,EXAMEN
BEOORDELINGSINFORMATIE
• Examen Schriftelijk bepaalt 50% van het eindcijfer
• WPO Praktijkopdracht bepaalt 50% van het eindcijfer
In geval er onvoloendes zijn op een van beide onderdelen (cijfer lager dan 8/20) wordt er
afgeweken van het gewogen gemiddelde en geldt het laagste deelresultaat als je
examenresultaat.
INHOUD
Examen........................................................................................................................................... 1
Inhoud ............................................................................................................................................ 1
Les 1 - Intro .................................................................................................................................... 2
Les 2 – Sport nutrition: concensus statements........................................................................... 19
Les 3 – Position stand .................................................................................................................. 28
Les 4 – Werken als zelfstandig (sport)diëtist (E. Mertens) ......................................................... 47
Les 5 – Sportvoedingssupplementen .......................................................................................... 55
1
, LES 1 - INTRO
PHYSICAL ACTIVITY - NUTRITION - REHABILITATION AS A FUNCTION OF OPTIMAL
HEALTH? ó SPORT?
Verschil tussen FA en sport? FA is voor onze gezondheid (laag intensief zoals trap nemen) en
sedentair gedrag vermijden. Het is toegankelijker voor iedereen. Sport is sterker georganiseerd
en met een specifiek doel (denk aan Bart Swings).
ENKELE VRAGEN
• Wat is gezonde voeding?
• Wat is sportvoeding? Is er een verschil met gezonde voeding?
• Welke sport doe jij?
Is the sport related with a specific injury pattern?
How is the season organized?
What is the time and intensity profile of a training?
What is the time and intensity profile of a match?
What is the substrate profile?
Are there specific requirements concerning body composition?
=> How are these aspects related to nutrition?
11. SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP
11. SAMENSTELLING VAN DE WERKGROEP
De samenstelling van het Bureau en het College alsook de lijst met de bij KB benoemde
WAT IS GEZONDE VOEDING?
Deexperten
samenstelling van het op
is beschikbaar Bureau en hetvan
de website College alsook
de HGR: wiedezijnlijst met de bij KB benoemde
we?.
experten is beschikbaar op de website van de HGR: wie zijn we?.
Al de experten hebben op persoonlijke titel aan de werkgroep deelgenomen. Hun algemene
Albelangenverklaringen
de experten hebben op persoonlijke
alsook titel
die van de aan de
leden vanwerkgroep deelgenomen.
het Bureau Hun
en het College algemene
kunnen worden
belangenverklaringen
geraadpleegd op dealsook dievan
website vande
deHGR
leden(belangenconflicten).
van het Bureau en het College kunnen worden
geraadpleegd op de website van de HGR (belangenconflicten).
De volgende experten hebben hun medewerking en goedkeuring verleend bij het opstellen
Devan
volgende experten
het advies. Het hebben hun medewerking
voorzitterschap en goedkeuring
werd waargenomen doorverleend
Guy DEbijBACKER
het opstellen
en het
van het advies. Hetsecretariaat
wetenschappelijk voorzitterschap werd waargenomen
door Michèle door Guy
ULENS en Florence DE BACKER en het
BERNARDY.
Wie kan ons raad geven over gezonde
wetenschappelijk secretariaat door Michèle ULENS en Florence BERNARDY.
CASTETBON Katia Volksgezondheid, epidemiologie ULB
CASTETBON Katia
CLARYS Peter Volksgezondheid,
Sportvoeding epidemiologie ULBVUB
CLARYS Peter Charlotte
DE BACKER Sportvoeding
Communicatie VUB UAntwerpen
DE
DEBACKER
BACKERCharlotte
Guy Communicatie
Preventieve geneeskunde, UAntwerpen
UGent
voeding? Bv. ‘Hoge Gezondheidsraad’ geeft
DE BACKER Guy Preventieve geneeskunde,
volksgezondheid, epidemiologie UGent
DE HENAUW Stefaan volksgezondheid, epidemiologie
Public Health Nutrition UGent
DE HENAUW Stefaan
DELWAIDE Marc Public Health Nutrition
Gezondheidspromotie, UGent
AVIQ Branche
DELWAIDE Marc Gezondheidspromotie,
ziektepreventie en surveillance AVIQ santéBranche
voedingsaanbevelingen voor de Belgische
DE RIDDER Karin ziektepreventie en surveillance
Volksgezondheid en surveillance,santé
Sciensano
DE RIDDER Karin Volksgezondheid en surveillance, Sciensano
voedselconsumptiepeilingen
DE RUYCK Hendrik voedselconsumptiepeilingen
Technologie en voeding, ILVO
DE RUYCK Hendrik Technologie en voeding,
voedselveiligheid, ILVO
voedselveiligheid,
productkwaliteit en -innovatie
volwassen bevolking.
