H3 Klimaat en Landschapszones
§1 Leven in een broeikas
De zon stuurt kortgolvige straling naar de aarde. Niet alle deze
straling komt door de atmosfeer heen (zien wij als licht)
De aarde zendt langgolvige straling uit. De atmosfeer absorbeerd
90% van deze straling. -> broeikaseffect -> leefbare temperatuur op
aarde (voelen wij als warmte).
Het saldo van de inkomende en uitgaande straling. Verschilt per
plaats op aarde en hangt af van de invalshoek van de straling van de
zon -> stralingsbalans.
- Kan positief stralingsoverschot of negatief
stralingstekort
De invalshoek van de straling van de zon, bepaalt de hoeveelheid
zonnestraling die per oppervlakte-eenheid de atmosfeer
binnenkomt -> stralingsdichtheid
- Lage breedten -> hoge stralingsdichtheid
- Hoge breedten -> lage stralingsdichtheid
- Verschilt enorm tussen de tropen en de polen.
De natuur streeft naar een energiebalans op aarde
en transporteert de warmte -> Energie-
uitwisseling (warmtetransport)
- Via luchtbewegingen
- Via zeestromen
- Via kringloop van het water
§2 Warmtetransport door de
atmosfeer
Voor het ontstaan van atmosferische circulatie
moeten aan het aardoppervlak temperatuur
verschillen aanwezig zijn. -> Verschillen in
opwarming van de lucht en luchtdruk.
- Warm gebied: lucht zet uit -> minder dicht -
> lucht stijgt op -> lage luchtdrukgebied
- Koud gebied: lucht dichter -> dus zwaarder -
> lucht daalt -> hoge luchtdrukgebied
- Lucht stroomt van een hoge- naar een
lagedrukgebied.
, De Wereld Van 4v
Hadleycel: Wet van Buys Ballot
tussen 0° en 35° breedte Wind stroomt van een hoog naar een laag
De lucht stijgt bij de evenaar door verhitting drukgebied
op -> wil naar de pool -> door de afbuiging Op het noordelijk halfrond een afbuiging naar
naar rechts komt de lucht niet verder rechts
noordelijk dan 35° -> er stroomt continu lucht Op het zuidelijk halfrond een afbuiging naar links
toe -> de lucht kan alleen maar dalen -> ↳ Corioliseffect = afbuigende kracht
stroomt terug naar de evenaar. Drie circulatiecellen: de hadley-, polaire- en
ferrelcel
Polaire cel:
tussen 60° en 90° breedte
Deze cel in zwakker ontwikkeld dan de Hadley.
Zware koude lucht stroomt weg bij de pool ->
buigt af naar rechts -> komt niet verder
zuidelijk dan 60°-> lucht moet stijgen ->
stroomt terug naar de pool.
Ferrelcel:
tussen 35° en 60° breedte
Deze cel sluit op wereldschaal het systeem.
Deze cel word gedomineerd door
westenwinden aan het aardoppervlak. Warme
lucht uit de subtropen botst rond de 60° met
koude lucht van de polen -> warme lucht stijgt
-> zware koude lucht duikt eronder -> door
deze opstijging meestal lage druk (een
depressie) rond de 60°.
Eigenschappen van drukgebieden
Kernen van lage luchtdruk
- Stijgende lucht door opwarming of botsing van luchtsoorten.
↳ Versterkt door convergentie van lucht aan het aardoppervlak
- Lucht stijgt op -> koelt af -> condenseert -> wolken vorming -> neerslag
- Corioliskracht zorgt voor draaiende beweging. Noordelijk halfrond: tegen de klok in
Kernen van hoge luchtdruk
- Dalende lucht
↳ Versterkt door divergentie van lucht aan het aardoppervlak
- Lucht daalt -> warmt op -> kan meer waterdamp bevatten -> onbewolkt -> droog
- Corioliskracht zorgt voor draaiende beweging. Noordelijk halfrond: met de klok mee
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EvavB. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.