100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting reader, richtlijnen, colleges, video's van TMS-thk-basis $22.59
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
  4.  
  5. TMS-thk-basis

Summary

Samenvatting reader, richtlijnen, colleges, video's van TMS-thk-basis

1 review
 261 views  14 purchases
  • Course
  • TMS-thk-basis
  • Institution
  • Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)

Voor het vak TMS-thk-basis van de opleiding Mondzorgkunde aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, heb ik een samenvatting gemaakt van: de reader Stralingshygiëne voor medische toepassing van röntgenstraling (Moerman, 2021), de KNMT richtlijn Tandheelkundige Radiologie, de opgenomen kennisclips,...

[Show more]

Preview 10 out of 74  pages

Document information

  • May 12, 2022
  • 74
  • 2021/2022
  • Summary

Subjects

  • tms
  • thk
  • basis
  • stralingshygiëne
  • rechtvaardiging
  • alara
  • optimalisatie
  • dosislimieten
  • buisstroom
  • buisspanning
  • elektronen
  • straling
  • kev
  • mas
  • contrast
  • c boog
  • röntgentoestel
  • mgy
  • msv
  • achtergrondstral
  • kv
  • ma
  • gy
  • sv

Written for

  • Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN)
  • Mondzorgkunde
  • TMS-thk-basis
All documents for this subject (2)

1  review

review-writer-avatar

By: handan87 • 3 months ago

Seller

avatar-seller
liekevanvliet1

Reviews received

Content preview

TOEZICHTHOUDEND
MEDEWERKER
STRALINGSBESCHERMING
(TMS)
Samenvatting van alle opgegeven leerstof




4 FEBRUARI 2022
MONDZORGKUNDE HOOFDFASE 1
Lieke van Vliet

,Inhoud
Responsiecollege 1 TMS introductie en instructie ................................................................. 7
Veilig werken met röntgentoestellen .................................................................................. 7
Verantwoordelijkheid.......................................................................................................... 7
Mondhygiënisten................................................................................................................ 7
Tandartsassistente (of mondhygiënisten zonder TMS diploma) ......................................... 8
Instructie en voorlichting .................................................................................................... 8
Rechtvaardiging ............................................................................................................. 8
ALARA ........................................................................................................................... 9
Dosislimieten .................................................................................................................. 9
Instructie ............................................................................................................................ 9
Natuurlijke straling ............................................................................................................. 9
Hoeveel Sv ontvangt u? ....................................................................................................10
Wat is de eenheid van de stralingsdosis? .........................................................................10
Hoorcollege 2 Vervolg instructie inleiding röntgentoestel ......................................................11
KNMT richtlijn Hoofdstuk 1 Inleiding .................................................................................11
KNMT richtlijn Hoofdstuk 3: 3.1 – 3.4 ................................................................................11
Rechtvaardiging ............................................................................................................12
Optimalisatie .................................................................................................................12
Dosislimieten .................................................................................................................13
Bijlage VII “Protocol vervaardiging intra-orale röntgenopname” ........................................13
Responsiecollege 2 ..............................................................................................................14
Quizvragen .......................................................................................................................14
Handleiding röntgen ..........................................................................................................14
Collimator (conus) .........................................................................................................14
ALARA en ALADA in de praktijk........................................................................................14
Technische gegevens .......................................................................................................15
X-ray tube......................................................................................................................15
Hoorcollege 3 Röntgentoestel en afscherming .....................................................................16
Stralingshygiëne voor medische toepassingen van röntgenstraling Hoofdstuk 4 De
röntgenbuis .......................................................................................................................16
Remstraling ...................................................................................................................16
Stralingsenergie ............................................................................................................17
Energieverdeling bij het ontstaan van remstraling .........................................................17
Karakteristieke straling ..................................................................................................17
Invloed van het anodemateriaal op het spectrum ..........................................................18
De buisstroom, mA ........................................................................................................19
Elektrisch vermogen ......................................................................................................19

