Hand-opdrachtenboek 5a Biologie voor Jou 2e Fase Vwo
Deze samenvatting is geschreven aan de hand van het boek 'biologie voor jou'. Op de site staan uitlegfilmpjes en oefenopdrachten die aansluiten bij deze samenvatting. In deze samenvatting gaat het vooral over de waarnemingen en het gedrag van dieren.
BIOLOGIE WAARNEMING EN GEDRAG
1. HET ZINTUIGENSTELSEL
Interne prikkels: prikkels van inwendig milieu (osmoreceptoren, pH-
receptoren)
Externe prikkels: prikkels van externe milieu
Er zijn ook zintuigcellen die veranderingen van de stand van het lichaam
registreren. Dit zijn propireceptoren. In de figuur hiernaast zie je verschillende
soorten receptoren. Mechanische receptoren wordten geprikkeld door
mechanische energie. Chemische receptoren kunnen moleculen binden waar ze op
reageren.
Er ontstaat een impuls als de prikkel sterker is dan de prikkeldrempel. De prikkel
van je zintuigcellen met de laagste prikkeldrempel is de adequate prikkeldrempel.
Op andere prikkels kunnen ze ook reageren maar dan is de prikkeldrempel veel
hoger. Als een prikkel enige tijd aanhoud ontstaat er gewenning. Dit noem je
adaptatie. Je zintuigen passen dan prikkeldrempel aan dit zorgt ervoor dat je
centrale zenuwstelsel niet overprikkeld wordt.
2.HET OOG
Het witte gedeelte om ‘het oog’is het harde vlies. Dit beschermt het oog. Het vlies over de iris en de pupil heen heet het
hoornvlies. De iris heeft een kleur dat wordt veroorzaakt door pigment. Het traanvocht zorgt ervoor dat de ogen niet uitdrogen
en dit wordt geproduceerd boven de ogen in de traanklieren. In de ooghoeken zitten openingen waardoor het traanvocht bij het
oog komt. Hierna wordt het afgevoerd via de traanbuis.
Het oog wordt gevuld door het glasachtig lichaam. Daar omheen zit het
netvlies, daarna komt het vaatvlies en dan het harde oogvlies. In het
netvlies liggen de lichtreceptoren. De lens, straalvormig lichaam en
hoornvlies zorgen ervoor door middel van het straalvormig lichaam dat
de lichtstralen goed op het netvlies valt waardoor een scherp beeld
ontstaat. Op het netvlies liggen lichtreceptoren. Met de lichtreceptoren
in de gele vlek kun je het scherpst zien de neuronen verbinden de
lichtreceptoren met de oogzenuw, waar deze het oog verlaat, kun je niks
zien (blinde vlek).
Het beeld wordt, net als bij een camera omgekeerd op je netvlies afgebeeld. Je hersenen verwerken de informatie zo dat je het
beeld rechtop staand waarneemt. Om een beeld goed op je netvlies te krijgen kun je accommoderen. Bij een camera zet je de
lens naar voor of naar achter als je iets van veraf of iets van dichtbij moet bekijken, bij mensen verandert de ooglens. Als je naar
een voorwerp kijkt op meer dan 5 meter afstand dan zijn de kringspieren
(accommodatiespieren) in het straalvormig lichaam ontspannen. Hierdoor
wordt je lens platter omdat de lensbandjes de lens naar het straalvormig
lichaam trekken. Als je naar een voorwerp op een afstand minder dan 5
meter kijkt, trekken de kringspieren samen waardoor de straal van het
straalvormig lichaam kleiner wordt en de lensbandjes losser. Hierdoor wordt
de lens boller.
LENZEN
Licht wordt gebroken op plaatsen waar het medium verandert. Hierdoor valt het licht door de lens precies op het netvlies
(brandpunt). De lichtstralen worden gebogen door het hoornvlies en de lens. Door de ooglens boller of minder bol te maken
verandert de brandpuntafstand. Als de lens niet meer goed werkt kan dit geholpen worden met een lens ervoor:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudvesters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
