Summary

Samenvatting hoofstuk 10 (zonnestelsel) en keuzekatern 2 - Newton Natuurkunde

0 purchase

Course
Natuurkunde

Level
VWO / Gymnasium

In deze samenvatting van hoofdstuk 10 (zonnestelsel) en keuzekatern 2 (biofysica) uit de methode Newton Natuurkunde (5 vwo/atheneum) vindt je een uitgebreide uitleg over kracht & beweging, cirkelbewegingen, ellipsbanen, middelpuntzoekende kracht, ontsnappingssnelheid, warmte, stroming, straling, ge...

[Show more]

Preview 2 out of 6 pages

View example

Uploaded on May 3, 2022
Number of pages 6
Written in 2019/2020
Type Summary

natuurkunde
binas
resulterende kracht
nettokracht
gemiddelde versnelling
zwaartekracht
valversnelling
wisselwerking
arbeid
kinetische energie
baansnelheid
middelpuntzoekende kracht
omlooptijd
ellipsba

Institution Secondary school
Level
VWO / Gymnasium
Course
Natuurkunde
School year 5

femkekerstma

Member since 3 year 115 documents sold

$5.38

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Natuurkunde H10 (zonnestelsel) + K2 (biofysica)
Hoofdstuk 10
Paragraaf 1
Kracht en beweging:
 Alle krachten op een voorwerp zorgen samen voor een resulterende kracht (of nettokracht)
die de beweging van dat voorwerp bepaalt.
 Is de nettokracht nul dan heeft het voorwerp een constante snelheid of staat het stil. (1 e wet
van Newton)
 De gemiddelde snelheid is de verplaatsing (verschil in afstand) gedeeld door de tijdsduur van
Δs Δs
die verplaatsing: v gem= Bij een eenparige beweging is de snelheid constant: v=
Δt Δt
 Een resulterende kracht in de of tegen de bewegingsrichting in zorgt voor een versnelling of
vertraging (negatieve versnelling).
 De gemiddelde versnelling van een voorwerp is de snelheidstoename gedeeld door de tijd:
Δv Δv
a gem= Bij een eenparig versnelde beweging is de versnelling constant: a=
Δt Δt
 De versnelling is evenredig met de resulterende kracht en omgekeerd evenredig met de
massa: F res =m∙ a (2e wet van Newton).
 De zwaartekracht hangt af van de massa: F z =m∙ g waarbij g de valversnelling op aarde is.
 Kracht is een wisselwerking tussen twee voorwerpen. De krachten die de voorwerpen A en B
op elkaar uitoefenen zijn even groot en tegengesteld gericht: F AB=−F BA (3e wet van
Newton)
 De arbeid die een kracht op een voorwerp verricht hangt af van de kracht en de verplaatsing:
W =F ∙ s ∙ cos (α)
 Als de kracht en de verplaatsing dezelfde richting hebben is de arbeid te bepalen door de
grootte van de oppervlakte onder de F,s -grafiek te bepalen.
 De kinetische energie van een bewegend voorwerp hangt af van de massa en de hoogte van
1 2
het voorwerp: Ek = ∙m ∙ v
2
 De zwaarte-energie van een voorwerp boven het aardoppervlak hangt af van de massa en de
hoogte van het voorwerp: E z=m∙ g ∙ h waarbij g de valversnelling op aarde is.

