Summary
Samenvatting Bloedafname via venapunctie
- Course
- Institution
Bloedafname via venapunctie
[Show more]
Seller
Follow
manonzagers
Content preview
Bloedafname via venapunctieEen venapunctie of wel een bloedafname doe je om meerdere redenen:
Bloedgroep
Hb-waarde
Lever- en nierfuncties
Bijeen venapunctie wordt de ader aangeprikt met als doel bloed af te nemen voor
onderzoek. Geschikte plaatsen zijn:
De elleboog (makkelijkste en minst pijnlijk)
De onderarm
De rug van de hand
De enkels
Ongeschikte plaatsen:
× Plaatsen die door vocht opgezwollen zijn (oedeem)
× Trombosegebied
× Verlamde ledematen
× Plaatsen die hard aanvoelen
× Plaatsen die er rood of blauw uitzien
× Te opereren gebied of geopereerd gebied (littekenweefsel)
× Ontstoken gebied
× Gebied met wondjes of eczeem
× De buurt van grote bloedvaten
× Bestraald gebied
× Ledematen met dystrofie
Gesloten vacuümsysteem of open systeem voor bloedafname
Bij voorkeur wordt bij een venapunctie bloed afgenomen via een gesloten
vacuümsysteem en een bloedbuis.
De werking van het systeem berust op de aanwezigheid van onderdruk in de bloedbuis.
De naald is aaneen zijde afgesloten met een rubberen ventiel. Wanneer de naald in de
ader is gebracht, schuift het ventiel pas op wanneer de buis wordt aangebracht. Hiermee
ontstaat een verbinding en kan het bloed in de buis stromen. Elk type buis kent een
bepaalde onderdruk. De hoeveelheid bloed die in de buis stroomt is daardoor per buis
verschillend.
Wanneer bloed wordt afgenomen met een vleugelnaald en spuit of met een spuit en een
injectienaald, dan wordt gesproken van een open systeem. Het risico op bloedcontact is
hierbij groter. Deze manier heeft dan ook niet de voorkeur.
Meest voorkomende bloedonderzoeken
De meest voorkomende bloedtesten zijn:
BSE of bezinking – Deze test wordt gebruikt om te zien of er ontstekingen zijn. Dit
onderzoek gebeurt altijd in combinatie met andere onderzoeken.
CRP – Dit onderzoek stelt vast of er een ontsteking is en hoe ernstig deze is.
Hb – Een Hb-test wordt gebruikt om een algemene indruk van de gezondheid te
krijgen, maar kijkt ook heel specifiek naar een eventuele bloedarmoede.
Glucose bloedtest – Deze test bepaalt hoe hoog de bloedsuikerspiegel is. Dit
onderzoek wordt voornamelijk gedaan bij mensen met diabetes.
T4 – Hiermee wordt de werking van de schildklier getest.
PSA – De PSA-waarde bepaalt of er afwijkingen zijn in de prostaat.
Materialen
Vacuümsysteem voor bloedafname
Een vacuümsysteem is een systeem voor het afnemen van bloed. De onderdelen vormen
een gesloten systeem. Met een vacuümsysteem kunnen meerdere buisjes bloed worden
afgenomen.
, De werking van het systeem berust op de onderdruk in de bloedbuizen. Wanneer de ene
kant van de dubbelzijdige naald in verbinding met de bloedbaan staat en met de andere
kant een bloedbuis wordt aangeprikt, vult deze buis zich vanzelf met de juiste
hoeveelheid bloed.
Het vacuümsysteem voor het rechtstreeks afnemen van bloed uit de ader bestaat uit:
Een holle naaldhouder waar een bloedbuis in past
Een dubbelzijdige naald met een schroefdraad in het midden en aan de
aanprikkant een veiligheidsnaald. De andere naald bevat een rubberen omhulsel.
Deze wordt samengedrukt en dan prikt de vrijgekomen naald de bloedbuis aan.
Bloedbuizen
De combinatie van bloedonderzoeken bepaalt hoeveel en welke bloedbuizen moeten
worden gebruikt. Elke dopkleur geeft aan voor welk onderzoek de buis geschikt is.
De meeste bloedbuizen bevatten een stof waarmee het bloedmonster wordt
geprepareerd voor het onderzoek. Dit verschilt per onderzoek en dus per buis.
Als het aantal cellen in het bloed geteld moet worden is hiervoor een andere
stollingsremmer nodig dan wanneer een andere chemische bepaling moet worden
gedaan.
Soms is stolling juist gewenst en wordt een stof toegevoegd die de stolling versnelt. De
mate van vacuüm in de buis bepaalt hoeveel bloed er afgenomen wordt.
Bloedbuizen – dopkleuren
Op het aanvraagformulier van het laboratorium staat vaak vermeld welke buis nodig is
voor het bloedonderzoek dat gedaan wordt. Wanneer de buis gevuld is, moet je de buis
enkele malen zwenken om het bloed en de vloeistof te mengen.
Lichtblauw dop – toegevoegde vloeistof: citraat
Deze buis wordt gebruikt voor onderzoek naar de bloedstolling. Citraat wordt
toegevoegd om de bloedstolling te vertragen, dit kan ongedaan worden gemaakt
door calcium toe te voegen. Vervolgens kan alsnog onderzoek worden verricht
naar de bloedstolling. Een buis voor stolling mag je nooit als eerste afnemen. Bij
het aanprikken van de ader komt namelijk wondvocht vrij, waardoor de
stollingstijden verkort kunnen worden. Neem eerst en buisje bloed af en gooi dit
weg. Dit is een buis zonder toevoeging, dummybuis (beige dop) of een Z-buis
(rode dop met Z label).
Oranje/gele dop – bevat serum (3,5 ml) en gel
Serum ontstaat door een bloedbuis te centrifugeren, de bloedcellen worden
gescheiden van het serum. Deze buis wordt gebruik voor bloedonderzoek naar
antistoffen en andere eiwitten, vaak in relatie tot bacteriën en virussen. Hier
wordt stof bij toegevoegd die de stolling versnelt.
Rode dop – bevat serum (5 ml)
Voor sommige onderzoeken is meer bloed nodig. Deze buis is groter, maar
wordt ook gebruikt voor onderzoek naar antistoffen en eiwitten.
Lichtgroene dop – toegevoegde vloeistof: heparine (3 ml)
Deze buis wordt gebruikt voor onderzoeken naar cholesterol, CRP en
hormonen. Met heparine wordt de bloedstolling geremd.
Donkergroene dop – toegevoegde vloeistof: heparine (6 ml)
Voor sommige onderzoeken is meer bloed nodig. Deze buis is groter, maar
wordt ook gebruikt voor onderzoek naar cholesterol, CRP en hormonen.
Paarse dop – Toegevoegde vloeistof: EDTA
Deze buis wordt om de verschillende cellen die in het bloed voorkomen
(rode en witte bloedcellen en –plaatjes) te onderzoeken. Door EDTA wordt
de bloedstolling geremd, het stolt zo niet in de buis. Anders dan bij citraat,
kunnen de bloedcellen hier niet beschadigen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonzagers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72841 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now