1

, Focus ............................................................................................................................20
Hoofdstuk 6 Instellingen van het röntgentoestel (behalve 6.4) ..........................................20
Output, spectrum en intensiteit ......................................................................................20
Invloed van verandering van de buisspanning (de kV) ..................................................21
Invloed van verandering van de buisstroom op het spectrum ........................................21
Invloed van de belichtingstijd .........................................................................................21
Invloed filter ...................................................................................................................21
Invloed van het diafragma .............................................................................................22
Invloed van de afstand ..................................................................................................22
Bucky-toestel.................................................................................................................22
Video: Medische beeldvorming – de röntgenbuis ..............................................................22
Röntgenbuis ..................................................................................................................22
Video: Medische beeldvorming – het filter.........................................................................23
Filtering .........................................................................................................................24
Filter ..............................................................................................................................24
Vergroten door buisafstand ...........................................................................................24
Vergroting......................................................................................................................25
Plaatsing buis ................................................................................................................25
Video: Medische beeldvorming – het diafragma (collimator) .............................................25
Diafragmeren ................................................................................................................25
Voordelen diafragmeren ................................................................................................26
Nadelen .........................................................................................................................26
Responsiecollege 3 ..............................................................................................................26
Quizvragen .......................................................................................................................26
Afscherming röntgenstraling .............................................................................................27
Transmissie ......................................................................................................................27
Halveringsdikte .................................................................................................................27
Transmissiegrafiek ............................................................................................................27
Interactie ...........................................................................................................................28
Röntgenspectrum .............................................................................................................28
Röntgeninteractie ..............................................................................................................28
Foton-interactie .................................................................................................................28
Foto-effect .....................................................................................................................29
Compton effect ..............................................................................................................29
Hoorcollege 4 Dosis, effect en risico.....................................................................................30
Stralingshygiëne voor medische toepassingen van röntgenstraling Hoofdstuk 5 De
detector en beeldverwerking .............................................................................................30
Projectieradiografie (CXR) .............................................................................................30

2

, Computer-tomografie (CT) ............................................................................................30
De röntgendetector........................................................................................................30
Beeldkwaliteit ................................................................................................................31
Beeldbewerking CXR ....................................................................................................31
Beeldbewerking CT .......................................................................................................32
Doorlichting ...................................................................................................................32
Subtractie ......................................................................................................................32
Beeldopslag ..................................................................................................................33
Video: Medische beeldvorming – de beeldkwaliteit ...........................................................33
Röntgenfoto mierenkop .................................................................................................33
Materiaal en doordringbaarheid .....................................................................................33
Halveringsdikte ..............................................................................................................34
Buisspanning en doordringbaarheid ..............................................................................34
Hoge/lage dosisbelichtingsregeling ...............................................................................34
Contrast ........................................................................................................................34
Ruis ...............................................................................................................................35
Ruis vs. mAs .................................................................................................................35
Kwantumruis .................................................................................................................35
Video: Medische beeldvorming – de detector....................................................................35
Ontwikkelingen ..............................................................................................................36
Vergroten in BV .............................................................................................................36
BV met digitale videocamera .........................................................................................37
Flat panel C-boog ..........................................................................................................37
Scatter grid ....................................................................................................................37
Scherpte bij gebruik fosfor .............................................................................................38
CCD met scintillator .......................................................................................................38
Video: Medische beeldvorming – de bediening .................................................................38
Instellingen röntgentoestel .............................................................................................38
Buisstroom ....................................................................................................................39
Tijd ................................................................................................................................39
Buisstroom (mAs) ..........................................................................................................39
Buisspanning (kV) .........................................................................................................39
kV vs. detectordosis ......................................................................................................40
Responsiecollege 4 ..............................................................................................................40
Quizvragen .......................................................................................................................40
Hoorcollege 5 Dosis, effect en risico.....................................................................................42
Stralingshygiëne voor medische toepassingen Hoofdstuk 3 Dosis en effect .....................42


