Infusie: centraal veneuze katheter
Centraal veneuze infusie is geschikt voor het toedienen van geconcentreerde vloeistoffen,
zoals parenterale voeding en bepaalde medicatie. De centraal veneuze katheter (CVK) kan
in speciale situaties ook gebruikt worden voor het afnemen van bloed of het toedienen
van bloedproducten. De centraal veneuze katheter wordt in een grote vene ingebracht.
Materialen
Er zijn verschillende soorten centraal veneuzee katheters, met een of meer van de
volgende eigenschappen.
Katheters voor kortdurend, middellang (3 tot 6 maanden) en langdurig gebruik
(langer dan 6 maanden)
Katheters met een of meerdere lumina (aansluitpunten)
Getunnelde (niet rechtstreeks in de ader) en niet getunnelde katheters
Katheters met of zonder cuff (bandje rond de katheter, dat vergroeit met het
subcutane weefsel. Dit voorkomt het losraken van de katheter)
Katheters met een open of een gesloten kathetertip
Antimicrobiële katheters, die mogelijk het risico op katheter gerelateerde infecties
verkleinen
Katheters die middels een geïmplanteerd, onderhuids metalen kamertje zijn
verbonden met de bloedbaan (veneus poortsysteem)
Getunnelde en niet-getunneldee katheters
Een niet- getunnelde centraal veneuze katheter geeft een grotere kans op infecties dan een
getunnelde centraal veneuze katheter. Een voorbeeld van een niet-getunnelde centraal
veneuze katheter is een PICC (Periperally Inserted Central Catheter).
Katheters die voor langere tijd worden gebruikt, worden ‘getunneld’ ingebracht. Getunnelde
katheters worden eerst minimaal 5 cm onder de huid geschoven, voodat ze in het bloedvat
komt. Bij een getunnelde katheter is de kans op infectie kleiner. Een langetermijnkatheter
die getunneld wordt ingebracht, is meestal voorzien van een cuff. Een cuff is een subcutaan
manchet die zich vasthecht in de huid en zo het binnendringen van bacteriën beperkt. De
getunnelde katheter met cuff wordt vaak de eerste 3 weken vastgehecht. Een veneus
poortsysteem heeft geen cuff.
Een open of een gesloten kathetertip bepaalt de mate waarin er contact is tussen het bloed
en de infusievloeistof. Een voorbeeld van een katheter met een open kathetertip is de
Hickman-katheter. Een katheter met een gesloten tip (bijvoorbeeld de Gronshong-katheter)
heeft een klepje aan de zijkant, dat voorkomt dat er bloed terugloopt in de katheter.
Veneus poortsysteem
Bij centraal veneuze infusie kan ook gebruikgemaakt worden van een veneus
poortsysteem.
Een veneus poortsysteem wordt onderhuids ingebracht en via de ader opgevoerd tot in de
bovenste holle ader (vena cava superior). Een veneus poortsysteem kan onder het
sleutelbeen (vena subclavia) en in de arm geplaatst worden.
Het systeem bestaat uit een platte injectiekamer, met een doorsnede van enkele cm. De
injectiekamer wordt tijdens een operatie onder de huid ingebracht en vastgehecht aan een
, spier. Aan de zijkant van de injectiekamer zit een katheterkoppelstukje. Hier wordt de
infuuskatheter gekoppeld aan de injectiekamer. De injectiekamer is bedekt met een dik
siliconenmembraan. Dit membraan wordt door de huid heen aangeprikt met een
poortsysteemnaald. Via de naald wordt infuusvloeistof in de ader toegediend.
PICC
De PICC wordt ingebracht in een grote vene in de arm en opgeschoven naar de overgang van
de vena cava superior met het rechteratrium. Het inbrengen boven de elleboogplooi heeft
de voorkeur, omdat hierdoor het afklemmen van de infuuskatheter wordt voorkomen. De
ligging van de katheter wordt gecontroleerd met een röntgenfoto. De PICC is niet-getunneld
en kan meerdere aansluitpunten (lumina) hebben. Een PICC wordt niet gefixeerd met een
hechting, maar op de huis gefixeerd met een speciale fixatiepleister (Statlock).
Een groot deel van de lengte van de PICC bevindt zich in de ader van de zorgvrager. De
katheter mag niet verschuiven. Dit kan gecontroleerd worden door het meten van de lengte
van het uitwendige deel van de katheter. Op het uitwendige deel van de katheter is een
centimeterschaal aangebracht. De lengte van het uitwendige deel van de katheter dient
genoteerd te worden op het uitvoeringsverzoek van de arts en in het zorgdossier.
Port-a-cath
Een voorbeeld van een poortsysteem is de Port-a-cath (PAC). De katheter van de PAC is
onderhuids getunneld naar een grote vene, meestal de vena subclavia of de vena juglaris. De
katheter loopt door in de vena cava superior, tot ongeveer 2 cm boven de rechterboezem.
Hickman-katheter
Een Hickman-katheter is een getunnelde centraal veneuze katheter. De katheter ligt in een
groot bloedvat, meestal de vena subclavia of de vena juglaris, dat direct naar het hart gaat
en een grote stroomsnelheid heeft. De katheter heeft na het inbrengen een deel dat buiten
en een deel dat in het lichaam zit. Het binnenste deel loopt in een tunneltje onder de huid
(getunneld) naar een ader toe. De Hickman-katheter kan meerdere aansluitpunten hebben.
Infuusslang
Een infuusslang is de slang tussen de infuuszak of cassette en de infuuscanule. Tussen de
infuusslang en de canule kan een naaldloos afsluitdopje (connector) met eventueel een
driewegkraantje aangesloten worden.
Afhankelijk van de soort slang, bestaat een infuusslang uit:
Een spike: een stevige kunststofnaald aan de infuusslang om de infuuszak mee aan te
prikken.
Een druppelkamer en filter: de druppelkamer is doorzichtig, zodat je kunt zien of het
infuus goed druppelt. De druppelkamer bevat een filter die voorkomt dat te grote
deeltjes in de bloedbaan terechtkomen.
Een rolklem: daarmee regel je handmatig de druppelsnelheid van het infuus.
Een bijspuitpunt: veel infuusslangen hebben een bijspuitpunt of zijlijn voor het
toedienen van extra medicatie.
Infuusvloeistof
De infuusvloeistof wordt geleverd in infuuszakken of cassettes. Een infuuszak heeft een punt
waar je de infuusslang kunt aanprikken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonzagers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.