pharynxwand, larynxsluiting en heffing, parynxconstructie/opening
BOS
3. Slokdarm (oesophagus) → onwillekeurig/reflexmatig
a. Transport en aansturing: peristaltiek
Pathofysiologie: verstoringen in:
1. Mechanische obstructie: voorbereiding/transport bolus
2. Aansturingsstoornis: timing en coördinatie slikreflex → vaak neurogeen probleem
(CVA, MS, ALS, hersentumor)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Christinep. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.08. You're not tied to anything after your purchase.