Samenvatting HAVO 5, hoofdstuk 4 biologie voor jou deel 1
2 views 0 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
Dit is een samenvatting over hoofdstuk 4 van het boek biologie voor jou deel 1. Het bevat plaatjes en een duidelijke uitleg, zodat je je boek niet meer nodig hebt.
De ontwikkeling van levensvormen heeft gezorgd voor een enorme biodiversiteit.
Systematici en taxonomen ordenen en benoemen verschillende groepen organismen. Ook
onderzoeken ze het verwantschap tussen organismen, waardoor er een goed
ordeningssysteem gemaakt kan worden.
Organismen worden op verschillende eigenschappen ingedeeld;
- De voedingswijze
- Uiterlijke kenmerken
• Celtype, aantal cellen en de celwand
- Moleculaire eigenschappen
• Aanwezigheid van bepaalde celorganellen
Organismen kunnen verschillende stoffen uit het milieu opnemen.
Organische stoffen
- Meestal afkomstig van organismen.
- Grote, ingewikkelde gebouwde moleculen.
- Bestaan uit C, H of O.
- Ook N, P of S kunnen voorkomen.
Anorganische stoffen
- Komen voor in levenloze natuur of in organismen.
- Kleine, eenvoudig gebouwde moleculen.
- bv. CO, CO2, H2O, NaCl en O2.
Organismen zijn in voedingswijze op heterotroof en autotroof in te delen.
Autotrofe organismen zijn zelfvoedend en nemen anorganische stoffen op. Daarvan
maken ze organische stoffen die ze nodig hebben.
Heterotrofe organismen hebben een ander nodig voor voedsel. Ze zijn ook niet in staat om
van alleen anorganische stoffen organisme stoffen te maken, zoals de autotrofe
organismen. Ze moeten organische stoffen van een ander en anorganische stoffen
opnemen, om hun eigen organische stoffen te maken.
, Prokaryoten
- Bacteriën en archaea
- Eencellige organismen
- Met ribosomen, zonder celkern of andere organellen
- 1 qm groot
Verwante organismen hebben een (recente) voorouder. Door te kijken naar de
samenstelling van het DNA, de bouw van de ribosomen en celwand en de biochemische
reacties in de cellen, worden de (nieuwe) groepen ingedeeld. Zo kwamen biologen
erachter dat de archaea veel verschillen van de eukaryoten en de bacteriën, door
onderzoek in rRNA.
Bacteriën
- Eencellig
- Geen celkern of interne membranen
- 1 groot chromosoom zonder eiwitmoleculen en ribosomen
- Meerdere kleine circulaire chromosomen (Plastiden). Daar bevinden zich de genen die
ervoor zorgen dat de bacterie tegen bepaalde gifstoffen kan (resistentie).
- Het DNA ligt zonder bescherming van een membraan in het cytoplasma. Daardoor is
het makkelijk bereikbaar voor enzymen.
- In de celwand van een bacterie zit peptidoglycaan, dat komt bij geen ander organisme
voor.
- Onder gunstige omstandigheden delen de bacteriën zich snel ongeslachtelijk voor.
(DNA-replicatie)
- Nuttig voor de mens en natuur; voedselproductie, ruimen dode resten op (heterotrofe
bacteriën), in de biotechnologie en huidflora tegen schadelijke bacteriën. Kunnen ook
ziektes veroorzaken.
Archaea
- Eencellig
- Geen celkern of interne membranen
- Bevatten DNA en ribosomen, door de eiwitten die de ribosomen produceren zijn de
archaea meer verwant aan de Eukaryoten, terwijl de bouw meer op dat van de
bacteriën lijkt.
- Niet veel soorten.
- Onder extreme
omstandigheden
(extremofiel), bv in onze
darmen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joyceduits. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