3

, De geabsorbeerde dosis (D) .........................................................................................42
De equivalente dosis (H) ...............................................................................................42
De effectieve dosis (E) ..................................................................................................43
Persoondosisequivalent ................................................................................................43
Omgevingsdosisequivalent ............................................................................................43
Dosisoppervlak product .................................................................................................43
Hoofdstuk 8 Effecten en risico’s van straling .....................................................................44
Effecten op cellulair niveau ............................................................................................44
Effecten op de mens .....................................................................................................44
Psychologische effecten ................................................................................................44
Stochastische (kansgebonden) effecten ........................................................................44
Weefselreacties (deterministische effecten) ..................................................................45
Effecten op het ongeboren kind (teratogene effecten) ...................................................45
Huidreacties ..................................................................................................................46
Deterministische huideffecten........................................................................................46
Osteoradionecrose ........................................................................................................46
Problemen bij bepaling risico’s ......................................................................................46
Video: Effecten van straling ..............................................................................................47
Weefselreacties .............................................................................................................47
Indeling stralingsschade ................................................................................................47
Deterministisch vs. stochastisch ....................................................................................47
DNA-schade ..................................................................................................................48
DNA-repair ....................................................................................................................48
Life Span Study (1990) ..................................................................................................48
Drielandenstudie ...........................................................................................................48
Dosis-effect relatie.........................................................................................................48
Ionisatiedichtheid (LET) .................................................................................................49
LET vs. Relatief biologisch effect (RBE) ........................................................................49
Stralingsweegfactor .......................................................................................................49
Weefselweegfactoren ....................................................................................................50
Effectieve dosis .............................................................................................................50
Genetische effecten ......................................................................................................50
Teratogene effecten ......................................................................................................50
Responsiecollege 5 ..............................................................................................................50
Quizvragen .......................................................................................................................50
Hoorcollege 6 Stralingsveiligheid voor patiënten ..................................................................52
Stralingshygiëne voor medische toepassingen van röntgenstraling Hoofdstuk 10 .............52


4

, Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming ...................................................52
Rechtvaardiging ............................................................................................................52
Optimalisatie (ALARA)...................................................................................................53
ALARA voor de patiënt ..................................................................................................53
Diagnostisch referentieniveau .......................................................................................53
ALARA voor medewerkers ............................................................................................54
Dosislimieten .................................................................................................................54
Ruimteclassificatie.........................................................................................................55
Zwangere werknemers ..................................................................................................55
Patiënten .......................................................................................................................55
Wet BIG ........................................................................................................................56
Vergunning en registratie ..............................................................................................56
Internationale wet en regelgeving ..................................................................................56
De ICRP ........................................................................................................................56
Euratom ........................................................................................................................57
IAEA ..............................................................................................................................57
Hoofdstuk 11 Rollen in de stralingsbescherming...............................................................57
Medisch deskundige ......................................................................................................57
Bediener van het toestel ................................................................................................58
Toezichthoudend medewerker stralingsbescherming (TMS) .........................................58
Ondernemer ..................................................................................................................58
Stralingsbeschermingsdeskundige ................................................................................58
Klinisch fysicus ..............................................................................................................59
Video: Stralingsbescherming patiënten tandheelkunde .....................................................60
Soorten stralingseffecten ...............................................................................................60
Rechtvaardiging ............................................................................................................60
Europese richtlijn 136: The safe use of radiographs in dental practice ..........................62
Optimalisatie .................................................................................................................62
Diagnostisch referentieniveau .......................................................................................62
Responsiecollege 6 Stralingsbescherming patiënten ............................................................63
Hoorcollege 7 Wet- en regelgeving.......................................................................................64
KNMT richtlijn Hoofdstuk 2 Stralingsbescherming – organisatorisch .................................64
2.1 Scholing ..................................................................................................................64
2.2 Vergunning of registratie toestellen .........................................................................64
2.3 Eisen aan apparatuur ..............................................................................................64
Verantwoordelijkheidsstructuur......................................................................................65
Ondernemer ..................................................................................................................65


