Summary
Samenvatting AK 6 vwo: CE Leefomgeving
- Course
- Level
- Book
Ak leefomgeving, volgens de syllabus uitgewerkt.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
sharonhoksbergen1
Reviews received
Content preview
AARDRIJKSKUNDE DOMEIN E - LEEFOMGEVINGInhoud volgt uit Syllabus AK 2021 - 9a en 9b
INHOUDSOPGAVE
Onderdeel 1/4: Rivieren in Nederland & Nederlandse Kusten 1
Onderdeel 2: Woonwijken in Nederland 12
Onderdeel 3: Stedelijke ontwikkeling 15
,Onderdeel 1/4: Rivieren in Nederland & Nederlandse
Kusten
9A.1) Nationale vraagstukken ten aanzien van overstromingsrisico’s en wateroverlast (in
de kustzone, het rivierengebied, het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke delta).
Wat je moet kunnen:
➢ De in Nederland voorkomende typen kusten beschrijven.
➢ Beschrijven hoe zeestromingen, getijdenstroming en wind de Nederlandse kust als een
dynamisch systeem vormgeven.
➢ Beschrijven hoe dynamische (zee)kusten veranderen als gevolg van zeespiegelstijging en/of
menselijk ingrijpen.
➢ Kenmerken van de stroomgebieden van Rijn en Maas beschrijven.
➢ De invloed van het veranderende klimaat en menselijk ingrijpen op de waterafvoer van Rijn en
Maas beschrijven.
➢ Overstromingsgevaar relateren aan ruimtelijke inrichting, zowel binnen- als buitendijks.
➢ Beschrijven hoe in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke delta risico’s kunnen ontstaan ten
aanzien van overstromingen en wateroverlast.
Werkwijzen: ➢ Overstromingen + gevaren vanuit dimensies natuur, economie, politiek en
cultuur en op ruimtelijke schalen analyseren;
➢ Relaties leggen tussen klimaatverandering en menselijk ingrijpen en het
risico op overstromingen en wateroverlast.
➢ Relaties leggen tussen (mondiale) zeespiegelstijging en effecten aan de
Nederlandse kust, in het rivierengebied, het IJsselmeergebied en de
Zuidwestelijke delta.
1
Aandachts- ➢ Klimaatverandering lijkt bij te dragen aan een onregelmatiger regiem van
punten: de rivieren.
➢ Klimaatverandering leidt tot afvoerproblemen van de grote rivieren en
daardoor tot een hoger overstromingsrisico en meer kans op
wateroverlast of watertekorten.
➢ De grootste overstromingsrisico's in Nederland ontstaan bij een
combinatie van springtij, noordwesterstorm en piekafvoer van de rivieren.
➢ Natuurlijke kustprocessen dragen bij aan de opbouw en afbraak van de
Nederlandse kust.
➢ (Relatieve) zeespiegelstijging heeft invloed op de Nederlandse kust en
het kustbeheer.
➢ Menselijk ingrijpen in het stroomgebied heeft geleid tot een
onregelmatiger regiem, verkorting van de vertragingstijd en verhoogde
piekafvoer.
➢ Zeespiegelstijging kan de afvoer van rivierwater bemoeilijken.
Begrippen: Begrippen rivier:
Stroomgebied = gebied dat afwatert op een bepaalde rivier en zijn zijrivieren.
Stroomstelsel = rivier met alle zijrivieren en vertakkingen die deel uitmaken van
hetzelfde stroomgebied.
Waterscheiding = de grens tussen twee stroomgebieden.
Waterafvoer = de manier waarop overtollig water uit een gebied wegstroomt of
wordt verwijderd.
➢ Debiet = de hoeveelheid water die op een bepaald punt door een rivier of
1
, beek stroomt, uitgedrukt in m3/sec.
➢ Regiem = jaarlijkse schommelingen in de waterafvoer van een rivier of
beek.
➢ Vertragingstijd = periode tussen de waterstandsverhoging in een
bovenstrooms gedeelte van een rivier en de te verwachten verhoging in
een kwetsbaar benedenstrooms gebied.
➢ (Verhoogde) piekafvoer = kortdurende, snel opkomende en aanzienlijke
grote extra waterafvoer (hoogwater) van een rivier die gemiddeld een
keer per jaar of minder voorkomt.
➢ Verhang = hoogteverschil in een rivier per kilometer.
➢ Verval = hoogteverschil tussen twee plaatsen langs een rivier.
→ vegetatie remt afstroming, bevordert verdamping en infiltratie bodem. Hoe
hoger de stroomsnelheid, des te meer groter materiaal er meegevoerd wordt, in
Nederland vooral afzetting van zand en klei.
Dwarsprofiel rivieren (benedenloop)
In de boven- en middenloop van een rivier zijn dalen gevormd door erosie. In de
benedenloop vindt er sedimentatie van zand en klei plaats bij overstromingen.
➢ Zomerbed = bedding tussen lage zomerdijken waar bij lage waterstand
water in stroomt.
➢ Winterbed = bedding tussen winterdijken (zomerbed en uiterwaarden)
waar alleen bij hoge waterstand water stroomt.
○ Uiterwaard = land tussen zomer- en winterdijk dat bij hoogwater
overstroomt.
Door bedijking ontstaan twee soorten gebieden.
1) Buitendijks gebied: niet beschermd door dijken; uiterwaarde.
2) Binnendijks gebied: beschermd door dijken/hoger land; loopt alleen onder
bij dijkdoorbraak.
Rivierafvoer in de zomer is laag, door weinig neerslag, daarom blijft de rivier
binnen de zomerdijk in het zomerbed waarin de vaargeul ligt. Als het water in het
najaar en winter hoger staat, gaat het over de zomerdijken de uiterwaarden in.
Op de uiterwaard werken alleen veehouders, omdat de overstromingsrisico te
groot is. De uiterwaard wordt beschermd door de hoge winterdijk.
Lengteprofiel rivieren van bron tot monding
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sharonhoksbergen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now