Samenvatting Beginselen van het Nederlandse staatsrecht - Hoofdstuk 3 De werking van het staatsrecht
630 views 0 purchase
Course
Beginselen van de democratische rechtsstaat
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Book
Beginselen van het Nederlands staatsrecht
Samenvatting van Beginselen van het Nederlandse staatsrecht, 18e druk.
Hoofdstuk 3 omvat:
1. Territoriale en personele werking
2. Het grondgebied
3. Betekenis van het Nederlanderschap
4. Vreemdelingen
5. Regeling Nederlanderschap
Beginselen van het Nederlandse staatsrecht
Hoofdstuk 3 De werking van het staatsrecht
3.1 Territoriale en personele werking
- De staat wordt territoriaal bepaald door zijn grenzen. Binnen dat gebied
oefent de staat gezag uit ten opzichte van alle menselijk handelen dat aan
dat gezag onderhevig is.
- De vrijheid van de staat om de eigen organisatie en de eigen verhouding
van gezagdragers tot onderdanen te regelen, wordt door andere staten
erkend.
Kompetenz-kompetenz
De staat heeft de vrijheid om op zijn grondgebied te bepalen welke
organen bevoegdheden hebben en hoever die strekken.
- Het zijn de betrekkingen tussen de bewoners onderling, die de vorming
van de staat hebben mogelijk gemaakt. Deze psychologische band
ontstaat meestal door een gemeenschappelijk verleden.
- De staat is de juridische uitdrukkingsvorm van een gegroeide
gemeenschap.
[ZTV] Uitzonderingen territoriale werking
Ook als inwoners buiten het grondgebied verblijven, blijft er een band bestaan
tussen de staat en die inwoners. Zo blijft het Nederlandse strafrecht voor een
deel op in het buitenland vertoevend Nederlanders van toepassing.
3.2 Het grondgebied
3.2.1 De landgrenzen
Bij Europese staten zijn de grenzen zelf het gevolg van een historische
ontwikkeling.
3.2.2 De zeegrenzen
- Tal van staten claimden eenzijdig een uitbreiding van de territoriale zee tot
een afstand van twaalf zeemijlen uit de kust.
- 1982: Zeerechtverdrag van de VN, waarin de bevoegdheid van staten om
een territoriale zee van een dergelijke omvang in te stellen is erkend.
[ZTV] Uitbreiding territoriale zee in de 20e eeuw
Nadat het Zeerechtverdrag van 1982 in 1994 door een aanvullend verdrag aan
de wensen van de Westerse landen was aangepast, is het in 1996 samen met het
aanvullende verdrag bij rijkswet voor het gehele Koninkrijk goedgekeurd.
3.2.3 Europa
- De betekenis van de grenzen is aan het vervagen. Binnen de Europese
Unie bestaat het beleid controles naar de buitengrenzen te verleggen.
- Voor de EU-burgers gelden binnen de EU de vrijheden, die in het Europese
recht zijn neergelegd.
- Voor burgers van derde landen gelden deze vrijheden in beginsel niet,
tenzij bijzondere overeenkomsten met dergelijke landen zijn gesloten.
3.3 Betekenis van het Nederlanderschap
3.3.1 Verschillen tussen rechten van Nederlanders en vreemdelingen
3.3.1.1 Kiesrecht voor vertegenwoordigende lichamen
- Alle Nederlanders hebben het recht leden van de Tweede Kamer, en van de
provinciale staten te kiezen en gekozen te worden, i.t.s.t vreemdelingen.
, Beginselen van het Nederlandse staatsrecht
Hoofdstuk 3 De werking van het staatsrecht
- Het actief en passief kiesrecht t.o.v. gemeenteraden wordt ook toegekend
aan ingezetenen die geen Nederlander zin, maar overigens voldoen aan de
aan Nederlanders gestelde eisen.
3.3.1.2 Benoembaarheid in openbare dienst
Alle Nederlanders zijn op gelijke voet in openbare dienst benoembaar. Dit
gelijkheidsrecht geldt niet voor vreemdelingen.
3.3.1.3 Uitlevering
Uitlevering van op Nederlands grondgebied verblijvende personen die elders een
strafbaar feit hebben begaan, mag volgens art. 2, derde lid, van de Grondwet
slechts geschieden krachtens verdrag.
3.3.1.4 Sociale grondrechten
- Een aantal van de sociale grondrechten geldt uitsluitend voor
Nederlanders.
- De Grondwet laat het aan de wetgever over om te bepalen of en in
hoeverre ook aan vreemdelinge een recht op bijstand wordt verleend.
- Vreemdelingen kunnen ook niet zonder meer in Nederland werken. Zij
moeten over een vergunning beschikken, evenals hun werkgever.
3.4 Vreemdelingen
3.4.1 Toegang
Voorwaarden
- De vreemdeling moet over de nodige identiteitspapieren en middelen voor
verblijf en terugreis beschikken.
- De vreemdeling moet een visum kunnen tonen.
3.4.2 Toelating
Voor een verblijf langer dan drie maanden moet de vreemdeling aan de
Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie om een verblijfsvergunning vragen, die
hoogstens vijf jaar geldig zijn.
- De verdragen vereisen niet dat de vergunning wordt verleend, maar
verbieden dat iemand zou worden uitgezet naar een land waar hij
vervolging als vluchteling heeft te duchten. (verbod van refoulement)
o Verblijfsvergunning regulier
o Verblijfsvergunning asiel
Bedoeld voor verdragsvuchtelingen alsmede voor personen die in
vergelijkbare situaties verkeren en hun naaste familieleden.
3.4.3 Uitzetting
- De vreemdeling die niet of niet langer rechtmatig verblijf heeft, dient
Nederland uit eigen beweging te verlaten en kan worden uitgezet.
- Koppelingsbeginsel
De vreemdeling die geen rechtmatig verblijf heeft, kan geen aanspraak
maken op toekenning van verstrekkingen, voorzieningen en uitkeringen
van de zijde van de overheid.
3.4.4 Rechtsbescherming
- Inzake reguliere verblijfsvergunningen
De rechtsmiddelen van de Algemene wet bestuursrecht zijn van
toepassing, (bezwaar of administratief beroep, waarna beroep op de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller taess. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
