Summary
Samenvatting Cursus CONTEXT B: Geschiedenis van de stedenbouw
- Course
- Institution
Uitgewerkte cursus van de behandelde leerstof (tot H8) in de les CONTEXT B: Geschiedenis van de Stedenbouw, KU Leuven, Sven Sterken
[Show more]
Seller
Follow
lisalamoot
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: Wat is een ‘stad’? Wat is ‘verstedelijking’? Wat is ‘geschiedenis van destedenbouw’?
Een poging tot begripsbepaling
1. WAT IS EEN STAD?
1.1. Cultuurgeschiedenis: Lewis Mumford, ‘What is a City?’ (1937)
• Lewis probeert definitie te geven van wat een stad zou kunnen zijn
• Hij streeft naar alles omvattende betekenis door “The city in its complete sense
…”.
• Hij somt 5 kenmerken op:
§ Geographic plexus: hij bedoelt dat stad altijd ergens ligt en met een rede.
Bv Brussel: ontstaan langs de Zenne en ligt op die plaats die nog net bevaarbaar
was. Op deze plek was ook oversteekplaats die gebruikt werd voor belangrijke
handelsroute. Op dat kruispunt vd Zenne en handelsroute ligt Brussel =>
duidelijke historische + geografische reden
§ Economic: in een stad hangen alle mensen aan elkaar met economische
redenen. Bv docent wordt betaald door belastinggeld. Docent kan dan naar
bakker en hiermee kan bakker auto kopen, garagist kan huis kopen….
Alle mensen hangen op economische manier samen en zijn afhankelijk van elkaar
op dat vlak
§ Institutional proces: een stad ontstaat en groeit en krijgt een bestuurlijke
vorm. Er zijn verschillende sociale groepen in de stad die elk hun macht
proberen te vergroten en hun aanzien binnen die stedelijke ruimte steeds
groter proberen te maken. Dit geode aanzien creëren is heel belangrijk in een
stad
§ Social action: het interessante vd stad is hetgeen dat zich afspeelt in straten
en pleinen vd stad. Eerder geïnteresseerd in de mensen dan in de
gebouwen/straten
§ Collective unity: een stad is niet zomaar collectie gebouwen. Er zijn
belangrijke gebouwen zoals het stadhuis. Stadhuis Brussel gebouwd in 15de
eeuw als symbool van vrijheid is dus belangrijk symbool voor de collectiviteit.
Symbool van de gezamenlijke inspanning die alle burgers hebben geleverd om
hun onafhankelijkheid te verkrijgen
• “Social facts are primary, and the physical organization of the city ….”
§ Lewis heeft vooral aandacht voor het sociale.
§ De definitie is tegelijk ook een soort kritiek.
§ Wanneer Lewis deze definitie maakt (20ste e) is er een bepaalde visie op de
stedenbouw die heel erg gefocust is op het materiele aspect die ten koste
gaat van haar sociale dimensie
§ Lewis dweept met de middeleeuwse stad omdat hij in die middeleeuws stad
een ideaalbeeld zag dat hij niet terug vindt in zijn eig tijd
,Hoofdstuk 1: Wat is een ‘stad’? Wat is ‘verstedelijking’? Wat is ‘geschiedenis van de
stedenbouw’?
Een poging tot begripsbepaling
1.2. Sociologie: Louis Wirth, ‘Urban as a Way of Life’ (1938)
• “While the city is the characteristic locus of urbanism …”
§ Je kan stedelijk leven met alle mogelijke voorzieningen rond je maar dat hoeft
niet per se in de stad te zijn. In de tussenzone wonen waar ook winkels,
cinema, zwembaden zijn
• “For sociological ….
§ Redelijk groot, densiteit, een stad blijft lange tijd staan/bestaan,
verschillende mensen bij elkaar
(stad is plek van anonimiteit, mensen kennen elkaar niet meer)
• “The city is not….”
§ Stellen vast dat de steden steeds meer de aantrekkingspolen worden
2. VERSTEDELIJKING
• Stad is gevolg van proces van verstedelijking.
• Verstedelijking is actieve vorm van stadwording
• Mumbai India is een vd grootse stedelijke agglomeraties.
• Als proces van verstedelijking te snel gaat => loopt uit de hand
• Als te veel mensen op eenzelfde plek gaan wonen ontstaat er totale
overbelasting vd infrastructuur. Impact op milieu/menselijke milieu is
catastrofaal
,Hoofdstuk 1: Wat is een ‘stad’? Wat is ‘verstedelijking’? Wat is ‘geschiedenis van de
stedenbouw’?
Een poging tot begripsbepaling
3. WAT IS VERSTEDELIJKING?
3.1. Hohenberg & Lees, The Making of Urban Europe
• Studie over hoe EU is verstedelijkt geraak in de 12-15de eeuw.
• “On the most straightforward level, urbanization describes a shift in the
composition of the population”
• = Verstedelijking wordt doorgaans begrepen als beweging van mensen. Mensen
van platteland die naar stad verhuizen
• Daardoor gaat aandeel stijgen van stedelijke bevolking ten aanzichten van
bevolking platteland.
• Verstedelijking gaat niet altijd gepaard met fysieke verplaatsing.
• Mensen kunnen stedelijke leefwijze aannemen zonder allemaal gezamenlijk in
een stad te gaan wonen
• => Stadvorming waarbij compacte dense stad niet aanwezig is
• Steeds minder mensen wonen in plattelandscontext
• => Probleem: mensen in stedelijke omgeving leven in situatie van afhankelijkheid
(niet meer in staat voor eigen eten te zorgen, zijn deel geworden van het
economische proces. Voor heel veel levensproducten afhankelijk van anderen)
• Zolang de economie draait en iedereen geld verdiend is het geen probleem maar
vanaf er ergens iets misgaat wordt dat groot probleem
4. WAT IS (GESCHIEDENIS VAN DE) STEDENBOUW?
• Stedenbouw= de studie van de interactie tssn bebouwde omgeving en de
politieke, sociale, technische, wetenschappelijke, culturele, …., aspecten van
haar inrichting
, Hoofdstuk 1: Wat is een ‘stad’? Wat is ‘verstedelijking’? Wat is ‘geschiedenis van de
stedenbouw’?
Een poging tot begripsbepaling
5. PERSPECTIEVEN OP STEDENBOUW IN DEZE CURSUS
5.1. Morfologische invalshoek
• Stad bekijken als een ruimtelijk artefact.
• Opzoek naar patronen.
• Kunne we processen herkennen in de manier waarop steden ontstaan / worden
aangelegd, zijn er historische constanten.
5.2. Socio-culturele invalshoek
• Stad zien als ruimte neerslag van maatschappelijke verhoudingen + politieke
ideologieën.
• Stedenbouw + planning worden beschouwd als instrumenten van macht.
• Grote stedenbouwkundige projecten worden vaak door grote groep /belangrijk
persoon (paus,koning) doorgedrukt met duidelijke bedoeling. Om zijn macht te
bestendigen/vergroten
5.3. Stedenbouw als discipline
• Stedenbouw is jonge discipline (°begin 20ste eeuw).
• De bebouwde omgeving als wetenschappelijke artistieke + sociaal studieobject
6. WAAROM GESCHIEDENIS VAN DE STEDENBOUW?
6.1. Gordon Childe, ‘The Urban Revolution’ (1957)
• Kijken naar de manier waarop mensen zich vestiging verteld ook iets over die
mensen + over de banden tussen die mensen.
• Kijk naar gesch vd stedenbouw is een verhaal over menselijke beschaving +
menselijke cultuur
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisalamoot. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now