Essay
Essay constitutioneel recht
- Course
- Institution
Essay constitutioneel recht over de toeslagenaffaire en de beginselen van een democratische rechtsstaat
[Show more]
Seller
Follow
nikkientius
Reviews received
Content preview
Constitutioneel rechtDe Nederlandse democratische rechtsstaat in
gevaar?
Woordenaantal: 1496
WG 26
Nikki Entius (5406293) & Berber Grootkop (6734809)
Mw. Pinto e Netto
1
, ‘’De toeslagenaffaire ontstond niet door kwaadwillende personen of schuldige
kabinetten, maar door de dynamiek tussen de regering, de Tweede Kamer, de
ambtenarij, de rechtspraak, de pers en wijzelf – kijkers en kiezers.’’ Aldus J. Frederik
in de Correspondent1. Het kabinet Rutte-III is als gevolg van de toeslagenaffaire
gevallen, maar J. Frederik ziet dit niet als oplossing. ‘’Het systeem zélf moet op de
schop’’2. Met dit systeem wordt het systeem van Nederland als democratische
rechtsstaat bedoeld.
In een rechtsstaat geniet de burger bescherming van zijn rechten en vrijheden, tegen
medeburgers, maar ook tegen de overheid. In deze bescherming heeft de
Nederlandse democratische rechtsstaat met de toeslagenaffaire ernstig gefaald. Er
zijn talloze fouten gemaakt door de overheid in de toeslagenaffaire. Fouten die
dramatische gevolgen hadden voor duizenden ouders. Deze fouten zijn begonnen
toen de afdeling Toeslagen van de belastingdienst in 2009 bewust voor een strenge
uitleg van de wet- en regelgeving koos. Zij hanteerde de zogenoemde alles-of-niets
benadering, wat inhoudt dat iemand álle kinderopvangtoeslag terug moest betalen,
als iemand een deel van de kinderopvangkosten niet had voldaan. De handhaving
hierin werd steeds strenger, waardoor er geen enkele gematigdheid meer was.
De kernbeginselen van de Nederlandse democratische rechtsstaat spelen een
belangrijke rol bij de toeslagenaffaire. Het eerste kernbeginsel dat een rol speelt is
het legaliteitsbeginsel. Het legaliteitsbeginsel heeft ten gevolge dat voor ieder
overheidsoptreden een wettelijke grondslag nodig is. Deze grondslag kan
opgenomen zijn in de Grondwet, maar ook in formele- en lagere wetgeving. Dit
voorkomt willekeurige machtsuitoefening en bewerkstelligt de rechtszekerheid en
rechtsgelijkheid.3 Dit beginsel is bij de toeslagenaffaire in het gedrang gekomen
omdat de alles-of-niets benadering de belangen van de gedupeerden op
onrechtmatige wijze heeft geschaad. Ouders die op grond van de wet recht hadden
op een lagere terugvordering werden net zo hard aangepakt als gedupeerden die
géén recht hadden op een lagere terugvordering. Op grond van art. 26 lid 2 Awir kan
kan de Belastingdienst, bij het vaststellen van de beschikking tot terugvordering, een
lager bedrag terugvorderen wanneer de nadelige gevolgen voor de belanghebbende
van een volledige terugvordering van het bedrag onevenredig zijn in verhouding tot
de met die volledige terugvordering te dienen doelen 4. Uit deze bepaling volgt de
discretionaire bevoegdheid van de Belastingdienst. Door geen gebruik gemaakt te
hebben van zijn discretionaire bevoegdheid, heeft de Belastingdienst de belangen
van de gedupeerden in de toeslagenaffaire op onrechtmatige wijze geschaad. De
Belastingdienst heeft hiermee in strijd gehandeld met het legaliteitsbeginsel en dit
heeft de rechtszekerheid geschaad.
1 J. Frederik, ‘’De tragedie achter de toeslagenaffaire’’, de Correspondent 15 januari 2021
2 J. Frederik, ‘’De tragedie achter de toeslagenaffaire’’, de Correspondent 15 januari 2021
3 C.A.J.M. Kortmann e.a. 2016, p. 26.
4 Artikel 26 Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nikkientius. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now