DEVLEESSCHAUWER productkwaliteit en -innovatie
Epidemiology, Lifestyle and Sciensano
DEVLEESSCHAUWER Epidemiology, Lifestyle and Sciensano
Brecht chronic diseases
Brecht chronic diseases
DILLIS Aude Diëtetiek, volksgezondheid Haute école Lucia
DILLIS Aude Diëtetiek, volksgezondheid Haute école Lucia
de Brouckère
de Brouckère
(HELdB)
(HELdB)
GUGGENBUHL Nicolas Diëtetiek, voeding Karott - HE Vinci -
GUGGENBUHL Nicolas Diëtetiek, voeding Karott - HE Vinci -
Institut Paul Lambin
Institut Paul Lambin
JACOBS Magali Diëtetiek, voeding HE Vinci - Institut
JACOBS Magali Diëtetiek, voeding HE Vinci - Institut
Paul Lambin
Er is een enorme publicatiedruk en aantal
Paul Lambin
MAINDIAUX Véronique Diëtetiek, voeding HE Vinci - Institut
MAINDIAUX Véronique Diëtetiek, voeding HE Vinci - Institut
Paul Lambin
Paul Lambin
MATTHYS Christophe Clinical and experimental KULeuven
MATTHYS Christophe Clinical and experimental KULeuven
endocrinology
endocrinology
tijdschriften neemt toe.
MULLIE Patrick Epidemiologie, Voeding en VUB, iPRI - Lyon
MULLIE Patrick Epidemiologie, Voeding en VUB, iPRI - Lyon
gezondheid
gezondheid
NEVE Jean Therapeutische chemie en ULB
NEVE Jean Therapeutische chemie en ULB
voedingswetenschappen
voedingswetenschappen
NEVEN Loes Gezondheidspromotie, voeding & Vlaams Instituut
gezondheid Gezond Leven
Hoge Gezondheidsraad 87 87
10. KERNBOODSCHAPPEN Hoge Gezondheidsraad
www.hgr-css.be
PAQUOT Nicolas
www.hgr-css.be Voeding, metabole en ULiège
endocriene systemen
PUSSEMIER Luc Residuen en contaminanten, Ex-CODA/CERVA
In tabel 26 (hoofdstuk 6.11) zijn praktische aanbevelingen samengevat over
voedingsmiddelen en voedingsstoffen die nuttig zijn voor de bescherming en SEEUWS
bevordering
Carine van Diëtetiek, samenstelling van de NUBEL
voedingswaren
de gezondheid. Sommige ervan zijn belangrijker dan andere wat blijkt uit tabel SMITS6Tim
(hoofdstuk Communicatie KULeuven
3.3). VANHAUWAERT Erika Dieetleer, voeding en UCLeuven-Limburg
gezondheid
Uit de gegevens van de Global Burden of Disease voor België 2016 (cfr figuur 2 in hoofdstuk
VANLINDEN Veerle Agrotechniek ILVO
3) blijkt dat Disability adjusted life years in België vooral verband houden met een tekort aan
VANSANT Greet Voeding en gezondheid KULeuven
VEREECKEN Suzy Diëtetiek, voeding Ex-Erasme ULB,
volle granen, fruit, groenten, peulvruchten, noten en zaden en met een teveel aan zout. HELB Prigogine
Om de ziektelast die verband houdt met voeding terug te dringen is het daarom wenselijk in
de eerste plaats aandacht te vestigen op deze voedingsmiddelen zonder het belang van de
andere aanbevelingen uit het oog te verliezen. De permanente werkgroep
De belangrijkste kernboodschappen die aan dit advies worden gekoppeldheeft zijnhetdan
advies goedgekeurd. Het voorzitterschap van de permanente werkgroep werd
ook in
waargenomen door Stefaan DE HENAUW en het wetenschappelijk secretariaat door Michèle
volgorde van belang gericht op het volgende: ULENS en Florence BERNARDY.
1. Teneinde van de voordelen van volle graanproducten te genieten, Deverdient
brood, verkies volkoren deegwaren eerder dan witte deegwaren, enz.
het de
volgende administraties/ministeriële
voorkeur dat ze geraffineerde graanproducten vervangen, bv. eet volkorenbrood i.p.v. wit
DOUGHAN Laurence
Eet dagelijks
LOKIETEK Sophie
kabinetten werden gehoord:
Voedingspolitiek
Gezondheidspromotie,
FOD VVVL DG4
AVIQ Branche
In deze 5 pijlers wordt vlees en
melk niet genoemd maar verder
ziektepreventie en surveillance Santé
minstens 125 gram volle graanproducten conform uw energiebehoefte.
