Samenvatting H16 Nectar 4e ed vwo 5 FLEX leerboek, ISBN: 9789001736019 Biologie
1 view 0 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Book
Nectar 4e ed vwo 5 FLEX leerboek
Samenvatting over H16 systeem aarde en de mens, duidelijke samenvatting waarmee ik zelf altijd voldoendes haal. alle begrippen zijn dikgedrukt en processen zijn duidelijk omschreven. omvat alle stof die je op een toets kan verwachten.
BIO VWO 5 Hoofdstuk 16: Systeem Aarde en de mens
Paragraaf 1) Koolstofkringloop en klimaat
Fotosynthese: het startschot
Klimaatonderzoeken in de geschiedenis waren lastig, wel weten we dat er ooit een flinke
daling in temperatuur was waarbij veel eencellige zich konden ontwikkelen. Toen vulkanen
veel CO2 gingen uitstoten warmde de aarde weer op, daardoor ontstonden veel niches waar
leven mogelijk was, waardoor het systeem aarde ontstond, alle complexe voedselwebben en
ecosystemen op aarde tezamen.
Koolstofvoorraden
Heel veel koolstof in organische bindingen (fossiele brandstoffen) ligt vast in
bodemvoorraden, sinks, bijvoorbeeld in de permafrostgebieden, toendragebieden rondom
de noordpool waarvan de bodem het hele jaar bevroren is. Ook op de zeebodem is een grote
sink waar afgestorven plankton ligt en ook de kalkgesteenten zijn een grote sink. In de
biomassa van levende planten en dieren zit ook CO2.
Koolstof stroomt
Koolstofsinks zijn onderdeel van de langzame koolstofkringloop, al het andere is onderdeel
van de snelle koolstofkringloop. Het is slim even goed naar bron 4 op blz 273 te kijken.
Mensen en koolstof
Mensen verbruiken koolstofbindingen voor vrijwel alles, daarbij ontstaat CO2. Door de
toename van de wereldbevolking stijgt ook de CO2-concentratie in de atmosfeer, de
koolstofkringloop verandert dus.
De temperatuur op de aarde
CO2 is een broeikasgas, een gas dat de atmosfeer een warmte-isolerende werking geeft. Dit
natuurlijke effect noem je het broeikaseffect. Doordat er steeds meer broeikasgassen in de
atmosfeer komen krijgen we te maken met het versterkte broeikaseffect. Waterdamp, CH 4
en N2O zijn ook broeikasgassen.
Methaan en distikstofmonoxide
CH4 en N2O spelen ook een rol bij het versterkte broeikaseffect. Het GWP (global warming
potential) van methaan is 25, dit betekent dat het gas 25 x zo sterk is als CO 2. Methaan is
afkomstig uit fossiele brandstoffen, landbouw, afvalstortplaatsen en veeteelt. Ook bij het
smelten van de permafrost laag ontstaat methaan, namelijk door methaan bacteriën die
daar in plassen voor meer methaan zorgen. En door steeds meer methaan wordt de aarde
steeds warmer waardoor steeds meer van de laag smelt. Wel oxideert methaan in 10-15 jaar
in CO2 in de atmosfeer.
N2O komt vrij door bacteriewerking in oceanen en besmeste landschappen door overtollig
nitraat.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellis90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.60. You're not tied to anything after your purchase.