Paragraaf 2
De aantrekkende kracht van de aarde op de maan is de gravitatiekracht, die kennen wij op aarde als
de zwaartekracht. De gravitatiekracht is naar het middelpunt van de aarde gericht en werkt ook op
voorwerpen op grotere afstanden van de aarde, zoals de maan. De snelheid van de maan is precies
de juiste snelheid om op die afstand van de aarde in een cirkelbaan te
blijven bewegen. Als de snelheid kleiner zou zijn zou de maan op de
aarde vallen, zou de snelheid groter zijn vliegt de maan van de aarde
weg. Bij de juiste combinatie van snelheid en afstand is er een
cirkelbeweging met een constante snelheid: een eenparige
cirkelbeweging. De snelheid waarmee het voorwerp beweegt bij een
cirkelbeweging noemen we de baansnelheid. De richting van de
baansnelheid is de richting van de raaklijn aan de cirkel. Bij een
eenparige cirkelbeweging is de snelheid constant maar de richting van
de snelheid verandert constant. Om in de baan te blijven is er dus altijd

, een kracht nodig loodrecht op de baansnelheid: dit is de middelpuntzoekende kracht. De benodigde
middelpuntzoekende kracht is groter als de massa van het voorwerp groter is, de baansnelheid
groter is of als de baanstraal kleiner is. In praktijksituaties werken krachten als wrijvingskracht of de
spankracht als middelpuntzoekende kracht. Voor de middelpuntzoekende kracht geldt:
m∙ v 2 F mpz = middelpuntzoekende kracht (N)
F mpz =
r
m = massa (kg)
v = baansnelheid (m/s)
r = baanstraal (m)
De omlooptijd is de tijd die het voorwerp nodig heeft om de cirkelbaan één keer de doorlopen. In die
tijd legt het voorwerp een afstand af die net zo groot is als de omtrek van de cirkelbaan:
Δs 2 π ∙ r
Δs=2∙ π ∙ r de baansnelheid wordt dan weergegeven door: v= =
Δt T
Soms werkt de zwaartekracht als middelpuntzoekende kracht:
F mpz =F z m∙ v 2 v2
-> = m∙ g -> =g -> v=√ g ∙ r
r r
De baan van planeten (en manen) is nooit een perfecte cirkel maar altijd een ellipsbaan. De zon staat
dan in één van de twee brandpunten.

Paragraaf 3
De baansnelheid van de planeten is kleiner en hun omlooptijd is
groter naarmate ze verder van de zon staan. De gravitatiekracht is
een aantrekkende wisselwerking of afstand. Beide voorwerpen
trekken elkaar aan met een kracht die groter is als de massa van
één van de voorwerpen (of van beide) groter is, en die kleiner is
dan bij een grotere onderlinge afstand. De gravitatiekrachten die
twee voorwerpen op elkaar uitoefenen zijn even groot en tegengesteld gericht langs de
verbindingslijn van de middelpunten (of zwaartepunten) van de voorwerpen. De gravitatiekracht per
kg aan het oppervlak van een planeet hangt af van de massa van de straal van de planeet. Voor de
gravitatiekracht van twee hemellichamen geldt:
m∙M
F g=G ∙ F g = gravitatiekracht (N)
r2
G = gravitatieconstante (N ∙ m 2 ∙ kg−2)
m / M = massa’s twee hemellichamen (kg)
r = afstand tussen de middelpunten
Deze formule voor de gravitatiekracht geldt niet alleen voor twee hemellichamen maar voor alle
voorwerpen en overal. Dus ook voor de zwaartekracht op een voorwerp met een massa aan het
oppervlak van een planeet. Hieruit is een formule voor de valversnelling aan het oppervlak af te
m∙ M M
leiden: F z =F g -> m∙ g=G∙ 2 -> g=G∙ 2
r R
Er is een verband tussen de baansnelheid en de baanstraal van een planeet in een cirkelbaan rondom
m∙ v 2 m∙ M 2 M
de zon: F mpz =F g -> =G ∙ 2 -> v =G∙ -> 2
v ∙ r=G ∙ M
r r r
Communicatiesatellieten draaien in een geostationaire baan.
Ze staan vanaf de aarde gezien altijd op een vaste plek aan

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkekerstma. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $5.38. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

69252 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling

Summary

Samenvatting hoofstuk 10 (zonnestelsel) en keuzekatern 2 - Newton Natuurkunde

Document information

Subjects

Written for

Seller

Reviews received

Content preview