Dit advies werd door een extern bureau vertaald.
2. Eet dagelijks 250 gram fruit. Dit komt overeen met gemiddeld 2 stukken fruit. Om te veel
aan suiker en/of toegevoegd vet te vermijden, gaat de voorkeur uit naar vers fruit zonder
toevoeging van suiker of vet. Varieer in soorten fruit en laat je leiden door het seizoen.
in de richtlijn wel.
Was steeds en schil zo nodig het fruit voor het eten.
Eet dagelijks minstens 300 gram groenten (rauw of bereid). Varieer in soorten groenten
en laat je leiden door de groenten van het seizoen. Dit zal een gamma aan nuttige
vitamines en mineralen aanleveren. Waarom noten en zaden? Ze
3. Eet wekelijks peulvruchten. Dit laat toe om bepaalde eiwitten en essentiële aminozuren
uit diverse bronnen te combineren. Vervang minstens één maal per week vlees door
Hoge Gezondheidsraad
www.hgr-css.be
88 bevatten veel onverzadigde
vetten
peulvruchten. Peulvruchten en andere plantensoorten hebben bovendien bij de teelt en
productie een lage klimaatbelasting aangezien de productie van plantaardige eiwitten
gepaard gaat met een lagere uitstoot van broeikasgassen dan dierlijke eiwitten.
4. Eet dagelijks 15 tot 25 gram noten of zaden zonder zoute of zoete omhulsels; een hand
vol komt ongeveer neer op 30 g. Noten bevatten nuttige vetten, eiwitten en vezels; zo
bijvoorbeeld bevatten walnoten veel omega-3 vetzuren.
5. Kies voor producten arm aan zout. Beperk het toevoegen van zout aan bereidingen en
Zoutbeperking: beter voor BD à
aan tafel. Dit zal uw bloeddruk ten goede komen.
betere smaak van voeding
Hoge Gezondheidsraad 86
www.hgr-css.be
2
, • Make foods derived from plants the basis of every meal
• Limit your intake of animal products
• Drink water
• Choose as few ultraprocessed products as possible
• Vary your diet and look for alternatives
• Eat at set times and together with others
• Eat consciously and with moderation
• Adapt your environment
• Work step by step
• Enjoy what you eat!
Links is de oude voedingsdriehoek, in het midden staat de nieuwe versie. Alles wat in de rode
bol staat, hebben we niet nodig. TIPS: Plantaardige voeding als basis, beperk inname dierlijke
producten, drink veel water, eet op regelmatige tijdstippen, eet bewust en met mate …
Links Nederland, rechts
Engeland. Er zijn verschillen
tussen landen maar ze omen
toch voor ongeveer 90%
overeen.
Impactpiramide: Welk product heeft welke impact op
milieu of omgeving? De producten die hoge impact
hebben, zouden we moeten verminderen.
Wist u dat …?
RESULTATEN VAN DE BELGISCHE
VOEDSELCONSUMPTIEPEILING IN 2004 VOOR MEER INFORMATIE: Neem deel aan
DE VOEDSEL-
CONSUMPTIEPEILING
30 % van de bevolking kampt met
overgewicht en
U kan onze website raadplegen:
www.fcs.wiv-isp.be/nl
11 % met obesitas
Contact:
WIV-ISP
Juliette Wytsmanstraat 14
71 % van de bevolking neemt dagelijks
een ontbijt
1050 BRUSSEL
Tel.: 02/ 642 57 27
E-mail: vcp-eca@wiv-isp.be
38 % van de algemene bevolking eet
dagelijks groenten
Wat eet u?
47 % van de bevolking eet dagelijks fruit
Deze studie wordt uitgevoerd op vraag van Mevr Laurette
Samen met u
Onkelinx (Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid) en Het voedingsbeleid
nationale voedselconsumptiepeiling 2004
wordt mede gefinancierd door de Federale Overheidsdienst voor
van morgen verbeteren!
65 % van de jongeren tussen 15 en 18 jaar
drinkt dagelijks gesuikerde dranken
Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu
en door het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid.
nationale voedselconsumptiepeiling 2014-2015
nationale voedselconsumptiepeiling 2022 35 % van de bevolking eet één maal per
week vis
Hoe weten we of de Belg gezond eet? Vragenlijst bij gezinnen à voedselconsumptiepeiling
door dietisten. 30% overgewicht; 71% ontbijt dagelijks; 38% eet dagelijks groenten; 65%
dagelijks frisdrank; 47% dagelijks fruit; 35% 1x/week vis.
8u stilzitten is veel te lang. Je kan dit compenseren door nadien 1u te sporten.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janavds. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.78. You're not tied to anything after your purchase.