5

, Stralingsbeschermingsdeskundige ................................................................................65
Toezichthoudend medewerker stralingsbescherming (TMS) .........................................66
Medisch deskundige ......................................................................................................66
Blootgestelde werknemer ..............................................................................................66
Video: Opbouw wet- en regelgeving deel 1 .......................................................................66
Internationaal kader en tijdlijn ........................................................................................66
Relevante wetgeving .....................................................................................................67
Wet BIG: bevoegdheid ..................................................................................................67
Zelfstandig bevoegd ......................................................................................................67
Bekwaam ......................................................................................................................67
KEW: Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming – deskundigheid ...............68
KEW en regelgeving ......................................................................................................68
Verschil wet, besluit en regeling ....................................................................................68
KEW: de ANVS .............................................................................................................68
Bbs 2018 .......................................................................................................................69
Video: Inhoud wet en regelgeving deel 2 ..........................................................................69
Classificatie ruimtes ......................................................................................................69
Risicoanalyse ................................................................................................................69
Soorten vergunning .......................................................................................................70
Protocollen en instructies ..............................................................................................70
Aanschaf toestel ............................................................................................................70
Acceptatietest................................................................................................................70
Onderhoud röntgentoestel .............................................................................................71
Video: Toezicht houden en wettelijke taken ......................................................................71
Verantwoordelijkheid ondernemer .................................................................................71
Verantwoordelijkheid stralingsbeschermingsdeskundige ...............................................71
Verantwoordelijkheid TMS .............................................................................................72
Gradueel toezicht ..........................................................................................................72
(Blootgestelde) werknemer ............................................................................................72
Uitvoerenden .................................................................................................................72
Verantwoordelijkheid medisch deskundige ....................................................................72
Klinische verantwoordelijkheid.......................................................................................73
Mondhygiënisten 2020-2025 .........................................................................................73
Tandartsassistentes ......................................................................................................73
Mogelijke taken TMS-THK-basis ...................................................................................73




6

,Responsiecollege 1 TMS introductie en instructie
Veilig werken met röntgentoestellen
TMS: toezichthoudend medewerker stralingsbescherming voor tandheelkunde (basisniveau)
Als je dit diploma hebt, de medische kennis én weet hoe de systemen werken, dan mag je
de indicatiestellingen doen, de rechtvaardiging uitvoeren, zelfstandig opnames maken en
toezichthouden.


Diploma verplicht voor:
o Zelf opdracht geven voor maken opnamen
o Klinische indicatiestelling
o Zelfstandig opnames maken
o Toezichthouden
Voor opnames onder toezicht (zonder TMS diploma):
o Niet bevoegd, wel bekwaam
o Instructie en voorlichting


Voor de klinische indicatiestelling heb je dit TMS diploma nodig, maar ook de medische
deskundigheid. Dit om te weten in welke situatie je röntgen het beste kan gebruiken voor het
stellen van een diagnose.



Verantwoordelijkheid
In de praktijk is de tandarts de eerstverantwoordelijke voor de veilige en juiste toepassing
van straling t.b.v. diagnostiek. Met een TMS diploma mogen mondhygiënisten ook
eerstverantwoordelijke zijn.
Onder bepaalde voorwaarden kunnen taken gedelegeerd worden, maar de tandarts blijft te
allen tijde de eindverantwoording houden
In de praktijk kunnen tandartsen zowel als werkgever/ondernemer en als werknemer
functioneren.
Een praktijkhouder die geen TMS is mag een toestel aanschaffen, maar mag er niks mee
doen. Dat moet onder toezicht van een TMS.



Mondhygiënisten
Als de nieuwe AMvB m.b.t. taakherschikking van kracht wordt, zullen de geregistreerde
zelfstandig werkende mondhygiënisten wel de bevoegdheid hebben om handelingen met
een röntgentoestel te doen, röntgenopnamen te indiceren, te maken en te beoordelen, mits
zij de opleiding tot TMS thk basis volledig hebben afgerond.




