Mbz COPD:
1. Korte omschrijving
COPD is een longziekte waarbij je longen zijn beschadigd. Je hebt minder zuurstof en ademen
is moeilijker. Hierdoor heb je minder energie.
COPD is een verzamelnaam voor:
Chronische bronchitis
Bij chronische bronchitis zijn je bronchiën steeds ontstoken. De bronchiën zijn de
vertakkingen van je luchtpijp naar je longen. Daardoor maakt je lichaam meer slijm
aan en is ademhalen lastiger.
Longemfyseem
Bij longemfyseem of emfyseem gaan er langzaam longblaasjes verloren. De
longblaasjes zorgen ervoor dat zuurstof na het inademen in je bloed komt. En dat je
afvalstoffen weer kunt uitademen. Hoe minder longblaasjes er zijn, hoe moeilijker dit
wordt. Hierdoor kun je het benauwd krijgen.
2. Epidemiologie
De epidemiologie is 290.000 COPD patiënten (1994), met een incidentie van jaarlijks 35.000
en een sterfte van ongeveer 5.643 (3.818 mannen en 1.825 vrouwen) per jaar. Uit gegevens
van Stivoro (Stichting Volksgezondheid en Roken) sterft 70% van de COPD’ers ten gevolge
van roken.
3. Oorzaak
Meestal is roken de oorzaak van COPD. Roken of meeroken beschadigt de longen ernstig.
Daardoor kunnen longziekten zich gemakkelijker ontwikkelen. Maar COPD kan ook komen
door een erfelijke ziekte of moeilijk te behandelen astma. De meeste mensen krijgen pas na
hun veertigste COPD.
Ongeveer één op de vijf mensen met COPD heeft nooit gerookt. Bij hen heeft COPD een
andere oorzaak, zoals:
Astma, longontsteking en andere longziekten
Erfelijke ziekten
Schadelijke stoffen, zoals houtstof, lijm en verfdampen
Luchtvervuiling, bijvoorbeeld door fijnstof
4. Normale bouw en functie/normaal menselijk functioneren
De bouw van de longen
De ingeademde lucht gaat via neus, luchtpijp en vertakkingen naar de twee longen. De
longen vertakken zich, tot aan de longblaasjes. In de longblaasjes neemt het bloed zuurstof
op en geeft koolzuurgas af.
Bescherming
De longen liggen in de borstkas, aan weerszijden van het hart. In de borstkas worden ze goed
beschermd: de ribben zorgen ervoor dat de longen niet gemakkelijk beschadigd kunnen
raken.
Welke weg legt de ingeademde lucht af?
De ingeademde lucht gaat via onze neus (en soms ook mond) en keel de luchtpijp (trachea)
in. Iedereen die zich wel eens heeft verslikt weet precies waar het begin van de luchtpijp zit!
In de borst splitst de luchtpijp zich in twee takken, die elk naar een long gaan.
, In de long splitsen de takken zich in steeds kleinere takjes. Dit zijn de bronchiën, voor te
stellen als dunne buisjes. De kleinste takjes worden ook wel bronchiolen genoemd. Aan het
einde van deze takjes zitten een soort zakjes, de longblaasjes (ook wel: alveoli). De longen
zijn te vergelijken met een boom: de stam is de luchtpijp, daarna komen de ‘takken’, tot aan
de ‘blaadjes’: de longblaasjes. De kleinste luchtwegen eindigen in de longblaasjes.
Wat gebeurt er in de longblaasjes?
Hierboven beschreven we dat zuurstof uit de inademingslucht in het bloed wordt
opgenomen. Dit gebeurt in de longblaasjes. Om de longblaasjes lopen heel kleine
bloedvaatjes (ook wel: capillairen). De zuurstof in de longblaasjes wordt opgenomen in het
bloed van deze kleine bloedvaatjes. Van daaruit wordt de zuurstof door het hele lichaam
getransporteerd.
In het bloed bevindt zich een afvalproduct: het koolzuurgas. Dit koolzuurgas ontsnapt in de
longblaasjes uit het bloed en wordt daarna uitgeademd.
de bloedvaatjes van de longblaasjes vindt gaswisseling plaats: het bloed neemt zuurstof op
en geeft koolzuurgas af.
Luchtwegen
De luchtwegen 'regelen' de ademhaling. Ze worden wel opgedeeld in de bovenste en de
onderste (of lage) luchtwegen. De bovenste luchtwegen zijn neus, keel en strottenhoofd,
alles daaronder – dus luchtpijp en longen – wordt onderste luchtwegen genoemd.
De onderste luchtwegen kunnen weer worden opgedeeld in de grote en kleine luchtwegen.
Met ‘lage luchtwegen’ worden de vertakkingen bedoeld die kleiner dan twee tot drie
millimeter zijn.
De bouw van de lage luchtwegen
De lage luchtwegen zijn eigenlijk buisjes. De wand bestaat uit drie laagjes. Aan de buitenkant
zit een spierlaagje. Deze spiertjes kunnen de buisjes samenknijpen. Dit is nodig om de longen
af te sluiten voor schadelijke stoffen, bijvoorbeeld stof. Het tweede laagje bestaat uit
bindweefsel. Dit is bekleed met het binnenste laagje. Het binnenste laagje bestaat uit
slijmvlies, met trilhaartjes en een dun laagje slijm.
De wand van de luchtwegen bestaat uit drie laagjes. Spiertjes aan de buitenkant, bindweefsel
in het midden en een slijmlaagje met trilhaartjes aan de binnenkant.
Het slijmvlies
Het slijmvlies vangt schadelijke stoffen op. Stofdeeltjes die samen met de ingeademde lucht
de longen binnen komen, blijven aan het slijm kleven.
De trilhaartjes zijn voor te stellen als kleine uitsteeksels. Deze bewegen zich met een soort
zweepslag: eerst langzaam naar de ene kant, dan snel naar de andere kant. Hierdoor komt
het slijm in beweging en stroomt het naar boven, de longen uit. Op deze manier wordt ook
het in het slijm ‘gevangen’ stof uit de longen verwijderd.
Uiteindelijk komen slijm en stof in de keel terecht. Als u gaat hoesten, wordt het slijm uit de
luchtpijp verwijderd en kan het via de keel worden doorgeslikt. Het slijm en de trilhaartjes
zorgen er dus voor dat ingeademde stoffen verwijderd worden.
5. Categorie/ indeling
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller delanasevenich. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.45. You're not tied to anything after your purchase.