Dit is een samenvatting van de derde historische context, 'China ()'. Ik heb door deze samenvatting te leren een goed cijfer gehaald voor mijn toets. Deze samenvatting is perfect voor het leren voor zowel het schoolexamen als het centraal examen.
Deze samenvatting is gebaseerd op het lesboek 'F...
China (1842-2001)
3.1 China en het modern imperialisme
Kenmerkende aspecten
- De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
- De opkomst van emancipatiebewegingen
- De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme,
nationalisme, socialisme, confessionnalisme en feminisme
- Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
De Qing-dynastie
Vanaf de 17e eeuw: China werd geregeerd door keizers van de Qing-dynastie.
- Keizerlijke familie afkomstig uit Mantsjoerije (noordoost China)
→ Keizers uit deze familie werden ook wel Mantsjoes genoemd
Keizerlijk gezag in China: gebaseerd op het confucianisme
- Filosofie en gedragsleer: de keizer werd door de Hemel aangewezen, als Zoon des
Hemels regeerde hij over het land
→ Mandarijnen (groep ambtenaren) ondersteunde hem bij die taak
- Wie mandarijn wilde worden, moest eerst een ingewikkeld en kostbaar
examenprogramma doorlopen
- Elk jaar behaalden maar 1000 van de 100 000 kandidaten de eindstreep
→ Mandarijnen waren een bevoorrechte klasse met veel aanzien
Meer dan 90% van de Chinese bevolking was boer, hadden nauwelijks rechten
Wel plichten: betaalden het grootste deel van de belasting, produceren het voedsel, dienden
in het leger.
De Chinese keizers konden eerst rekenen op een gezagsgetrouwe bevolking
Volgens confucianisme: men moest eerbied hebben voor de hiërarchische ordening van de
samenleving
- Van iedereen werd verwacht dat hij een vaste plek in de maatschappij innam en deze
ook respecteerde
→ Op deze manier zou de samenleving harmonieus blijven
19e eeuw: de machtspositie van de Qing-dynastie verzwakt
- Keizers kregen te maken met economische en politieke problemen
- Sterke bevolkingsgroei → hongersnoden in sommige delen Keizerrijk
- Aan het hof: corruptie
- Bestuursfuncties: vriendjespolitiek
- Veel mandarijnen: afpersing en diefstal
→ Sommige zagen een teken dat de Qing-dynastie haar Mandaat van de Hemel dreigde te
verliezen
Naast interne onrust: externe bedreiging → modern imperialisme
1
, China en het modern imperialisme
19e eeuw: het modern imperialisme kwam op onder invloed van de industrialisatie en het
nationalisme
- Economisch doel: het verkrijgen van grondstoffen en afzetgebieden
- Het versterken van de machtspolitiek: hoe meer koloniaal gebied, hoe meer status
het moederland had
Westerse mogendheden probeerden hun positie in China te versterken
→ Ging aanvankelijk moeizaam
- Het keizerlijk hof beperkte mogelijkheden voor westerlingen om in China handel te
drijven. (Alleen havenstad Kanton was beperkt opgesteld)
- Ruilhandel of het importeren van westerse producten wat bijna niet mogelijk
→ China toonde nauwelijks interesse in de westerse handelswaar
→ Kwam voor uit Chinees superioriteitsgevoel (sinocentrisme)
- Chinezen zagen de westerlingen als barbaren
- Chinezen noemden hun land ‘het Rijk van het Midden’
Omstreeks 1820: Britten vonden een product waarmee ze de Chinese markt konden
betreden: opium
→ Miljoenen Chinezen werden door de handel verslaafd gemaakt
→ Chinese overheid stelde een opium verbod in → had weinig effect
- De Britten bleven enorme hoeveelheden naar binnen smokkelen
De illegale opiumhandel was zeer winstgevend voor de Britten: Chinezen betaalden met
zilver
Door de massale verslaafdheid: Chinese samenleving raakte totaal ontwricht
→ 1839: de keizer besluit in te grijpen
→ 20 000 kisten opium werden in beslag genomen en vernietigd
→ De Britten sturen oorlogsschepen naar de Chinese kust (De Eerste Opiumoorlog)
De traditionele Chinese vloot maakte tegen de moderne Britse schepen geen kans
Ongelijke verdragen
De Eerste Opiumoorlog eindigde in 1842: nederlaag voor China
→ Britten stellen een vernietigend vredesverdrag op: Chinezen werden verplicht een flinke
schadevergoeding te betalen
→ Vijf Chinese havens werden volledig opgesteld voor Britse handelaren
→ De stad Hongkong werd een Britse kroonkolonie
→ Verdrag van Nanking: een van de eerste Ongelijke Verdragen
- Diplomatieke overeenkomsten (19e eeuw), China werd tot veel verplicht en westerse
mogendheden dwongen voor zichzelf rechten en privileges af
Na GB: ook Frankrijk, de VS en Rusland wilden hun invloed in China vergroten
- Rusland zag Mantsjoerije als onderdeel van haar invloedssfeer → legde ere een
spoorlijn aan die uitkwam in de Russische havenstad Vladivostok
In veel steden in het zuiden en oosten van China (bijv. Shanghai) nam de westerse
aanwezigheid toe
→ De Chinese regering verloor steeds meer zeggenschap over haar eigen grondgebied
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marinroodzant. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.