7

,Tandartsassistente (of mondhygiënisten zonder TMS diploma)
Als bewijs voor bekwaamheid dient de assistent aan te tonen dat een degelijke scholing op
het gebied van röntgenopnametechniek is gevolgd
De scholing bestaat ten minste uit, dus kennis van:
o Eigenschappen straling
o Gevaren straling
o Bescherming tegen straling
o Basale anatomie en röntgenanatomie
o Herkennen van fouten in opname en filmverwerking
o Gebruik apparatuur
De inhoud van de additionele cursus bestaat ten minste uit:
o Plaatsen film/sensor mbv instelapparatuur en richten van röntgentoestel voor
bitewings en solo’s
o Plaatsen en voorbereiden van de patiënt voor een panoramische opname
o Het bedienen van de apparatuur


Instructie en voorlichting
Welke regels en veiligheidsvoorschriften gelden op de werkplek?
We hebben daar protocollen en instructies voor nodig. Dit zijn schriftelijke protocollen op de
werkplek, uitgewerkt per type toestel en per patiëntcategorie zijn verplicht.
Bij het KNMT zijn er voorbeeldprotocollen gegeven.


Principes van stralingsbescherming
1. Rechtvaardiging
2. Optimalisatie (ALARA)
3. Dosislimieten (niet voor patiënten)



Rechtvaardiging
Röntgenopname niet op routinebasis! Voor het maken van een foto heb je een goede reden
nodig. Voor elke patiënt moet er een risicoprofiel worden opgesteld, om te kijken met welke
frequentie de opnames worden herhaald.
De opname mag alleen gemaakt worden op grond van een individuele indicatie, naar
aanleiding van een diagnostische vraagstelling, mede gebaseerd op klinische inspectie
omdat eerst moet worden vastgesteld:
o Of de patiënt in die specifieke situatie baat heeft bij de opname
o Of de diagnose ook uitgesteld kan worden zonder opname
o Of de extra diagnostiek invloed heeft op de behandeling




8

, ALARA
As low as reasonably achievable, dus zo laag als redelijk haalbaar:

• Tijd dat er gestraald wordt

• Afstand tot de stralingsbron (kwadratenwet),

• Afscherming (begin bij de bron).
Extra inspanning moet opwegen tegen dosisreductie. Als de inspanning dus heel erg gering
is, dan mag de dosisreductie ook heel erg gering zijn, mag dan moet je het nog doen. Het
kan heel makkelijk dus is het ook redelijk om dat te doen (bijv. kamer verlaten).
ALARA maatregel: Er moeten maatregelen zijn genomen om te voorkomen dat personen
onbevoegd een ruimte kunnen betreden waar een toestel in werking is. Zo’n lamp dat
aangeeft dat de kamer bezet is, is absoluut niet nodig bij de stralingsbescherming in de
tandheelkunde.
De bediener staat in de opening van de kamer, en je kunt kijken of er nog iemand aanwezig
is. Als er iemand in de ruimte is, druk je gewoon niet op de knop.



Dosislimieten
Als je voldoet aan rechtvaardiging en ALARA, dan gaan de limieten gelden.
o Burgers en werknemers: 1 mSv/j
Geen dosismeterbadge verplicht
Dus dit zijn geen patiënten, maar wel in de gang en wachtkamer.


o Blootgestelde werknemers 20 mSv/j
Dosismeterbadge verplicht



Instructie
Hoe moeten de handelingen worden uitgevoerd?
o Toestel bedienen
Hier hoort ook bij:
o Patiënt instrueren
o Sensor plaatsen
o Diagnose stellen



Natuurlijke straling
Je ontvangt ook natuurlijke straling overal op aarde uit de aardbodem.
Afhankelijk van de bodemgesteldheid zien we een verschil. Dit komt door
de kleigrond dat van nature meer uranium bevat (radioactieve stof).
Geel: 0,25 mSv/j Rood: 0,5 mSv/j

9

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liekevanvliet1. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $22.59. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52510 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$22.59  14x  sold
  • (1)
Add to cart
Added